Polskie Towarzystwo Historyczne

Liczba wyników: 3765

Strona: 23

Typ zjawisk	Rodzaj zjawiska	Zjawiska towarzyszące	Pora roku	Rok wystąpienia	Ew. rok początku	Ew. rok końca	Miesiąc wystąpienia	Ew. miesiąc początku	Ew. miesiąc końca	Dzień wystąpienia	Ew. dzień początku	Ew. dzień końca	Region	Opcje
Zniszczenia wojenne	Wsi	Zwiększenie umieralności		1914	0	0				0	0	0	Małopolskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Szczepanowice nad Dunacjem Adres bibliograficzny: Roman Darowski, Szczepanowice nad Dunajcem, Kraków, 2004, Wydawnictw WAM, 283, Dosłowny zapis źródła: W czasie walk ginęły także osoby cywilne, przebywające na terenach objętych frontem. W 1914 r. zginęły 3 osoby ze Szczepanowic (z Jodłówką): 2 chłopców w wieku 14 i 18 lat oraz 3-letnia dziewczynaka… Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wolański Filip Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta			1914	0	0				0	0	0	Małopolskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Proszowice. Zarys dziejów do 1939 roku. Adres bibliograficzny: Włodzimierz Bernacki, Między wojnami światowymi, [w:] Proszowice. Zarys dziejów do 1939 roku., Feliks Kiryk,, Kraków, 2000, Wydawnictwo i Drukarnia 'SECESJA', 306, Dosłowny zapis źródła: W zabudowie miasta wyróżniało się kilka budowli, a mianowicie kościół parafialny (zrujnowany w czasie ostrzału artyleryjskiego w roku 1914)… Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wolański Filip Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1914	0	1915				0	0	0	Małopolskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Turobin. Dzieje miejscowości. Adres bibliograficzny: Roman Tokarczyk, Turobin. Dzieje miejscowości, Lublin, 2002, Wydawnictwo 'Morpol', 217, Dosłowny zapis źródła: Dwa ogromne pożary, z 1914 i 1915 roku, obróciły znaczene części osady w zgliszcza i rumowiska. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wolański Filip Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Wsi		Jesień	1914	0	0	wrzesień - październik			0	0	0	Małopolskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Wieś podkrakowska w dobie nowożytnej (Dzieje Bibic w latajch 1475-1918) Adres bibliograficzny: Wacław Urban, Wieś podkrakowska w dobie nowożytnej (Dzieje Bibic w latajch 1475-1918), Kielce-Kraków, 1976, Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Kilecach, 127, Dosłowny zapis źródła: Po 1910 r. wycięto ze względów wojskowych miejscowy las, a już po wybuchu wojny - we wrześniu i październiku 1914 r., zburzono z powodów strategicznych całe Bibice. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wolański Filip Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Wsi	Zwiększenie umieralności		1914	0	0				0	0	0	Małopolskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Szczepanowice nad Dunacjem Adres bibliograficzny: Roman Darowski, Szczepanowice nad Dunajcem, Kraków, 2004, Wydawnictw WAM, 283, Dosłowny zapis źródła: W czasie walk ginęły także osoby cywilne, przebywające na terenach objętych frontem. W 1914 r. zginęły 3 osoby ze Szczepanowic (z Jodłówką): 2 chłopców w wieku 14 i 18 lat oraz 3-letnia dziewczynaka… Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wolański Filip Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1914	0	0	grudzień			6	0	0	Małopolskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Hisoria Starego Sącza. Od czasów najdawniejszych do 1939 roku. Adres bibliograficzny: Julian Dybiec, Stary Sącz w w epoce autonomicznej (1860-1918), [w:] Hisoria Starego Sącza. Od czasów najdawniejszych do 1939 roku. T. 1, Henryk Barycz, Kraków, 1978, Wydawnictwo Literackie, 274, Dosłowny zapis źródła: … w niedzielę 6 grudnia 1914 r. doszło w pobliżu Starego Sącza do większej potyczki całodniowej. W wyniku ostrzału spłonęło 39 stodół. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wolański Filip Postać digitalna:
Pożary				1914	0	0	maja			19	0	0	Małopolskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Wierzchosławice Adres bibliograficzny: Józef Hampel, Rozwój społczeno-gospodarczy i życie polityczne w latach 1848-1918, [w:] Wierzchosławice, Feliks Kiryk, Zygmunt Ruta, Kraków, 1994, SECESJA, 229, Dosłowny zapis źródła: Wykaz strat jakie poniosła plebania po pożarze 19 maja 1914 r… Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wolański Filip Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta			1914	0	0	październik			6	0	0	Małopolskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Tarnobrzeg. Dzieje miasta1593-1939 Adres bibliograficzny: Alojzy Zielecki, W dobie autonomii (1867-1918) [w:] Tarnobrzeg. Dzieje miasta1593-1939, Feliks Kiryk, Kraków, 2005, Muzeum Historyczne Miasta Tarnobrzega, 311-312, Dosłowny zapis źródła: 6 października 1914 roku do Tarnobrzega weszły pułki węgierskie. Odnosiły się do ludzi niechętnie; rabowano, niszczono zboże i paszę, terroryzowano ludność. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wolański Filip Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta			1914	0	0				0	0	0	Małopolskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Proszowice. Zarys dziejów do 1939 roku. Adres bibliograficzny: Włodzimierz Bernacki, Między wojnami światowymi, [w:] Proszowice. Zarys dziejów do 1939 roku., Feliks Kiryk,, Kraków, 2000, Wydawnictwo i Drukarnia 'SECESJA', 306, Dosłowny zapis źródła: W zabudowie miasta wyróżniało się kilka budowli, a mianowicie kościół parafialny (zrujnowany w czasie ostrzału artyleryjskiego w roku 1914)… Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wolański Filip Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1914	0	0	grudzień			6	0	0	Małopolskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Hisoria Starego Sącza. Od czasów najdawniejszych do 1939 roku. Adres bibliograficzny: Julian Dybiec, Stary Sącz w w epoce autonomicznej (1860-1918), [w:] Hisoria Starego Sącza. Od czasów najdawniejszych do 1939 roku. T. 1, Henryk Barycz, Kraków, 1978, Wydawnictwo Literackie, 274, Dosłowny zapis źródła: … w niedzielę 6 grudnia 1914 r. doszło w pobliżu Starego Sącza do większej potyczki całodniowej. W wyniku ostrzału spłonęło 39 stodół. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wolański Filip Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1914	0	1915				0	0	0	Małopolskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Turobin. Dzieje miejscowości. Adres bibliograficzny: Roman Tokarczyk, Turobin. Dzieje miejscowości, Lublin, 2002, Wydawnictwo 'Morpol', 217, Dosłowny zapis źródła: Dwa ogromne pożary, z 1914 i 1915 roku, obróciły znaczene części osady w zgliszcza i rumowiska. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wolański Filip Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1914	0	0	wrzesień			27	0	0	Małopolskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Dzieje parafii w Kiełczewicach Adres bibliograficzny: Ferdynand Rymarz, Dzieje parafii w Kiełczewicach, Lublin, 2011, POLIHYMNIA, 86, Dosłowny zapis źródła: Nieszczęścia nadal prześladowały gmach świątyni kiełczewickiej , gdyż w dniu 27 września 1914 roku uszkodziły go działania wojenne I wojny światowej. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wolański Filip Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1914	0	0				0	0	0	Małopolskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Z przeszłości Zagłębia Dąbrowskiego i okolicy Adres bibliograficzny: Marjan Kantor-Mirski, Z przeszłości Zagłębia Dąbrowskiego i okolicy, Sosnowiec, 1931, Towarzystwo Naukowe Zagłębia Dąbrowskiego, 196, Dosłowny zapis źródła: Władze pruskie, obawiając się powrotu Rosjan, którzy taką łaxnię sprawili armjom centralnych państw w okolicach Wolbromia, poleciły w listopadzie 1914 r. rozsadzić dynamitem maszyny wdobywalne. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wolański Filip Postać digitalna:
Masowe choroby zakaźne	Epidemie	Głód		1914	0	1918				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Marian Chudzyński, Między rewolucją 1905-1907 a odzyskaniem niepodległości w 1918 r., [w:] Dzieje Gostynina i ziemi gostynińskiej, pod red. Mariana Chudzyńskiego, Warszawa, 1990, Wydawnictwo Akcydensowe, Dosłowny zapis źródła: W jednym z pamiętników czytamy: 'Ciężkie były czasy. Na chłopów nałożono kontyngenty, musieli dostarczać zboże, mięso itp., a w większych miastach wprowadzono kartki na żywność i opał. Dawano niewielkie racje, tak że ludzie głodowali i szerzyły się choroby: dur plamisty, brzuszny, a nawet cholera'. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Masowe choroby zakaźne	Epidemie	Zwiększenie umieralności		1914	1914	1915				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Benon Dymek, Grodzisk Mazowiecki w latach 1914-1939, [w:] Dzieje Grodziska Mazowieckiego, pod red. Józefa Kazimierskiego, Warszawa, 1989, Wydawnictwa Geologiczne, Dosłowny zapis źródła: Już w 1914 roku wybuchła epidemia cholery, która zabrała wiele ofiar. (…) ks. M. Bojanek, który notował: 'Ciągłe przemarsze wojsk, postoje sił zbrojnych, bitwy staczane w powiecie wywołały epidemie: tyfusu, ospy, szkarlatyny, dezynterii i cholery (…).' Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta		Jesień	1914	1914	1918				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Alina Barszczewska-Krupa, Wiek XIX i XX, [w:] Województwo płockie. Monografia regionalna. Zarys dziejów, obraz współczesny, perspektywy rozwoju, pod red. Anny Dylikowej, Łódź - Płock, 1984, Uniwersytet Łódzki; Urząd Wojewódzki w Płocku, Dosłowny zapis źródła: Wojska rosyjskie opuściły Płock już 2 sierpnia 1914 r. (…) W okresie od sierpnia 1914 r. do lutego 1915 r. Płockie było obszarem, skąd kilkakrotnie wojska niemieckie wypierały Rosjan, by ostatecznie 15 lutego zająć Płock. (…) Działania wojenne nie spowodowały znaczniejszych szkód materialnych. Ogromne straty natomiast spowodowały kontrybucje i rekwizycje wojenne niemieckich władz okupacyjnych. Życie gospodarcze w Płockiem niemal zupełnie zamarło. Bezrobocie, zastój w handlu, brak podstawowych artykułów żywnościowych, drożyzna i spekulacja, nędza i towarzyszące jej epidemie nękały coraz szersze kręgi społeczeństwa. