Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Nowym Targu
Towarzystwo Bursy Gimnazjalnej im. dr Jana Bednarskiego
serdecznie zapraszają na
WIECZORNE SPOTKANIE W BURSIE GIMNAZJALNEJ
Z HISTORIĄ, TRADYCJĄ I KULTURĄ W TLE
oraz
połączony z prezentacją multimedialną wykład
pt.
ŻYCIE CODZIENNE W GALICYJSKIM GARNIZONIE
NA PRZEŁOMIE XIX I XX WIEKU
który odbędzie się w dniu 13 grudnia (piątek) 2013 r. o godz. 18.00
w budynku Bursy Gimnazjalnej, ul. Nadwodnia 5 w Nowym Targu
* * *
Wystąpienie ma za zadanie przedstawić mało znany temat austro-węgierskiej obecności wojskowej na terenie zachodniej części dawnego zaboru austriackiego.
Prawie każde znaczące miasto w Galicji posiadało swój garnizon wojskowy. Taki obiekt posiadał od ok. 1886 r. również Nowy Targ. Żołnierze i oficerowie byli często ważnym elementem gospodarki danej miejscowości. Miasta budowały dla nich koszary, za które płacił skarb wojskowy. Żołnierze nabywali towary i usługi, wzbogacając miejscowych przedsiębiorców. Żołnierze pomagali gasić pożary, ratowali tonących czy pilnowali porządku publicznego. Często koszary wojskowe były najnowocześniejszymi budynkami w mieście. Orkiestry wojskowe publicznymi występami umilały czas wolny w letnie wieczory. Oficerowie, wyuczeni tańca w szkołach wojskowych byli ważnymi uczestnikami balów karnawałowych. Z drugiej strony obecność w mieście dużej grupy młodych mężczyzn, wyrwanych z domów rodzinnych, z łatwym dostępem do alkoholu a przy tym regulaminowym obowiązkiem noszenia poza służbą broni białej, powodowała spore problemy. Żołnierze często powodowali zakłócenie porządku publicznego, wywoływali burdy i awantury. Zdarzały się pobicia, gwałty a nawet zabójstwa.
Problem obecności armii austro-węgierskiej w Galicji jest dość słabo znany szerszemu gronu odbiorców. W moim wystąpieniu postaram się go przybliżyć w pewnym wycinku czasu jakim był przełom XIX i XX wieku na przykładzie kilku wybranych miast w Galicji Zachodniej. Przedstawię najważniejsze aspekty życia codziennego żołnierzy w Galicji oraz wzajemnych relacji między światem wojskowym a światem cywilnym. Relacji bliskich i bardzo różnorodnych.
* * *
Mgr Wacław Szczepanik, ur. 1983 r. historyk, muzealnik. Absolwent studiów doktoranckich na Wydziale Historycznym UJ (17 grudnia 2010 r. otwarty przewód doktorski: Austriacki garnizon w Tarnowie w latach 1772-1918). Od 2009 r. pracownik merytoryczny w Muzeum Okręgowym w Tarnowie. Zainteresowania badawcze: I wojna światowa, historia wojskowości, historia Galicji, historia etniczna, Urban History. Autor książki Cesarskie dzieci z Tarnowa. 57 galicyjski pułk piechoty w latach 1894-1918, Kraków 2011 oraz kilkunastu artykułów naukowych.
