Różne oblicza zdrady w historii narodowej – relacja z konferencji naukowej „Dzieje zdrady w Polsce”
25 listopada br. w Sali Pospólstwa tarnowskiego ratusza odbyła się konferencja naukowa pt. „Dzieje zdrady w Polsce” (cz. 1), zorganizowana przez Tarnowski Oddział Polskiego Towarzystwa Historycznego oraz Instytut Akcji Katolickiej Diecezji Tarnowskiej. Uczestniczyło w niej ponad 100 osób, zainteresowanych zaproponowaną przez organizatorów problematyką. W części oficjalnej przemawiali: Dyrektor Muzeum Okręgowego w Tarnowie Andrzej Szpunar, Starosta Tarnowski Mieczysław Kras oraz Prezes Tarnowskiego Oddziału PTH prof. dr hab. Edmund Juśko, który między innymi odczytał list Prezesa PTH prof. dr hab. Jana Szymczaka, skierowany do uczestników konferencji. Prezes Tarnowskiego Oddziału PTH wręczył również symboliczne podziękowania prelegentom, którzy przybyli na konferencję do Tarnowa z Warszawy, Opola i Lublina. Pretekstem do zorganizowania konferencji była przypadająca w 2012 roku 220. rocznica konfederacji targowickiej.
Pierwszym prelegentem podczas konferencji był prof. dr hab. Mirosław Nagielski, Prodziekan Wydziału Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego, wybitny znawca dziejów staropolskiej sztuki wojennej, autor miedzy innymi monografii bitwy warszawskiej z 1656 roku. Wygłosił on wykład pt. „Ujście – Kiejdany 1655 – Zdrada czy konieczny wybór?”. Poruszył w nim problematykę zdrady w dobie potopu szwedzkiego, ukazując kontekst pojęcia zdrady, w tym okresie. Kolejny prelegent – dr Arkadiusz Stasiak, reprezentujący Katedrę Historii XVI, XVII i XVIII wieku Instytutu Historii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, autor między innymi publikacji książkowej zatytułowanej „Patriotyzm w myśli konfederatów barskich”, wydanej w 2005 roku nakładem Towarzystwa Naukowego KUL, wygłosił wykład zatytułowany: „Zdrada w czasach konfederacji barskiej”, w którym ukazał topos zdrady w świadomości konfederatów barskich oraz szlachty polskiej w latach 1768-1772. Trzecim z kolei prelegentem był prof. dr hab. Tomasz Ciesielski, Dyrektor Uniwersytetu Historii Uniwersytetu Opolskiego, historyk specjalizujący się w historii wojskowości doby staropolskiej, historii nowożytnej Polski i powszechnej od XVI do XVIII wieku, autor między innymi obszernej publikacji pt. „Armia Koronna w czasach Augusta III”. Wygłosił on wykład pt. „Problem zdrady w dobie bezkrólewia po śmierci Augusta II i polskiej wojny sukcesyjnej 1733-1735”. Rozważania prelegenta dotyczyły przede wszystkim prawnych uwarunkowań wojny o sukcesję polską i próby wykazania na tym gruncie, jak ro-zumiana była zdrada przez obie strony konfliktu. Natomiast ostatnim prelegentem podczas konferencji był Wacław Prażuch, Prezes Instytutu Akcji Katolickiej Diecezji Tarnowskiej. Przedstawił on temat „Kiedyśmy spali Polskę nam ukradli. Targowica i zdrada I Rzeczypo-spolitej”. Omówił w nim tło historyczne wydarzeń poprzedzających zawiązanie konfederacji targowickiej, a także jej skutki, prezentując na tym tle korupcję i uzależnienie od wpływów rosyjskich części elit oraz szlachty polskiej w okresie rozbiorów państwa polskiego.
Konferencji patronował Starosta Tarnowski Mieczysław Kras, zaś partnerem wydarzenia było Muzeum Okręgowe w Tarnowie. Organizatorzy planują kontynuowanie refleksji naukowej na temat zdrady w historii Polski w przyszłym roku, a także wydanie drukiem publikacji zawierającej artykuły zaprezentowane podczas konferencji.