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Wsi			1914	0	1918				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Marian Chudzyński, Między rewolucją 1905-1907 a odzyskaniem niepodległości w 1918 r., [w:] Dzieje Gostynina i ziemi gostynińskiej, pod red. Mariana Chudzyńskiego, Warszawa, 1990, Wydawnictwo Akcydensowe, Dosłowny zapis źródła: Od pierwszych dni okupacji Niemcy nakładali na mieszkańców powiatu gostynińskiego liczne ciężary i daniny, a także rekwirowali różne przedmioty i sprzęty. I tak w Gąbinie w sierpniu 1915 r. Niemcy zarekwirowali sprzęt domowy, a nawet pokrycia dachowe, rynny, klamki, jeżeli były z metalu lub miały metalowe części. Podobnie było w Gostyninie. Nawet w domu parafialnym, mimo protestu proboszcza, policjant niemiecki zabrał 3 klamki. Okupant przejmował też dzwony kościelne, jeżeli były z brązu lub spiżu. W Gąbinie nie oszczędzono nawet kościoła ewangelickiego. Wyjątkiem był kościół ewangelicki w Gostyninie, gdzie dzwony były wykonane ze stali i jako takie nie podlegały rekwizycji. Zaborowi podlegały tez żywność i surowce żywnościowe. Niemcy zarekwirowali mieszkańcom miast i wsi zboże, mąkę, cukier i inne artykuły. (…) Niemcy masowo rekwirowali też konie, bydło, trzodę chlewną. Jak podaje Janusz Szczepański, tylko z Gąbina Niemcy zabrali 450-500 koni, z gminy Szczawin - 552 konie, z gminy Czermno - 85, z Osmolina - 23 i z Gostynina - 13. (…) Na ludność gmin omawianego powiatu nakładano tez różne obowiązki i ciężary. (…) W czasie działań wojennych na omawianym terenie zostało zniszczonych wiele zakładów przemysłowych, m.in. cukrownie w Sannikach i Modelu. (…) Okupanci niemieccy prowadzili na terenie interesującego nas powiatu dewastację drzewostanu leśnego. Wbrew przyjętym normom, dopuszczającym trzebież 5%, wycinano nawet i 70% młodego drzewostanu. Stosowano też tzw. wyręby zupełne. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta		Jesień	1914	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Juliusz Łukasiewicz, Powiat piaseczyński w latach 1867-1914, [w:] Studia i materiały do dziejów Piaseczna i powiatu piaseczyńskiego, pod red. Jerzego Antoniewicza, Warszawa, 1973, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Dosłowny zapis źródła: I wojna światowa przyniosła okolicom Piaseczna i miastu znaczne zniszczenia. Szczególnie wiele zniszczeń spowodowały walki w końcu września i na początku października 1914 r., kiedy zażarta bitwa toczyła się w rejonie Powsin - Dąbrówka - Falenty - Sękocin - Gołków - Pieczyska. Piaseczno, zajęte początkowo przez oddziały niemieckie, odbiły później wojska rosyjskie. Od początku sierpnia 1915 r. nastapiła ponowna okupacja niemiecka. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta			1914	0	0	październik			0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Marian Chudzyński, Dzieje miasta w latach 1865-1918, [w:] Dzieje Płocka, pod red. Aleksandra Gieysztora, Płock, 1973, Towarzystwo Naukowe Płockie, Dosłowny zapis źródła: W połowie października 1914 roku Niemcy od strony Radziwia zbombardowali miasto. Pociski zniszczyły poważnie wieżę ciśnień oraz okolice rogatek Dobrzyńskich, gdzie zostało zniszczonych kilka domów, m.in. murowany młyn Edwarda Gede. 22 października pociski poraziły w mieście kilkanaście osób. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Wsi			1914	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Adam Dobroński, Łomża w latach 1866-1918, Łomża - Białystok, 1993, Łomżyńskie Towarzystwo Naukowe im. Wagów; Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej, Dosłowny zapis źródła: Jesienią 1914 r. front na kierunku Prus Wschodnich ustabilizował się, a Łomży nie zagrażało już bezpośrednie niebezpieczeństwo. Mimo to w mieście żyło się coraz ciężej. Na szczęście w okolicy stolicy guberni nie odnotowano strat wojennych i tylko przechodzące oddziały łamały drzewa w sadach, rozbijały ule, grabiły żywność, a zimą rozbierały płoty, szopy na opał. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta			1914	0	1920				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Antoni Julian Nowowiejski, Płock. Monografia historyczna, wyd. 2, Płock, 1930, Firma Bracia Detrychowie, Dosłowny zapis źródła: Katedra wyrestaurowana, wciąż opieki i poprawy potrzebuje. Podczas wojny wszechświatowej i najazdu bolszewickiego r. 1920 kule podziurawiły dach jak rzeszoto; trzeba go było naprawić. Niemcy w roku 1918-ym zabrali piszczałki cynowe z organu; trzeba było dać nowe Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta			1914	0	1918				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Benon Dymek, W latach drugiej Rzeczypospolitej, [w:] Dzieje Płocka, pod red. Aleksandra Gieysztora, Płock, 1973, Towarzystwo Naukowe Płockie, Dosłowny zapis źródła: Płock u progu niepodległości był miastem zbiedniałym i zniszczonym. W powiecie płockim ogólne zniszczenia szacowano na 24%. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Wsi		Jesień	1914	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Marian Chudzyński, Między rewolucją 1905-1907 a odzyskaniem niepodległości w 1918 r., [w:] Dzieje Gostynina i ziemi gostynińskiej, pod red. Mariana Chudzyńskiego, Warszawa, 1990, Wydawnictwo Akcydensowe, Dosłowny zapis źródła: W czasie wojny na terenie prezentowanego powiatu uległo całkowitemu lub częściowemu zniszczeniu wiele wsi: Solec, Sokołów, Białotarsk w gminie Rataje, kilka wsi w gminie Czermno, Szczawin Kościelny oraz Pacyna i Kiernozia. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta			1914	0	1915				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Jan Józefecki, Dzieje Skierniewic 1359-1975, Warszawa, 1988, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Dosłowny zapis źródła: Najludniejsze [w woj. warszawskim] były miasta będące siedzibami powiatów, z wyjątkiem Sochaczewa, który poniósł największe straty w czasie działań wojennych (…). Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zjawiska meteorologiczne	Powodzie		Zima	1914	0	0	styczeń			9	0	0	Pomorskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Marzena Sztobryn, Katarzyna Krzysztofik, Powódź 2001 w Gdańsku na tle powodzi historycznych, ([w:] Powódź w Gdańsku 2001, red. Jerzy Cyberski, s. 69-80), Gdańsk, 2003, Wydawnictwo Gdańskie, Dosłowny zapis źródła: Podczas sztormu 9 stycznia wrota sztormowe zamknęły się samoczynnie i woda zaczęła się gromadzić w obwałowanym korycie Motławy. Przy Kamiennej Grodzy od strony morza wzrost poziomu wody osiągał 1,60 m, w Motławie po drugiej stronie śluzy 0,93 m n.p.m. Wrota otworzyły się 10 stycznia, gdy woda opadła, lecz nastąpiło przerwanie wałów co spowodowało powódź. Zalany został obszar 1044 ha, na głębokość 0,10 do 0,80 m. Urbnizacja miasta powoduje wzrost zagrożenia powodziami opadowymi. (s. 75) Oryginalny zapis daty: 9 stycznia , 10 stycznia Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
Pożary	Miasta		Zima	1914	0	0	luty			18	0	0	Pomorskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska 997-1997. Tom I (997-1945), Gdańsk, 1998, Fundacja Rewaloryzacji Zabytków Gdańsk, Dosłowny zapis źródła: 1914, 18 lutego. Wielki pożar na Wyspie Spichrzów. Spłonęły pełne ziarna spichlerze Wielki i Mały Grodeck przy ul. Chmielnej 37-38. (s. 192) Oryginalny zapis daty: 1914, 18 lutego Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne		Drożyzna		1914	0	1917				0	0	0	Pomorskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Kazimierz Wajda, Mieczysław Wojciechowski, Chojnice pod panowaniem pruskim (1772-1920), ([w:] Dzieje Chojnic, red. K. Ostrowski), s. 229-327, Chojnice, 2003, Wydawnictwo Diecezji Pelplińskiej 'Bernardinum', Dosłowny zapis źródła: Największe trudności , szczególnie dotkliwie odczuwane przez mieszkańców miasta, występowały na rynku żywności. Rosnący niedobór artykułów żywnościowych prowadził bezpośrednio do wzrostu ich cen, często niezależnie od cen maksymalnych ustanowionych przez władze. Celem usprawnienia dystrybucji artykułów żywnościowych wprowadzono w całym państwie racjonowanie żywności. (s.336) Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
Zjawiska meteorologiczne	Wichury, wiatry		Zima	1914	0	0	styczeń			9	0	0	Pomorskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Marzena Sztobryn, Katarzyna Krzysztofik, Powódź 2001 w Gdańsku na tle powodzi historycznych, ([w:] Powódź w Gdańsku 2001, red. Jerzy Cyberski, s. 69-80), Gdańsk, 2003, Wydawnictwo Gdańskie, Dosłowny zapis źródła: Podczas sztormu 9 stycznia wrota sztormowe zamknęły się samoczynnie i woda zaczęła się gromadzić w obwałowanym korycie Motławy. (s.75) Oryginalny zapis daty: 9 stycznia Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
Zjawiska astronomiczne	Komety		Jesień	1914	0	0	październik			0	0	0	Pomorskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Gazeta Toruńska', 4.X. 1914, nr 210 Adres bibliograficzny: Kazimierz Wajda, Mieczysław Wojciechowski, Chojnice pod panowaniem pruskim (1772-1920), ([w:] Dzieje Chojnic, red. K. Ostrowski), s. 229-327, Chojnice, 2003, Wydawnictwo Diecezji Pelplińskiej 'Bernardinum', Dosłowny zapis źródła: Wojna [I światowa] już w pierwszych miesiącach trwania wywierała swoje piętno na różnych dziedzinach życia miasta, przy czym również wydarzenia odległe od toczących się działąń wojennych znajdowały nieraz potoczne powiązanie z wojną. Takim przykładem może być pojawienie się w miesiacach jesiennych komety, o czym korespondent z Chojnic donosił w październiku 1914 r. : 'Nowego kometę można obecnie wieczorem gołym okiem zauważyć poniżej konstelacji niedźwiedzicy. Kometa ten będzie dobrze widzialnym aż do połowy bieżącego miesiąca, a potem powoli zniknie. Lud nazywa go kometą wojny'. (s. 332) Oryginalny zapis daty: w październiku 1914 r. Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne			Jesień	1914	0	0				0	0	0	Warmińsko-Mazurskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Józef Judziński, Z dziejów Mikołajek, [w:] Mrągowo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar et alii, Olsztyn, 1975, Pojezierze, Dosłowny zapis źródła: W czasie pierwszej wojny światowej oba mosty zostały wysadzone w powietrze w pierwszych dniach ofensywy wojsk rosyjskich, które 25 sierpnia 1914 roku zajęły Mrągowo. Z powodu eksplozji uległo zniszczeniu kilka domów, a w kościele powypadały wszystkie szyby. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
Zjawiska meteorologiczne	Silne deszcze		Lato	1914	0	0	lipiec			23	0	0	Warmińsko-Mazurskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Erbenisse der Niederschlagsbeobachtungen' z lat 1891-1936 Adres bibliograficzny: Kazimierz Chomicz, Ulewy i deszcze nawalne w Polsce, 'Wiadomości Służby Hydrologicznej i Meteorologicznej', (1951 , tom II, z.3), 177-260, Dosłowny zapis źródła: 1914, 23.VII., stacja Olszewo, czas trwania 30 min , deszcze nawalne 1-ego stopnia,35,2 mm opadu (s.56) Oryginalny zapis daty: 1914, 23.VII. Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne			Jesień	1914	0	0	wrzesień			2	0	0	Warmińsko-Mazurskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn, 1969, Pojezierze, Dosłowny zapis źródła: W czasie pierwszej wojny światowej 18 sierpnia 1914 roku przeciągnęły przez miasto masy uciekinierów z południa Prus. W jedenaście dni później ukazały się w rejonie miasta wojska rosyjskie: kozacy, piechota i kawaleria. Po krótkich, lecz zaciętych walkach, w dniu 2 września wojska niemieckie odrzuciły Rosjan i obsadziły miasto. Uległo wówczas zniszczeniu 16 budynków. (s.145) Oryginalny zapis daty: w dniu 2 września Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne		Zwiększenie umieralności		1914	0	1918				0	0	0	Warmińsko-Mazurskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Jan Kawecki, Bolesław Roman, Ełk. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn, 1970, Pojezierze, Dosłowny zapis źródła: Wieś bardzo poważnie ucierpiała podczas pierwszej wojny światowej. Podczas działań wojennych straciło życie dziewięćdziesięciu trzech mieszkańców; na sto piętnaście istniejących istniejących tu budynków spłonęło pięćdziesiąt siedem, w tym szkoła. (s. 168) Oryginalny zapis daty: podczas pierwszej wojny światowej Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne		Panika	Jesień	1914	0	0	sierpień-grudzień			0	0	0	Warmińsko-Mazurskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn, 1969, Pojezierze, Dosłowny zapis źródła: Obronną ręką wyszłoby miasto z rozgrywajacych się w jego najblizszej okolicy i w jego murach wydarzeń pierwszej wojny światowej (1914-1918), gdyby nie panika, jaka ogarnęła mieszkańców, którzy opuszczali dwukrotnie swoje domostwa. Biskupiec był tylko przez dwie doby - od rana 24 do świtu 27 sierpnia 1914 - we władaniu wojsk rosyjskich. […] Rosjanie zachowywali się bardzo spokojnie.Miasto właściwie nie ucierpiało, bowiem każda próba plądrowania była natychmiast ostro karana przez dowództwo. […] Po raz drugi większa część mieszkańców opuściła miasto 9 grudnia 1914 na wieść o zbliżaniu się wojsk rosyjskich. Ale miasto nie zostało przez nie zajęte. W czasie kampanii 1914 roku mieszkańcom miasta zarekwirowano sześćdziesiąt sztuk bydła, dziesięć koni i dwadzieścia świń. Zniszczeniu uległo dziewięć sklepów. inne styraty, w tym osiem spalonych domów, obliczono na łączną sumę 1 659 000 marek. Trzeba tu zaznaczyć, że - jak wynika z relacji naocznego świadka, proboszcza biskupieckiego ks. Andrzeja Erdmanna - więcej strat powstało na skutek opuszczenia domostw przez mieszkańców niż na skutek działań wojennych. I tak na przykład właśnie uciekinierzy zaprószyli ogień w jednym z domów, w wyniku czego spłonęło siedem sąsiednich budynków. (s.74) Oryginalny zapis daty: od rana 24 do świtu 27 sierpnia 1914; 9 grudnia 1914 Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne		Panika	Lato	1914	0	0	sierpień			0	0	0	Warmińsko-Mazurskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Jan Chłosta, Olecko w latach 1914-1945, ([w:] Dzieje Olecka 1560-2010, Stanisław Achremczyk, Danuta Bogdan, Jan Chłosta, Tomasz Chrzanowski, Jerzy M. Łapo, Ryszard Tomkiewicz, s. 333- 364), Olecko, 2010, Dosłowny zapis źródła: W piątek 14 sierpnia 1914 roku Rosjanie po raz pierwszy zajęli Olecko. Bezpośrednie uderzenie nastąpiło od strony północnej, na miasto spadło wiele pocisków artyleryjskich.Z niszczone zostały domy na przedmieściu oraz kuźnia. Rosjanie podpalili majątek Sedranki, obeszli Jezioro Oleckie i jak pisał historyk Olecka Christian Grigat, swój atak skierowali na sierociniec i szpital, choc wisiała tam flaga z czerwonym krzyżem. […] 18 sierpnia po południu Rosjanie ponownie wkroczyli do Olecka. Uderzenie nastąpiło z kilku stron: od Sedranek, Wieliczek i wsi Sobole. Bez skutku usiłowali ich powstrzymać niemeeccy dragoni. Następnego dnia już cały powiat był w rękach rosyjskich żołnierzy. Tym razem wojska rosyjskie zakwaterowały się w mieście na dłużej, ulokował się tu sztab z pułkownikiem, większość żołnierzy koczowała na rynku. Żołnierze rosyjscy, pośród których znajdowało się wielu Polaków, na ogół nie odnosili się wrogo do ludności cywilnej, plądrowali wyłącznie mieszkania opuszczone. (s. 333-335) Oryginalny zapis daty: W piątek 14 sierpnia 1914 roku ;18 sierpnia po południu Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne			Jesień	1914	0	0	sierpień			0	0	0	Warmińsko-Mazurskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Andrzej Wakar, Olsztynek, [w:] Ostróda. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar et alii, Olsztyn, 1976, Pojezierze, Dosłowny zapis źródła: W sierpniu 1914 roku w pobliżu Olsztynka [pod Tannenbergiem] toczyła się krwawa bitwa, w ktorej wojska niemieckie, dowodzone przez feldmarszałka Hindeburga zniszczyły armię rosyjską Samsonowa i Rennenkampfa. […] W czasie tej bitwy poniósł Olsztynek duże straty, rozpadł się w gruzy ratusz, spalono większą część miasta. (s. 157) Oryginalny zapis daty: w sierpniu 1914 roku Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne		Panika	Lato	1914	0	0	sierpień			2	0	0	Warmińsko-Mazurskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Janusz Jasiński, Olsztyn w latach 1772-1918, [w:] Olsztyn 1353-2003, red. Stanisław Achremczyk, Władysław Ogrodziński, Olsztyn, 2003, Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, Dosłowny zapis źródła: Już 2 sierpnia pojawiło się w Olsztynie 850 uchodźców z terenów przygranicznych, ale tylko część z nich została w mieście, reszta udała się w dalszą drogę. Od 20 sierpnia, gdy Rosjanie wkroczyli od południa do Prus Wschodnich, przez miasto zaczęły przesuwać się szeregi uciekinierów z mazurskich miast, zajętych bądź zagrożonych przez Rosjan, słychać było kanonadę artyleryjską. Ewakuowano część urzędników; ochotników i poborowych zebranych w olsztyńskich koszarach skierowano poza linię Wisły. Rozpoczęła się paniczna ucieczka olsztynian. Ponieważ przestała kursowac kolej, uciekano na zachód konno, wozami i pieszo; uciekinierzy z okolic wiejskich zabierali ze sobą cały żywy inwentarz. W mieście - według niektórych źródeł - pozostało zaledwie pięć z 30 tys. mieszkańców! 21 sierpnia zapadła decyzja, ze miasto nie będzie bronione, ale jeszcze następnego dnia ukazały się plakaty ostrzegające przed rozsiewaniem paniki i zapewniające, iż jest bezpiecznie, choć mieszkańcy mieli przed oczyma opuszczające je wojsko i licznych uciekinierów. Dopiero 3 dni później pojawiło się obwieszczenie z apelem o zachowanie spokoju i - w przypadku wkroczenia wojsk nieprzyjacielskich - zaniechanie oporu. Pierwsza potyczka nastapiła pod Jonkowem 26 sierpnia, gdzie podeszli rosyjscy zwiadowcy. Już w nocy z 26 na 27 sierpnia w mieście pojawił się jeden z pododdziałów rosyjskich, a nazajutrz wkroczyły znaczne rosyjskie siły. Reszta niemieckich oddziałów nocą opuściła Olsztyn. Kontakty z Rosjanami nawiazał najpierw superintendent Johannes Hassenstein, zatrzymali się oni bowiem na rynku przed domem parafialnym. Hassensteein, znający dobrze polski, mógł łatwo porozumieć się z rosyjskim dowódcą, który również władał tym językiem, później rozmowy toczyły się po niemiecku. Superintendent olsztyński ogłosił także z ambony pierwsze wezwanie rosyjskiego komentanta do zachowania spokoju. Rozpoczeły się pertraktacje reprezentacji maista z Rosjanami. Nadburmistrz Georg Zuhl, burmistrz Schwarz, dziekan Julius Weichsel, superintendent Hassenstein i radca Hammer spotkali się z rosyjskim dowódcą w starym ratuszu. Później rozmowy przeniosły się do winiarni w Deutsches Haus, do reprezentacji maista dołączyli przedstawieciele kupców; Lubowski i Paul Hirschberg. Odcięci od dostaw Rosjanie zażądali na potrzeby wojska 120 000 kg chleba, 15 000 kg ryżu i kaszy, 6000 kg cukru, 5000 kg soli, 3000 kg herbaty i 150 kg pieprzu. W przypadku niespełnienia tych żądań grozili bliżej nieokreślonymi represjami. Aby zaspokoić potrzeby Rosjan otwarto pospiesznie, ściągając wszystkich pracowników, piekarnie, także te, których właściciele uciekli. Nadzór nad całą akcją powierzono mistrzowi piekarskiemu, Kannegiesserowi. Do pracy, z braku personelu, zatrudniono także żołnierzy rosyjskich. Nakazano otwarcie sklepów, Rosjanie płacili za towary, rubel liczono za 2 marki. Nie doszło do poważniejszych incydentów, mieszkańcy miasta okazali się zdyscyplinowani, na co wpłynąl także zakaz spożywania alkoholu. […] Zebrana żywność została dostarczona do budynków miejskich. Nie w pełni zrealizowano rosyjskie żądania, przekazano jedynie 25 096 kg chleba, 4210 kg kaszy i ryżu, 3676 kg cukru, 3110 kg soli, 450 kg grochu i 110 kg herbaty, nie udało się natomiast znaleźć w mieście wiekszej ilości pieprzu. W końcu nie doszło do zapłaty za wymienione towary. 'Nieprzyjemne' rozmowy z dowódcą rosyjskim przerwało wejście do Olsztyna od strony dworca kolejowego wojsk niemieckich. W krótkiej strzelaninie padło kilku żołnierzy rosyjskich i trzech niemieckich. Wkroczenie nastąpiło szybko, do niewoli wzięto Rosjan zajmujacych posterunek obserwacyjny na wieży nowego ratusza, później w okolicznych lasach schwytani także innych żołnierzy. Już w nocy z 27 na 28 sierpnia większość Rosjan wycofała się z miasta,obawiając się odcięcia od głównych sił. Olsztyn ominęły zniszczenia; straty - to kilka, rozbitych szyb przy wejściu Rosjan do miasta, poźniej skwapliwie obfotografowanych przez władze miejskie. Rosjanie podobno c Oryginalny zapis daty: Już 2 sierpnia;Od 20 sierpnia;Już w nocy z 27 na 28 sierpnia Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1914	0	1915				0	0	0	Warmińsko-Mazurskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Andrzej Wakar, Elżbieta Ceglarska, Edmind Hann, Aleksander Omijanowicz, Sylwester Owczarek, Eugeniusz Strzałkowski, Eugeniusz Zdrojewski, Gołdap. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn, 1971, Pojezierze, Dosłowny zapis źródła: W pierwszej wojnie światowej miasto znajdowało się na samej linii frontu, pod obstrzałem artyleryjskim.Wśród walk przechodziło z rąk do rąk.[…] Jedenastego lutego 1915 roku Gołdap została ostatecznie zajęta przez Niemców. Straty i zniszczenia w mieście były duże zarówno w budownictwie jak i w ludziach. Samych zabitych na froncie gołdapian było 292, ponadto zginęły 52 osoby cywilne, 286 osób wywieziono. […]W okresie międzywojennym mieszkańcy Gołdapi odbudowali prawie całe zniszczone działaniami wojennymi miasto. (s. 92) Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1914	0	1915		listopad	luty	0	5	12	Warmińsko-Mazurskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Andrzej Wakar, Cztery wieki Węgorzewa, Olsztyn, 1971, Pojezierze, Dosłowny zapis źródła: Rosjanie wycofali się z Węgorzewa 10 września 1914 roku. Parę miesięcy później front znów zbliżył się do miasta. 5 listopada tegoż roku zarządzono ponowną ewakuację, tym razem powszechną. Miasto nie zostało jednak zajęte. Front ustabilizował się na jego przedpolach. Z wieży kościelnej widać było okopy, miasto ostrzeliwano. Poniosło ono jednak niewielkie straty. Zniszczeniu uległy: most kolejowy, wieża ciśnień, wiatrak i parę budynków. 12 lutego 1915 roku zmuszono Rosjan do odwrotu. (s. 46) Oryginalny zapis daty: 10 września 1914 roku, 5 listopada tegoż roku, 12 lutego 1915 roku Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne			Jesień, zima	1914	0	1915	sierpień - luty			19	0	0	Warmińsko-Mazurskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Jan Kawecki, Bolesław Roman, Ełk. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn, 1970, Pojezierze, Dosłowny zapis źródła: I wojna światowa przyniosła powiatowi ełckiemu już w pierwszych miesiącach dotkliwe straty. Od sierpnia 1914 do 14 lutego 1915 powiat i miasto były trzykrotnie zajmowane i niszczone przez wojska rosyjskie. Na skutek bombardowania spłonął kościół, ratusz, całe śródmieście. Ruinie uległo 165 budynków. (s. 133) Oryginalny zapis daty: Od sierpnia 1914 do 14 lutego 1915 Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
Zjawiska meteorologiczne	Silne deszcze		Wiosna	1914	0	0	czerwiec			17	0	0	Warmińsko-Mazurskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Erbenisse der Niederschlagsbeobachtungen' z lat 1891-1936 Adres bibliograficzny: Kazimierz Chomicz, Ulewy i deszcze nawalne w Polsce, 'Wiadomości Służby Hydrologicznej i Meteorologicznej', (1951 , tom II, z.3), 177-260, Dosłowny zapis źródła: 1914, 17.VI, stacja Lipowo Kurkowskie, czas trwania 20 min, deszcze nawalne 1-ego stopnia,33,3 mm opadu (s.56) Oryginalny zapis daty: 1914, 17.VI Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne			Jesień	1914	0	0	sierpień, listopad			0	0	0	Warmińsko-Mazurskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Zbigniew Mogilnicki, Działdowo w latach 1344-1994. Zarys dziejów, s.l., 1998, Zbigniew Mogilnicki, Dosłowny zapis źródła: W czasie działań wojennych 1914 roku w mieście zginęło 11 osób, a w czasie walk sierpniowych zniszczeniu uległo: 118 budynków mieszkalnych, 53 chlewy, 13 stodół, 10 szop, hotel, browar, kościół ewangelicki i 2 drukarnie, natomiast w listopadzie zniszczono: 25 budynków mieszkalnych, 3 chlewy i 4 stodoły. (s. 86) Oryginalny zapis daty: W czasie działań wojennych 1914 roku;w czasie walk sierpniowych, w listopadzie Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1914	0	1915				0	0	0	Warmińsko-Mazurskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Andrzej Wakar, Elżbieta Ceglarska, Edmind Hann, Aleksander Omijanowicz, Sylwester Owczarek, Eugeniusz Strzałkowski, Eugeniusz Zdrojewski, Gołdap. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn, 1971, Pojezierze, Dosłowny zapis źródła: W sumie zniszczono 2565 budynków, które odbudowano w latach 1915-1919. Spośród ludności cywilnej 65 mieszkańców postradało życie. (s.65) Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta		Lato	1914	0	0	sierpień			0	0	0	Wielkopolskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Władysław Rusiński, Kalisz. Zarys dziejów, Poznań, 1983, Dosłowny zapis źródła: W dniu 7 sierpnia doszło do ponownego zaostrzenia sytuacji. Na skutek przypadku czy prowokacji padły ponownie strzały, co spowodowało barbarzyńskie zniszczenie miasta i masakrę mieszkańców. Uciekające tłumy ostrzeliwano kartaczami, podpalono ratusz, a następnie przez całą noc burzono miasto ostrzałem artyleryjskim. […] Skutki zniszczenia były tragiczne. Śródmieście Kalisz i część Przedmieścia Wrocławskiego przestały istnieć. Śmierć poniosły dziesiątki osób. Ocalała ludność uszła z miasta; z 70 tys. pozostało w nim około 5 tys. osób.' (s. 80-81) Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Bogacz Teresa Postać digitalna:
Zjawiska meteorologiczne	Silne deszcze		Wiosna	1914	0	0	maj			8	0	0	Zachodniopomorskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Erbenisse der Niederschlagsbeobachtungen' z lat 1891-1936 Adres bibliograficzny: Kazimierz Chomicz, Ulewy i deszcze nawalne w Polsce, 'Wiadomości Służby Hydrologicznej i Meteorologicznej', (1951 , tom II, z.3), 177-260, Dosłowny zapis źródła: 1914, 8.V., stacja Kienow, czas trwania 15 min, deszcze nawalne 1-go stopnia, 26 mm opadu (s.57) Oryginalny zapis daty: 1914, 8.V. Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
Zjawiska meteorologiczne	Silne deszcze		Lato	1914	0	0	czerwiec			24	0	0	Zachodniopomorskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Erbenisse der Niederschlagsbeobachtungen' z lat 1891-1936 Adres bibliograficzny: Kazimierz Chomicz, Ulewy i deszcze nawalne w Polsce, 'Wiadomości Służby Hydrologicznej i Meteorologicznej', (1951 , tom II, z.3), 177-260, Dosłowny zapis źródła: 1914, 24.VI, stacja Lipinki, czas trwania 30 min , deszcze nawalne 1-go stopnia, 34,4 mm opadu (s.57) Oryginalny zapis daty: 1914, 24.VI. Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
Zjawiska meteorologiczne	Wichury, wiatry			1914	0	0				0	0	0	Zachodniopomorskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Leszek Walkiewicz, Marek Żukowski, Darłowo. Zarys dziejów, Darłowo, 2005, Darłowski Ośrodek Kultury w Darłowie, Dosłowny zapis źródła: Zniszczenia w infrastrukturze [kąpielisk dla mężczyzn i dla kobiet] spowodował sztorm w 1914 r. (s. 210) Oryginalny zapis daty: w 1914 r. Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
		Głód		1914	0	1918				0	0	0	Zachodniopomorskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Maciej Szukała, Od czasów napoleońskich do wybuchu II wojny światowej (1806-1939), ([w:] Dzieje Szczecinka. Tom 1 (do 1939 roku), Pruszcz Gdański, 2010, Wydawnictwo Jasne, Dosłowny zapis źródła: Szczecinek pośrednio doświadczył jej [I wojny światowej] skutków. Trudnością był powszechnie panujący niedoskonały organizacyjnie kartkowy system dystrybucji żywnosci, który nie uchronił ludności przed głodem… (s. 233) Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne		Drożyzna		1914	0	1915				0	0	0	Zachodniopomorskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Tadeusz Gasztold, Adam Muszyński, Hieronim Rybicki, Koszalin. Zarys dziejów, Poznań, 1974, Wydawnictwo Poznańskie, Dosłowny zapis źródła: Od roku 1914, tj. od rozpoczęcia wojny, ceny artykułów żywnościowych podskoczyły w mieście o 200 procent. Wzrosły ceny towarów przemysłowych, takich jak materiały, obuwie i inne. (s. 92) Oryginalny zapis daty: od roku 1914 Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
Zjawiska meteorologiczne	Silne deszcze		Wiosna	1914	0	0	czerwiec			10	0	0	Zachodniopomorskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Erbenisse der Niederschlagsbeobachtungen' z lat 1891-1936 Adres bibliograficzny: Kazimierz Chomicz, Ulewy i deszcze nawalne w Polsce, 'Wiadomości Służby Hydrologicznej i Meteorologicznej', (1951 , tom II, z.3), 177-260, Dosłowny zapis źródła: 1914, 10.VI., stacja Banie, czas trwania 3 godz., deszcze nawalne 1-go stopnia, 76,7 mm opadu (s.57) Oryginalny zapis daty: 1914, 10.VI. Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
Masowe choroby zakaźne	Epidemie			1915	0	1917				0	0	0	Dolnośląskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Głogów. Zarys monogrfii miasta, pod red. Krystyna Matwijowskiego, Wrocław-Głogów, 1994, Dosłowny zapis źródła: Znacznemu zwiekszeniu uległa liczba zachorowań na gruźlicę. W latach 1915-1917 liczba zgonów, których przyczyną była gruźlica, wzrosła z 463 do 532. [s. 212] Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Kościk Elżbieta Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne		Głód		1915	0	1918				0	0	0	Kujawsko-Pomorskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Kazimierz Wajda, Pod ponownym pruskim panowaniem (1815-1920), [w:] Toruń dawny i dzisiejszy. Zarys dziejów, pod red. Mariana Biskupa, Warszawa-Poznań-Toruń, 1983, Państwowe Wydawnoctwo Naukowe, Dosłowny zapis źródła: Już w drugim roku wojny dały się odczuć istotne trudności aprowizacyjne związane ze zmniejszaniem się produkcji rolnej, czemu towarzyszył stały wzrost cen tak artykułów żywnościowych, jak i odzieży oraz obuwia. (…) Rezultatem tego były rosnące zwłaszcza od zimy 1916/17 niedożywienie i głód, zwłaszcza wśród niżej uposażonych warstw ludności torunia. Do tego wszystkiego zimą 1917 r. wystapił ostry niedobór opału. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Masowe choroby zakaźne	Epidemie	Zwiększenie umieralności		1915	0	0				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Helena Tukaj, Janusz Wróbel, Aleksandrów Łódzki. Zarys dziejów 1816-1948, Aleksandrów Łódzki, 1992, Towarzystwo Przyjaciół Aleksandrowa Łódzkiego, Dosłowny zapis źródła: Postęp zanotowano również w dziedzinie opieki zdrowotnej. Aby opanować wzrost zachorowań o charakterze epidemicznym, spowodowany pogorszeniem warunków bytowania ludności, założono szpitale. Odpowiednia decyzja w tej sprawie zapadła w połowie 1915 r. z inicjatywy lekarza powiatowego. (…) Szpital epidemiczny przygotowany do przyjęcia jednorazowo 10 chorych mieścił się w wynajętym budynku, a wkrótce został przeniesiony do dawnej ochronki baptystów. Oryginalny zapis daty: w połowie 1915 r. Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta			1915	0	1918				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Wiesław Puś, Kazimierz Badziak, Gospodarka Łodzi w okresie kapitalistycznym (do 1918 r.), Łódź. Dzieje miasta, pod red. Ryszarda Rosina, t. I: Do 1918 r., pod red. Bohdana Baranowskiego i Jana Fijałka, Warszawa-Łódź, 1980, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Dosłowny zapis źródła: Niemieckie władze okupacyjne świadomie dążyły do likwidacji istniejącego stanu prawnego oraz do maksymalnego wykorzystania znajdujących się na zajętym obszarze środków materialnych. Politykę tę uzasadniano „stanem konieczności' lub „spełnieniem patriotycznego obowiązku wobec ojczyzny'. Działalność władz niemieckich prowadzona była z całą świadomością bezprawia i trwała od przełomu 1914 i 1915 r. do listopada 1918 r. Nad jej przebiegiem czuwały okupacyjne władze wojskowe, kierowane przez Ministerstwo Wojny w Berlinie. Już w grudniu 1914 r. naczelne dowództwo armii wschodnich rozpoczęło rekwizycję surowców. 14 XII 1914 r. komendant wojenny Łodzi, gen. Gereke, ogłosił sekwestr surowców włókienniczych oraz określił formę ich wykupu przez władze okupacyjne. Odszkodowanie wypłacono jednak w niewielkim rozmiarze. (…) W latach 1916-1918 władze niemieckie stosowały następujące metody grabieży przemysłu łódzkiego: l) rekwizycje w ścisłym znaczeniu tego słowa; 2) zakup ogłaszany przez władze wojskowe; 3) zorganizowany, formalnie dobrowolny, faktycznie przymusowy zakup towarów przez urzędy centralne i towarzystwa zakupów wojennych; 4) wywłaszczenia; 5) konfiskaty. Sekwestr towarów ogłoszono 15 III 1916 r. w Warszawie, a 16 maja w Łodzi, gdzie wprowadził go w życie miejscowy urząd surowców wojennych oraz komisja rekwizycji maszyn. Większość łódzkich przemysłowców w obawie przed wywłaszczeniem lub konfiskatą decydowała się na „dobrowolną' sprzedaż swoich wyrobów, otrzymując w zamian kwity rekwizycyjne, w których posiadaczy nazywano często „właścicielami domniemanymi'. W maju 1916 r. przejęto większość zapasów surowców, półfabrykatów i tkanin. Władze niemieckie nie respektowały przy tym swoich własnych zarządzeń: nie weszło w życie rozporządzenie ustalające, że przy sprzedaży z wolnej ręki gotowych towarów zostanie wypłacona ich całkowita wartość, oprócz 10% na rzecz władz niemieckich; 7 V 1917 r. wydano decyzję, że za przyjęte towary 50% sumy ich wartości zostanie zatrzymane na potrzeby miast polskich - faktycznie pozostałe 50% było wypłacone w nielicznych przypadkach. W marcu 1916 r. powstała Centrala Surowców Wojennych (Kriegsrohstoffstelle) z prawem zakupu dla wojska i towarzystw akcyjnych gospodarki wojennej. Instytucja ta dokonywała skupu towarów wg przedwojennych cen niemieckich z dodaniem różnicy wynikającej z wyższych kosztów produkcji w Królestwie. Faktycznie ustanowione ceny osiągały zaledwie poziom cen przedwojennych i często nie pokrywały kosztów produkcji. (…) Niemieckie towarzystwa akcyjne i gospodarki wojennej osiągały w tych operacjach kolosalne korzyści, dokonując wyprzedaży przejętych towarów z zyskiem dochodzącym do 60% ich wartości. Sprawami odszkodowania za towary skonfiskowane, zarekwirowane lub wywłaszczone zajmowała się, bez udziału przemysłowców, powołana 26 IV 1915 r. Państwowa Komisja Odszkodowań. Ogólnie za towary wywożone do Niemiec Komisja wypłacała nie 66 2/3 wartości, lecz 16 2/3%, resztę zatrzymując dla siebie w formie zysku. W ten sposób przemysł łódzki otrzymał minimalne odszkodowanie. (…) Prawie jednocześnie z rekwizycją surowców i towarów ogłoszono rekwizycję: maszyn, motorów, turbin, kabli elektrycznych, części maszyn z mosiądzu i miedzi, pasów transmisyjnych, maszyn parowych, aluminium i azbestu. Nieplanowa akcja zabierania maszyn rozpoczęła się w maju 1915 r., ale dotknęła tytko niewielką liczbę zakładów. W tym czasie Niemcy zabierali głównie dynamomaszyny, w większości wywiezione do Rzeszy lub sprzedane w Królestwie, w okręgu białostockim i na Litwie. Kolejnym aktem niszczenia łódzkiego przemysłu włókienniczego był demontaż maszyn w celu wydobycia z nich metali kolorowych, zabierania silników, pasów transmisyjnych, rur i innych części. W okresie 14-18 II 1917 r. wielkie łódzkie zakłady przemysłowe otrzymały od Wydziału Surowców Wojennych nakaz demontażu instalacji i maszyn fabrycznych w celu dostarczenia części metali kolorowych pod groźbą bezpłatnego wywłaszczenia i po z góry. narzuconych cenach. Po Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta			1915	0	0	styczeń			0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Helena Tukaj, Janusz Wróbel, Aleksandrów Łódzki. Zarys dziejów 1816-1948, Aleksandrów Łódzki, 1992, Towarzystwo Przyjaciół Aleksandrowa Łódzkiego, Dosłowny zapis źródła: Działa obu walczących stron [rosyjskie i niemieckie] ostrzeliwały osadę także w styczniu 1915 r. Tym razem pociski padały w centrum Aleksandrowa. Rozbite zostały domy przy rynku oraz przy ul. Kościelnej i Bankowej. Uszkodzono m.in.. Fabrykę Gothilfa Knappego, a w wielu innych budynkach powypadały szyby Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Masowe choroby zakaźne	Epidemie	Zwiększenie umieralności		1915	0	1918				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Aleksandra Jewtuchowicz, Andrzej Suliborski, Kształtowanie się funkcji gospodarczych Łodzi do 1918 roku, [w:] Łódź monografia miasta, pod red. Stanisława Liszewskiego, Łódź, 2009, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Dosłowny zapis źródła: Podstawowym problemem miasta była ochrona mieszkańców przed głodem i szerzącymi się chorobami. Liczba ludności miasta spadła w latach 1915-1918 o blisko 290 tys. osób (z 630 do 341 tys.) (…) Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta			1915	0	0				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Wiesław Puś, Przemysł w okresie wielkokapitalistycznym, [w:] Tomaszów Mazowiecki. Dzieje miasta, pod red. Barbary Wachowskiej, Warszawa - Łódź, 1980, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Dosłowny zapis źródła: W związku z wybuchem I wojny światowej sytuacja w przemyśle Królestwa Polskiego stała się niezwykle ciężka. Z jednej strony dowództwo wycofującej się armii rosyjskiej usiłowało pozostawić Niemcom kraj pozbawiony przemysłu zdolnego do produkcji. Na terenach opuszczanych niszczono linie kolejowe, mosty, często także dewastowano zakłady przemysłowe. Wycofujące się wojska rosyjskie wysadzały niektóre fabryki (np. Zakłady Żyrardowskie). Wywożono również w głąb Rosji część surowców, wyrobów i maszyn, czasami wraz z częścią załóg. Z drugiej strony - po zajęciu terenu Królestwa Polskiego przez armię niemiecką rozpoczęły się nowe rekwizycje. Niemcy postawili sobie za cel całkowite zniszczenie przemysłu polskiego, głównie włókienniczego, jako konkurenta dla przemysłu niemieckiego. W grudniu 1914 r. dowództwo wschodniej armii niemieckiej rozpoczęło akcję rekwizycyjną - przede wszystkim surowców - na terenach okupowanych. Początkowo rabowano zapasy surowców włókienniczych, metalowych, skórzanych oraz oleje mineralne i smary. Na początku 1915 r. rekwizycje nasiliły się, a po zajęciu w sierpniu Warszawy rozszerzono znacznie liczbę konfiskowanych materiałów. W związku z tą sytuacją już w lutym 1915 r. w zakładach włókienniczych Królestwa Polskiego zabrakło surowców, w wyniku czego większość z nich została unieruchomiona. Wypadki wojenne nie ominęły również Tomaszowa Maz. Niemcy wkroczyli do miasta 7 XII 1914 r. Już w pierwszych dniach okupacji przerwano produkcję w TFSJ. Niemcy zarekwirowali 300 tys. l. spirytusu i eteru oraz zmagazynowane odpadki bawełniane przeznaczone do nitracji. Następnie przystąpili do rekwirowania w miejscowych zakładach wszystkiego, co nadawało się do przemysłu zbrojeniowego. W ten sposób zdewastowano park maszynowy wykręcając wszelkie części miedziane, ołowiane i mosiężne. Zrabowano silniki elektryczne, krany, pasy transmisyjne, skóry, preparaty, a także przewodniki elektryczne. Jak podaje raport Naczelnego Komitetu Narodowego, już w lutym 1915 r. przemysł Tomaszowa Maz. został praktycznie unieruchomiony. W TFSJ w związku z całkowitym zahamowaniem produkcji sztucznego jedwabiu kierownictwo techniczne zakładu zdecydowało się na zaadaptowanie niektórych ocalałych urządzeń do suchej destylacji drewna. Tak przystosowany zakład zamiast sztucznej przędzy zaczął produkować węgiel drzewny, smolę, oleje, terpentynę, octan wapnia, spirytus drzewny i kwas octowy. W ten sposób, zatrudniając kilkudziesięciu robotników, fabryka wegetowała przez cały okres wojny. Nieznane są dokładne dane o stratach, jakie poniósł tomaszowski przemysł w okresie I wojny światowej, Wiadomo natomiast,że włókiennictwo okręgu łódzkiego straciło: 1 300 000 m pasów skórzanych, 1 tys. silników elektrycznych oraz kilkaset mln kg przędzy. Ogółem wartość materiałów wywiezionych bez odszkodowania z okręgu łódzkiego wynosiła 350 mln rb w złocie. W tej ogólnej kwocie mieszczą się straty przemysłu Tomaszowa Maz. które szacuje się na sumę 25 mln rb w złocie. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta	Zwiększenie umieralności		1915	0	1918				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Julian Janczak, Łódź w latach 1820/1823-1918. Ludność, Łódź. Dzieje miasta, pod red. Ryszarda Rosina, t. I: Do 1918 r., pod red. Bohdana Baranowskiego i Jana Fijałka, Warszawa-Łódź, 1980, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Dosłowny zapis źródła: Do tego wojna pogorszyła i tak już bardzo złe warunki zdrowotne ludności Łodzi, powodując zwiększenie umieralności. W sumie lata 1915-1918 wykazują ujemne saldo ruchu naturalnego. Straty z tego tytułu wyniosły w owym okresie ok. 21 tys. osób, gdy roczny przyrost naturalny bezpośrednio przed wybuchem wojny dawał miastu 17-18 tys. nowych mieszkańców. (…) w ciągu niespełna 3 1/2 lat wojny, do stycznia 1918 r., Łódź straciła ok. 258 tys. osób, czyli 43% ludności. Stan zaludnienia sprzed I wojny światowej [600 tys.] miasto osiągnęło dopiero po 12 latach, w końcu 1929 r. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Wsi			1915	0	1918				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Bolesław Pełka, Lata zaborów, [w:] Uniejów. Dzieje miasta, pod red. Jana Szymczaka, Łódź - Uniejów, 1995, Towarzystwo Przyjaciół Uniejowa; Polskie Towarzystwo Historyczne, Dosłowny zapis źródła: Z powodu braku surowca: skór, tkanin, przędzy, wszelkiego rodzaju blach i metali, wiekszość zakładów rzemieslniczychbyła nieczynna. W trudnej sytuacji materialnej znaleźli się kupcy i sklepikarze, rzemieślnicy oraz komornicy i wyrobnicy, żyjący przed wybuchem wojny z pracy dorywczej. Z rozkazu komendanta wojskowego przeprowadzono na przełomie 1914 i 1915 r. demontaż urządzeń w gorzelniach i browarach w celu uzyskania części z metali kolorowych. Rekwirowano również części mosiężne i miedziane w warsztatach rzemieslniczych, naczynia i samowary, a nawet klamki przy drzwiach w domach zamozniejszych mieszkańców. (…) Rekwizycje koni i zboża spowodowały, iż w latach 1917-1918 nie było czym uprawiać roli, ani jej obsiać. Niemcy zalecali chłopom przyuczenie krów do prac polowych i transportu wozowego. Nastapił duży spadek zbiorów plonów, co spowodowało ogromną drożyznę artykułów żywnościowych na czarnym rynku. (…) W miastach i osadach powiększyła się grupa ludności głodującej i chorej, ubranej w łachmany i podarte obuwie. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1915	0	0				0	0	0	Małopolskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Szczepanowice nad Dunacjem Adres bibliograficzny: Roman Darowski, Szczepanowice nad Dunajcem, Kraków, 2004, Wydawnictw WAM, 283, Dosłowny zapis źródła: … w Lubczy Szczepanowskiej - tez w 1915 r. straciło życie 6 osób, w tym 4 kobiety i dziecko liczące 26 dni; zginęło ono wraz z matką Agatą Augustyn, która miała 36 lat. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wolański Filip Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Wsi			1915	0	0				0	0	0	Małopolskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Szczepanowice nad Dunacjem Adres bibliograficzny: Roman Darowski, Szczepanowice nad Dunajcem, Kraków, 2004, Wydawnictw WAM, 283, Dosłowny zapis źródła: … w 1915 r. - 15 osób, w tym 8 mężczyzn i 7 kobiet: wśród tych zabitych było 7 dzieci w wieku: 1 tygodnia, 3 miesięcy oraz 2, 7, 9 i 14 lat. Łącznie więc w Szczepanowicach zginęło 18 osób cywilnych… W czasie działań wojennych w Szczepanowicach i okolicy ludność ucierpiała niezwykle dużo, a większość domów i budynków gospodarskich została spalona lub zniszczona. W sobotę dnia 6 II 1915 r. o godzinie 9 parafia straciła kościół, który uległ niemal całkowitemu zniszczeniu. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wolański Filip Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Wsi			1915	0	0				0	0	0	Małopolskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Szczepanowice nad Dunacjem Adres bibliograficzny: Roman Darowski, Szczepanowice nad Dunajcem, Kraków, 2004, Wydawnictw WAM, 283, Dosłowny zapis źródła: W Dąbrówce wskutek działań wojennych zginęło w 1915 r. 14 osób cywilnych… Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wolański Filip Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Wsi			1915	0	0				0	0	0	Małopolskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Szczepanowice nad Dunacjem Adres bibliograficzny: Roman Darowski, Szczepanowice nad Dunajcem, Kraków, 2004, Wydawnictw WAM, 283, Dosłowny zapis źródła: … w 1915 r. - 15 osób, w tym 8 mężczyzn i 7 kobiet: wśród tych zabitych było 7 dzieci w wieku: 1 tygodnia, 3 miesięcy oraz 2, 7, 9 i 14 lat. Łącznie więc w Szczepanowicach zginęło 18 osób cywilnych… W czasie działań wojennych w Szczepanowicach i okolicy ludność ucierpiała niezwykle dużo, a większość domów i budynków gospodarskich została spalona lub zniszczona. W sobotę dnia 6 II 1915 r. o godzinie 9 parafia straciła kościół, który uległ niemal całkowitemu zniszczeniu. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wolański Filip Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Wsi			1915	0	0				0	0	0	Małopolskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Szczepanowice nad Dunacjem Adres bibliograficzny: Roman Darowski, Szczepanowice nad Dunajcem, Kraków, 2004, Wydawnictw WAM, 283, Dosłowny zapis źródła: W Dąbrówce wskutek działań wojennych zginęło w 1915 r. 14 osób cywilnych… Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wolański Filip Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1915	0	0				0	0	0	Małopolskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Wisznice. Dzieje miasteczka i okolic do 1918 roku. Adres bibliograficzny: Dariusz Tarasiuk, Wisznice. Dzieje masteczka i okolic do 1918 roku., Wisznice-Lublin, 2006, 91, Dosłowny zapis źródła: Najtragiczniejsze wydarzenia okresu I wojny światowej miały miejsce w Wisznicach i okolicach w połowie sierpnia 1915 r., gdy przez tereny te przeszedł front i dostały się one pod panowanie armii państw centralnych. Odejście wojsk carskich łączyło się ze stosowaniem taktyki spalonej ziemi i związanym z nią wypędzeniem ludośni w głąb imperium rosyjskiego. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wolański Filip Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1915	0	0	Maj			15	0	0	Małopolskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Opoczno. Studia i szkice z dziejów miasta. Adres bibliograficzny: Lidia Świątek, Opoczno w latach 1914-1918, [w:]Opoczno. Studia i szkice z dziejów miasta, Marta Meducka,, Kielce, 2003, Kieleckie Towarzystwo Naukowe, 172, Dosłowny zapis źródła: Rankiem 15 maja 1915 r. miały miejsce walki w okolicach Opoczna. Wojska rosyjski, wycofując się z Opoczna, zniszczyły most i splądrowały miasto. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wolański Filip Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1915	0	0				0	0	0	Małopolskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Szczepanowice nad Dunacjem Adres bibliograficzny: Roman Darowski, Szczepanowice nad Dunajcem, Kraków, 2004, Wydawnictw WAM, 283, Dosłowny zapis źródła: … w Lubczy Szczepanowskiej - tez w 1915 r. straciło życie 6 osób, w tym 4 kobiety i dziecko liczące 26 dni; zginęło ono wraz z matką Agatą Augustyn, która miała 36 lat. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wolański Filip Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta			1915	0	0	maj			14	0	0	Małopolskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Tarnobrzeg. Dzieje miasta1593-1939 Adres bibliograficzny: Alojzy Zielecki, W dobie autonomii (1867-1918) [w:] Tarnobrzeg. Dzieje miasta1593-1939, Feliks Kiryk, Kraków, 2005, Muzeum Historyczne Miasta Tarnobrzega, 314, Dosłowny zapis źródła: Na pierwszej pozycji walki rozpoczęły się 14 maja 1915 roku. Nawały ognia artyleryjskiego zniszczyły wsie po obydwu stronach frontu, mocno ucierpiał też Tarnobrzeg. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wolański Filip Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta			1915	0	0	maj			14	0	0	Małopolskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Tarnobrzeg. Dzieje miasta1593-1939 Adres bibliograficzny: Alojzy Zielecki, W dobie autonomii (1867-1918) [w:] Tarnobrzeg. Dzieje miasta1593-1939, Feliks Kiryk, Kraków, 2005, Muzeum Historyczne Miasta Tarnobrzega, 314, Dosłowny zapis źródła: Na pierwszej pozycji walki rozpoczęły się 14 maja 1915 roku. Nawały ognia artyleryjskiego zniszczyły wsie po obydwu stronach frontu, mocno ucierpiał też Tarnobrzeg. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wolański Filip Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1915	0	0				0	0	0	Małopolskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Wisznice. Dzieje miasteczka i okolic do 1918 roku. Adres bibliograficzny: Dariusz Tarasiuk, Wisznice. Dzieje masteczka i okolic do 1918 roku., Wisznice-Lublin, 2006, 91, Dosłowny zapis źródła: Najtragiczniejsze wydarzenia okresu I wojny światowej miały miejsce w Wisznicach i okolicach w połowie sierpnia 1915 r., gdy przez tereny te przeszedł front i dostały się one pod panowanie armii państw centralnych. Odejście wojsk carskich łączyło się ze stosowaniem taktyki spalonej ziemi i związanym z nią wypędzeniem ludośni w głąb imperium rosyjskiego. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Wolański Filip Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Wsi			1915	0	1918				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Krystyna Kubiak, Otwock przed uzyskaniem praw miejskich, [w:] Zarys dziejów miasta Otwocka, pod red. Mariana Kalinowskiego, Otwock, 1996, Społeczny Komitet Wydania Monografii Otwocka, Dosłowny zapis źródła: Do ponownej ruiny pałacu [Bielińskich] doszło w końcu XIX wieku, a w czasie pierwszej wojny światowej dewastacji uległywnętrza pałacu i zdarto pokrycie dachu. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta			1915	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Ryszard Kołodziejczyk, Pułtusk w epoce niewoli (1795-1918), [w:] Józef Kazimierski, Ryszard Kołodziejczyk, Janusz Szczepański, Dzieje miasta Pułtuska, Warszawa-Pułtusk, 1992, Pułtuskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne; Polskie Towarzystwo Historyczne - Od Dosłowny zapis źródła: W dniu 24 lipca 1915 r. do Pułtuska weszli Niemcy. (…) Nowy okupant zaczął od nałożenia dotkliwej kontrybucji na samo miasto w wysokości 36 tys. marek z rygorem 24-godzinnej wpłaty (…). Miasto żyło w sytuacji miasta frontowego. Przepełnione wojskiem, masą jeńców rosyjskiej armii, rannymi zajmującymi wszystkie możliwe i niemożliwe do zamieszkania pomieszczenia znosiło wszystkie uciążliwości czasu wojny (…) Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta			1915	0	0	lipiec			19	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Zofia Niedziałkowska, Ostrołęka. Dzieje miasta, wyd. 4, Ostrołęka, 2002, Urząd Miejski w Ostrołęce; Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe; Towarzystwo Przyjaciół Ostrołęki, Dosłowny zapis źródła: 1915. 19 VII ogłoszenie ewakuacji. Przymusowe całkowite wysiedlenie mieszkańców i podpalenie miasta przez wojska rosyjskie. Wysadzenie mostu. Miasto zniszczone w 85 proc., centrum zamienione w stos gruzów. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Masowe choroby zakaźne	Epidemie			1915	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Ryszard Kołodziejczyk, Pułtusk w epoce niewoli (1795-1918), [w:] Józef Kazimierski, Ryszard Kołodziejczyk, Janusz Szczepański, Dzieje miasta Pułtuska, Warszawa-Pułtusk, 1992, Pułtuskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne; Polskie Towarzystwo Historyczne - Od Dosłowny zapis źródła: Starania w walce z epidemią cholery dały również efekty zapobiegając jej dalszemu rozprzestrzenianiu się, podobnie także groźbie tyfusu plamistego Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta			1915	0	1918				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Zofia Niedziałkowska, Ostrołęka. Dzieje miasta, wyd. 4, Ostrołęka, 2002, Urząd Miejski w Ostrołęce; Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe; Towarzystwo Przyjaciół Ostrołęki, Dosłowny zapis źródła: Ostrołęka wkraczała w niepodległość jako najbardziej zdewastowane miasto średniej wielkości w b. Królestwie Polskim. Budynki w mieście zostały zniszczone w 39 proc., a w samym centrum w ponad 75 proc. Pamiętać tez trzeba o innych dewastacjach i grabieżach. Władysław Banach podczas poświęcenia łaźni miejskiej w 1925 r. wspominał, że po wyjściu Niemców w kasie pozostało 7 marek i 23 fenigi. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta			1915	0	0	czerwiec			0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Marian Chudzyński, Między rewolucją 1905-1907 a odzyskaniem niepodległości w 1918 r., [w:] Dzieje Gostynina i ziemi gostynińskiej, pod red. Mariana Chudzyńskiego, Warszawa, 1990, Wydawnictwo Akcydensowe, Dosłowny zapis źródła: Zarówno Gostynin, jak i Gąbin nie doznały większych zniszczeń. Oba miasta uniknęły bombardowania artyleryjskiego, a także niszczących nalotów samolotów rosyjskich. Jedyne bombardowanie Gąbina miało miejsce w czerwcu 1915 r. Wówczas zginęły 3 osoby i częściowo został zburzony dom przy ul. Północnej. Natomiast obiektem częstych nalotów był garnizon niemiecki stacjonujący w Sannikach. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Pożary	Wsi			1915	0	0	czerwiec			10	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Marian Chudzyński, Między rewolucją 1905-1907 a odzyskaniem niepodległości w 1918 r., [w:] Dzieje Gostynina i ziemi gostynińskiej, pod red. Mariana Chudzyńskiego, Warszawa, 1990, Wydawnictwo Akcydensowe, Dosłowny zapis źródła: Ogromne spustoszenie poczynił pożar w lasach duninowskich należących do dóbr Icke-Duninowskiego. W czerwcu (10-13) 1915 r. spłoneło tu około 30 włók lasu. Straty zostały ocenione w przybliżeniu na 250 tys. rubli. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta			1915	0	0	lipiec			0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Zofia Niedziałkowska, Ostrołęka. Dzieje miasta, wyd. 4, Ostrołęka, 2002, Urząd Miejski w Ostrołęce; Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe; Towarzystwo Przyjaciół Ostrołęki, Dosłowny zapis źródła: Na wiosnę 1915 r. działania wojenne na ziemiach polskich przybrały na sile. Ostrołęka, leżaca w pobliżu frontu, mocno przeżywała skutki wojny. Samoloty niemieckie krążyły i zrzucały bomby. Coraz częściej zaczęły padać pociski artyleryjskie. (…) 14 lipca płonął Myszyniec, zresztą nie po raz pierwszy. (…) 19 lipca władze wojskowe [rosyjskie] ogłosiły ewakuację, rozkazując, aby natychmiast wszyscy mieszkańcy opuścili miasto. Ostrołęka była na linii frontu. (…) Rozbierano zabudowania gospodarcze stojące blisko rzeki, wznoszono z nich barykady i umacniano rowy strzeleckie. W momencie wycofywania się wojsk most na Narwi wysadzono w powietrze, a miasto podpalono, pozostawiając najeźdźcom zgliszcza i ruiny. (…) 3 sierpnia Niemcy przeszli Narew i zajęli Ostrołękę przedstawiającą obraz straszliwego zniszczenia. Nie było tu ani jednego nieuszkodzonego domu. Centrum, gdzie mieściły się urzędy państwowe i bogatsze sklepy, zniszczone zostało niemal doszczętnie - najtragiczniej wyglądał rynek, gdzie sterczały tylko resztki murów. Temu samemu losowi uległy wszystkie domy stojące wzdłuż prawego brzegu rzeki. Cmentarz robił wrażenie pobojowiska. (…) Jak wiadomo, Ostrołęka w lecie 1915 r. uległa ogromnemu zniszczeniu. Straty w budynkach obliczono na ponad 75 proc. Ocalało zaledwie kilkadziesiąt domów na peryferiach. (…) Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Wsi			1915	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Dariusz Kisiel, Kalendarium Pułtuska i okolic (do roku 2000), Płock, 2001, Płocki Instytut Wydawniczy, Dosłowny zapis źródła: 1915 r. - pożar kościoła w Pniewie - znaczne uszkodzenie kościoła w Zatorach na skutek działań wojennych Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Wsi			1915	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Dariusz Kisiel, Kalendarium Pułtuska i okolic (do roku 2000), Płock, 2001, Płocki Instytut Wydawniczy, Dosłowny zapis źródła: 1915 r. - uszkodzenie na skutek działań wojennych kościoła w Dzierżeninie Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Wsi			1915	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Dariusz Kisiel, Kalendarium Pułtuska i okolic (do roku 2000), Płock, 2001, Płocki Instytut Wydawniczy, Dosłowny zapis źródła: 1915 r. - pożar kościoła w Obrytem oraz uszkodzenie kościoła w Zambskach na skutek działań wojennych Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Masowe choroby zakaźne	Epidemie			1915	0	1918				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Karol Mórawski, Warszawa. Dzieje miasta, wyd. 4, Warszawa, 2003, Wydawnictwo Książka i Wiedza, Dosłowny zapis źródła: Choroby i epidemie dziesiątkowały ludność [Warszawy]. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta			1915	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Benon Dymek, Grodzisk Mazowiecki w latach 1914-1939, [w:] Dzieje Grodziska Mazowieckiego, pod red. Józefa Kazimierskiego, Warszawa, 1989, Wydawnictwa Geologiczne, Dosłowny zapis źródła: Wskutek działań wojennych zniszczeniu uległo wiele zakładów pracy, a te, które przetrwały, zostały odcięte od chłonnego rynku rosyjskiego. W ten sposób w Grodzisku uległy likwidacji fabryki: tasiemek, smarów, olejów, pudełek, grzebieni i celulozy. (…) Wojska carskie cofając się niszczyły nie tylko domy, ale i zbiory na polach. Systematycznie czyniono tak przy drogach odwrotowych wojsk (od tego rozkazu ludzie próbowali ratować się łapówkami). Niszczono wszystko na przedpolach okopów. Zdewastowano tory kolejowe i stacje. Demontowano i wywożono urządzenia fabryczne. (…) Wojska niemieckie ponownie zajęły Grodzisk 18 lipca 1915 roku, ale już nastepnego dnia bombardowali miasto Rosjanie. Poniosło ono dalsze straty. (…) Wojna i okupacja niemiecka przyniosła zniszczenia, glód i bezrobocie (…) Ksiądz M. Bojanek stwierdza: '(…) W Grodzisku rozbitych kulami armatnimi jest 22 domy, kilka drewnianych domów i wiele ogrodzeń przy willach wskutek długiego postoju wojsk rosyjskich popalono'. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta			1915	0	0	lipiec			0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Wiesław Puś, Skierniewickie w latach zaborów, [w:] Województwo skierniewickie. Monografia regionalna. Zarys dziejów, obraz współczesny, perspektywy rozwoju, pod red. Jana Gregorowicza, Łódź - Skierniewice, 1982, Uniwersytet Łódzki; Urząd Wojewódzki w Skie Dosłowny zapis źródła: W czasie wycofywania się wojsk rosyjskich w lipcu 1915 r. wysadzono w powietrze prawie wszystkie pomieszczenia zakładów lniarskich w Żyrardowie. Dalszej dewastacji tego przedsiębiorstwa dokonali Niemcy wywożąc surowiec, wyroby gotowe, części maszyn i złom. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta			1915	0	0	sierpień			0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Karol Mórawski, Warszawa. Dzieje miasta, wyd. 4, Warszawa, 2003, Wydawnictwo Książka i Wiedza, Dosłowny zapis źródła: W nocy z 4 na 5 sierpnia 1915 roku Rosjanie w popłochu opuścili Warszawę, a 5 sierpnia wkroczyli Niemcy. Odwrót armii rosyjskiej poprzedziła ewakuacja. Po urzędach i instytucjach wojskowych objęła ona również przydatne dla produkcji wojennej zakłady przemysłowe, fabryki czy warszataty kolejowe. Wywieziono z Warszawy maszyny, narzędzia i surowce, a także inżynierów, techników, robotników i urzędników wraz z rodzinami. O wielkości tej migracji świadczą spisy ludności - 884 tysiące mieszkańców w 1914 roku i tylko 780 tysięcy w 1916 roku. Aż do roku 1918 liczba mieszkańców Warszawy stale się zmniejszała. Rabunkowa gospodarka okupanta i brak żywności sprawiły, że kto tylko mógł opuszczał miasto i udawał się na wieś. Niektórzy wyjeżdżali na roboty do Niemiec. (…) Z iście niemiecką skrupulatnością i brutalnością przeprowadzano rekwizycje surowców, maszyn, żywności i innych dóbr materialnych, które to działania naiszczyły infrastrukturę miejską. Masowy wywóz zboża, ziemniaków i innych artykułów spożywczych zwiększał lokalne trudności aprowizacyjne. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta	Panika		1915	0	0	marzec			31	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Adam Dobroński, Łomża w latach 1866-1918, Łomża - Białystok, 1993, Łomżyńskie Towarzystwo Naukowe im. Wagów; Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej, Dosłowny zapis źródła: Ten względny spokój przerwał nalot samolotów niemieckich 31 marca 1915 r., czyli w środę popielcową. Zniszczeniu uległo prawdopodobnie 41 domów, było też kilkunastu zabitych i rannych. Następne naloty miały miejsce w drugiej połowie kwietnia i to nocami. Bomby sypały się również z zeppelinów, trafiły w kościół ewangelicki, padły obok bóżnicy. Ludność w takich momentach chowała się do piwnic, ale zdarzało się, że i tam docierały śmiercionośne ładunki. Uznano to za sygnał do przyspieszenia ewakuacji; miasto powoli pustoszało.(…) Mało też precyzyjnie brzmiały przepisy o rekwizycjach i odszkodowaniach (…). Zrazu żołnierze carscy okopali się na wschodnich krańcach miasta, prowadząc stąd ostrzał artyleryjski w kierunku Narwi (…) [potem się wycofali i] Wojska niemieckie wkroczyły do Łomży o godzinie pierwszej w nocy 11 sierpnia 1915 r. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Masowe choroby zakaźne	Epidemie			1915	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Dariusz Kisiel, Kalendarium Pułtuska i okolic (do roku 2000), Płock, 2001, Płocki Instytut Wydawniczy, Dosłowny zapis źródła: 1915 r. - opuszczenie miasta przez wojska rosyjskie i koniec stuletniej niewoli rosyjskiej - epidemia duru brzusznego - 24 lipca, zajęcie miasta przez wojska niemieckie Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Wsi			1915	1915	1918				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Benon Dymek, Brok i Puszcza Biała w latach 1865-1939, [w:] Brok i Puszcza Biała. Przeszłość - środowisko geograficzne, kulturowe i przyrodnicze, pod red. Józefa Kazimierskiego, Ciechanów, 1989, Towarzystwo Przyjaciół Broku; Urząd Wojewódzki w Ostrołęce; U Dosłowny zapis źródła: Wojna sprawiła, że miasta i wsie były coraz bardziej wyludnione. Występował powszechny brak mężczyzn, kobiety były zmuszone podejmować najcięższe prace. Gdy wojska rosyjskie zaczęły się cofać, część ludności ewakuowano w głąb imperium carskiego, a część sama w popłochu uchodziła na wschód. Carscy żandarmi, opuszczając te tereny na początku sierpnia 1915 roku, zniszczyli i spalili wiele wsi. Rolnikom zabierano konie i inwentarz. Wojska carskie uchodząc stosowały zasadę spalonej ziemi. Prusacy po wejściu na te tereny narzucali swoje porządki wojenne (…). W latach I wojny świtowej Brok (tak jak i Ostrów Maz.) zbytnio nie ucierpiał, choć w jego okolicy były toczone walki. Zniszczony został most na Bugu, który odbudował okupant niemiecki po zajęciu miasta 10 sierpnia 1915 roku. (…) Okupanci zaczęli gnębić wieś zarządzeniami rekwizycyjnymi i podwodami. Rekwirowali wszystkie surowce, a szczególnie matale kolorowe. Doszczętnie ogołocili chłopów z tego, co im jeszcze zostało. (…) Lata I wojny światowej przyniosły spadek produkcji rolnej. Wystapiły trudności aprowizacyjne. Ceny artykułów żywnościowych, a także przemysłowych, rosły. (…) Do wielu rodzin zaczął zaglądac głód. (…) prawy na polach zostały zniszczone bądź rozgrabione. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Wsi			1915	0	1918				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Jadwiga Siniarska-Czaplicka, Działalność produkcyjna papierni w Jeziornie w latach 1760-1939, [w:] Studia i materiały do dziejów Piaseczna i powiatu piaseczyńskiego, pod red. Jerzego Antoniewicza, Warszawa, 1973, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Dosłowny zapis źródła: Wybuch wojny odbił się ujemnie na jakości i ilości wyrabianego papieru. Wycofujące się wojska rosyjskie zniszczyły niektóre urządzenia, a władze niemieckie obrabowały fabryke z miedzi, cynku, brązu, filców i doprowadziły do całkowitego unieruchomienia produkcji. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Masowe choroby zakaźne	Epidemie		Wiosna	1915	0	0				0	0	0	Pomorskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Kazimierz Wajda, Mieczysław Wojciechowski, Chojnice pod panowaniem pruskim (1772-1920), ([w:] Dzieje Chojnic, red. K. Ostrowski), s. 229-327, Chojnice, 2003, Wydawnictwo Diecezji Pelplińskiej 'Bernardinum', Dosłowny zapis źródła: Oprócz grypy 'hiszpanki', która w 1918 r. nie ominęła powiatu i samego miasta, odnotowano w Chojnicach także przypadek czarnej ospy (wiosna 1915 r.), co zmusiło władze do podjęcia kroków zapobiegających dalszemu szerzeniu się choroby. (s. 338) Oryginalny zapis daty: wiosna 1915 r. Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne			Wiosna-lato	1915	0	0	kwiecień-lipiec			0	0	0	Warmińsko-Mazurskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Zbigniew Mogilnicki, Działdowo w latach 1344-1994. Zarys dziejów, s.l., 1998, Zbigniew Mogilnicki, Dosłowny zapis źródła: W okresie kwiecień - lipiec 1915 roku miasto i okoliczne wsie bombardowały samoloty rosyjskie. W wyniku tych nalotów zniszczony został dworzec kolejowy. (s. 86) Oryginalny zapis daty: W okresie kwiecień - lipiec 1915 roku Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne			Wiosna, lato	1915	0	0	kwiecień-lipiec			0	0	0	Warmińsko-Mazurskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Bohdan Koziełło-Poklewski Działdowszczyzna, ([w:] Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka), Olsztyn, 1966, Pojezierze, Dosłowny zapis źródła: W okresie kwiecień-lipiec 1915 roku samoloty rosyjskie bombardowały Działdowo i okolice. W wyniku tych bombardowań zniszczeniu uległ dworzec kolejowy w Działdowie oraz szkoła w Kraszewie.(s.128) Oryginalny zapis daty: W okresie kwiecień-lipiec 1915 roku Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne		Głód	Zima, wiosna	1915	0	0	luty, kwiecień, maj			0	0	0	Warmińsko-Mazurskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Jan Chłosta, Olecko w latach 1914-1945, ([w:] Dzieje Olecka 1560-2010, Stanisław Achremczyk, Danuta Bogdan, Jan Chłosta, Tomasz Chrzanowski, Jerzy M. Łapo, Ryszard Tomkiewicz, s. 333- 364), Olecko, 2010, Dosłowny zapis źródła: 12 lutego 1915 roku w południe wojska rosyjskie opuściły Olecko. […] A w Olecku nastąpił czas odbudowy ze zniszczeń. Największe szkody poczynili maruderzy podążający za frontem. Odnotowano liczne akty szabru, żołnierze przywłaszczali sobie bardziej wartościowe przedmioty oraz dywany, meble, pierzyny, bielizne. W okolicznych wioskach rekwirowali młockarnie i zwyczajny sprzęt rolniczy - pługi, brony, ale także bydło, które gnali stadami przez maisto na wschod. […] Budynki szkolne w Olecku nie zostały zniszczone. Wszędzie panował jednak nieporządek. Zaginęło kilkadziesiat ksiazek i map.[…] Odbudowę miast pruskich wspomagali mieszkańcy zachodnich i południowych Niemiec. […] W mieście panował głód i niedostatek. Najtrudniejsze były przednówkowe miesiące 1915 roku - kwiecień i maj. Powracajacy do miasta dosłownie nie mieli co jeść. Trzeba było sprowadzać żywność, węgiel i naftę, a na wieś konie i bydło. Tak jak w calych Niemczech, także tutaj próbowano zaprowadzić oszczędną gospodarkę żywnością. Chleb, masło, tłuszcze, cukier można było kupić tylko na kartki wydawane przez zarząd miasta raz w miesiącu. Nie wszystko to, co należało do przydziału kartkowego, można było nabyć w sklepach. Ponadto skromne przydziały z każdym rokiem jeszcze zmniejszano. Rolnicy natomiast musieli wyżywić się sami. Udzielano im pisemnych zezwoleń na przemiał określonej ilości zboża i paszy.[…] Do tego dochodziły obowiązkowe dostawy zboża i mięsa. Taki stan rzeczy wywoływał wiele zjawisk negatywnych, prowadził do nadużyć. Rozwinął się na wielką skalę, również w Olecku, nielegalny handel żywnością. (s. 339-342) Oryginalny zapis daty: 12 lutego 1915 roku;przednówkowe miesiące 1915 roku - kwiecień i maj Naziwsko i imię zbierającego: Wiślicz Tomasz Postać digitalna:
		Drożyzna		1915	0	0				0	0	0	Wielkopolskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Rawicz. Zarys dziejów, pod red. Stanisława Sierpowskiego, Poznań-Rawicz, 2004, Dosłowny zapis źródła: Od pierwszych misięcy wojny dokonywano bowiem na rzecz armii coraz częstszych i wyższych rekwizycji zboża, wełny, ziemniaków, mięsa, a następnie bydła i koni. Panowała drożyzna; w ciągu 1915 r. ceny zywności wzrosły o 100%. Rozmary inflacji stanowiły prawdziwy szok dla mieszkańców Rawicza, przyzwyczajonych od kilkudziesięciu lat do niemal stałych cen na żywnośc, odzież i podstawowe artykuły przemyslowe.[s. 187] Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Kościk Elżbieta Postać digitalna:
Masowe choroby zakaźne	Epidemie	Panika		1916	0	1917				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Barbara Wachowska, Życie społeczno-polityczne i kulturalne w latach pierwszej wojny światowej, [w:] Dzieje Piotrkowa Trybunalskiego, pod red. Bohdana Baranowskiego, Łódź, 1989, Wydawnictwo Łódzkie, Dosłowny zapis źródła: Wśród ludności grasowala gruźlica, która szczególne duże spustoszenie uczyniła wśród dzieci i młodzieży. Wystepowały o zasięgu epidemicznym choroby zakaźne - czerwonka, dur brzuszny, tyfus plamisty, świerzb, horoby weneryczne. (…) Epidemie nawiedzały Piotrków wielokrotnie, każdorazowo w coraz to wiekszej skali. Szczególnie uporczywie utrzymywały się w latach 1916 i 1917, wywołujac przerażenie wśród ludności na skutek zwiększenia się przypadków śmiertelnych. Mozliwości zwalczenia epidemii były nikłe (…). Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Masowe choroby zakaźne	Epidemie	Głód		1916	0	0		luty	listopad	0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Stefan Chmiel, Z problemów opieki sanitarno-zdrowotnej w Sieradzkiem w XIX i XX wieku, [w:] Szkice z dziejów Sieradzkiego, pod red. Józefa Śmialowskiego, Łódź, 1977, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Dosłowny zapis źródła: Pierwsza wojna światowa była okresem nie wygasającej epidemii durów, zwłaszcza plamistego. Niedożywienie, skrajnie ciężka sytuacja ekonomiczna, a także brak środków do utrzymania czystości były bezpośrednią przyczyną zachorowań na dur plamisty, szczególnie w okresie od lutego do listopada 1916 r. Obliczono, iż w miastach chorowało 20-30% mieszkańców, a śmiertelność osiągała 19-65%. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Masowe choroby zakaźne	Epidemie	Zwiększenie umieralności		1916	0	0				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Jerzy Czarnocki, Lata 1821-1918. Warunki bytowo-zdrowotne, Zgierz. Dzieje miasta do 1988 roku, pod red. Ryszarda Rosina, Łódź-Zgierz, 1995, Zarząd Miasta Zgierza, Oddział Polskiego Towarzystwa Historycznego w Łodzi, Towarzystwo Przyjaciół Zgierza, 140-152 Dosłowny zapis źródła: (…) Zgierz pozostawał endemicznym ośrodkiem chorób zakaźnych, głównie duru plamistego oraz czerwonki, na którą w 1916 r. stwierdzono liczne zachorowania. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Masowe choroby zakaźne	Epidemie	Głód		1916	0	0				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Stanisław Liszewski, Warunki życia mieszkańców Łodzi do 1918 roku, [w:] Łódź monografia miasta, pod red. Stanisława Liszewskiego, Łódź, 2009, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, 160-168, Dosłowny zapis źródła: W mieście panował bowiem głód (…). Konsekwencją tej tragicznej sytuacji była duża śmiertelność ludności głównie z powodu gruźlicy (tylko w 1916 r. na gruźlicę zmarło 5,8 tys. osób), migracje przymusowe (zarządzone przez Niemców) i dobrowolne w poszukiwaniu pracy, a także masowe wyprawy po żywność do okolicznych wsi. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Masowe choroby zakaźne	Epidemie	Zwiększenie umieralności		1916	0	1918				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Jan Fijałek, Położenie ludności, Łódź. Dzieje miasta, pod red. Ryszarda Rosina, t. I: Do 1918 r., pod red. Bohdana Baranowskiego i Jana Fijałka, Warszawa-Łódź, 1980, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Dosłowny zapis źródła: Ówczesne warunki bytowe wywarły bezpośredni wpływ na obniżenie stanu zdrowia mieszkańców oraz sprzyjały szerzeniu się chorób zakaźnych; cholera, błonica, czerwonka, dur brzuszny i plamisty, ospa naturalna i płonica miały endemiczny charakter z wysokimi wskaźnikami zachorowalności i śmiertelności, gruźlica stanowiła zjawisko powszechne. W 1916 r. na tę chorobę zmarło w Łodzi 5,8 tys. osób, co stanowiło 40% globalnej liczby zgonów (12037 : 5800). W następnych latach wskaźnik obniżył się, mimo to nadal był wysoki; w 1917 r. wynosił 33,2%, w 1918 r. 31,2% ogólnej liczby zgonów. W czasie I wojny na gruźlicę w Łodzi umierało rocznie 8-10% mieszkańców, podczas gdy do 1913 r. 3,8%. W ocenie sytuacji ekonomicznej i zdrowotnej Łodzi za rok 1918 czytamy zdanie, że wszelkie choroby zakaźne, a zwłaszcza 'suchoty dziesiątkują robotników'. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta			1916	0	1917				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Wiesław Puś, Lata 1821-1918. Gospodarka. Przemysł, Zgierz. Dzieje miasta do 1988 roku, pod red. Ryszarda Rosina, Łódź-Zgierz, 1995, Zarząd Miasta Zgierza, Oddział Polskiego Towarzystwa Historycznego w Łodzi, Towarzystwo Przyjaciół Zgierza, 175-189, Dosłowny zapis źródła: Wydarzenia I wojny światowej i okupacji niemieckiej w Zgierzu, podobnie jak w Łodzi oraz innych ośrodkach włókienniczych okręgu łódzkiego, doprowadziły do unieruchomienia zakładów włókienniczych, a następnie władze niemieckie przystąpiły do celowej ich dewastacji. (…) Szczególnie drastyczna była akcja demontażu maszyn w celu wydobycia z nich metali kolorowych, zabieranie silników, pasów transmisyjnych, rur i innych części. Nasilenie tej akcji wystąpiło w latach 1916-1917. Nie znamy szczegółowych danych dotyczących Zgierza, warto przeto wspomnieć, że z zakładów w całym okręgu łódzkim wywieziono m.in.. 791 silników elektrycznych. W Zgierzu, podobnie jak w Łodzi już od 1915 r. wystąpiło masowe bezrobocie i głód. (…) Demontaż zakładów firmy A.G. Borsta spowodował, iż odzyskała ona moc produkcyjną z okresu przedwojennego dopiero w 1924 r. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:

« Poprzednia

Strona: 23

Następna »