Polskie Towarzystwo Historyczne

Liczba wyników: 12052

Strona: 23

Typ zjawisk	Rodzaj zjawiska	Zjawiska towarzyszące	Pora roku	Rok wystąpienia	Ew. rok początku	Ew. rok końca	Miesiąc wystąpienia	Ew. miesiąc początku	Ew. miesiąc końca	Dzień wystąpienia	Ew. dzień początku	Ew. dzień końca	Region	Opcje
Zniszczenia wojenne			Lato	1410	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Biskup M., Walka z naporem krzyżackim, [w:] Z dziejów wojskowych ziem północno-wschodnich Polski, cz. 1, red. Kosztyła Z., Białystok 1986, s. 50-51. Dosłowny zapis źródła: Pełniejsze włączenie się Mazowsza do Wielkiej Wojny z Zakonem nastąpić miało wiosną 1410 r., przy czym na księcia Siemowita IV została wywarta nawet presja ze strony Litwinów. Już wiosną, jeszcze w czasie trwania rozejmu, podjęte zostały przygotowania w obu władztwach mazowieckich poprzez przeglądy (popisy) wojsk. W dzielnicy księcia Janusza I wytyczano trzy drogi w kierunku Różana, Makowa i Ostrołęki, a które miały dalej prowadzić do nadgranicznych ośrodków pruskich: Działdowa, Nidzicy i Szczytna. Miało to stwarzać wrażenie, iż główne uderzenie wielkiej armii polsko-litewskiej pójdzie na południowe ziemie dawnej Galindii i dezorientować naczelne dowództwo Zakonu; poważnie liczyło się ono z możliwością ataku wojsk litewskich z ziem Mazowsza do rejonu Ostródy. Obaj książęta mazowieccy wzięli udział w kwietniu 1410 r. w naradzie z w. księciem Witoldem w Brześciu Litewskim, dotyczącej planów strategicznych przyszłych działań wojennych. Ważną rolę w wypracowanych już wcześniej — przy współudziale Jagiełły — koncepcjach dowództwa polsko-litewskiego odgrywać bowiem miało Mazowsze: 1) jako baza zaopatrzeniowa dla skoncentrowanej tam wielkiej amii, przy czym główna rola miała przypaść Płockowi; 2) miejsce koncentracji obu armii miał stanowić mazowiecki Czerwińsk, na lewym brzegu Wisły, gdzie miała nastąpić przeprawa przez specjalnie tam zbudowany most pontonowy; 3) przez ziemie Mazowsza na ich odcinku południowym miał też nastąpić przemarsz wojsk litewsko-ruskich, ciągnących od Niemna wzdłuż lewego brzegu Narwi do Czerwińska, a osłonę dla nich stanowić winny chorągwie mazowieckie zgrupowane na prawym brzegu Wisły. Plany te zostały w pełni zrealizowane do końca czerwca 1410 r. i koncentracja wojsk wielkiej armii pod Czerwińskiem została znakomicie przeprowadzona. Obaj książęta mazowieccy również tam dotarli ze swymi wojskami. W okresie tym książę Siemowit IV wysłał formalny akt wypowiedzenia wojny w. mistrzowi Ulrykowi von Jungingen. Wielka armia ruszyła po przejściu Wisły mostem pontonowym w początkach lipca w kierunku północnym zmierzając przez ziemie Mazowsza płockiego do południowej strefy Prus Krzyżackich. Towarzyszyły jej także oddziały z ziem księcia Siemowita IV, a także księcia Janusza I. W drodze, na rozkaz króla Jagiełły, oddziały lekkiej jazdy litewsko-tatarskiej spustoszyły ziemię zawkrzeńską, znajdującą się — jak wiemy — w zastawie Zakonu; część jej mieszkańców została nawet wzięta do niewoli. Oddziały mazowieckie, stanowiące w pierwszym rzędzie rycerstwo konne z czeladzią, a także wozy, dostarczane przez miasta z piechurami, dotarły wraz z całością wielkiej armii 15 lipca w okolice Grunwaldu i wzięły udział w wielkiej bitwie z armią krzyżacką. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1457	1456	1458	marzec			0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Biskup M., Walka z naporem krzyżackim, [w:] Z dziejów wojskowych ziem północno-wschodnich Polski, cz. 1, red. Kosztyła Z., Białystok 1986, s. 57. Dosłowny zapis źródła: Mazowieckie oddziały zbrojne stały w lipcu [1456] w pobliżu granicy z Prusami, zapewne w ziemi dobrzyńskiej; w tym samym czasie na zachodnie ziemie Mazowsza spadł niszczący najazd dowódcy krzyżackiego Działdowa — Mužika ze Svinawy. Po sfinalizowaniu układu Polski i stanów pruskich z zaciężnymi krzyżackimi w sierpniu 1456 r. nastąpiło rozpuszczenie ogółu polskich sił zbrojnych. Jednak właśnie w okresie zawieszenia większych poczynań militarnych Mazowsze zostało niemal zmuszone do deklarowania antykrzyżackiej postawy. Nastąpiło to na skutek ponownego, niszczącego wypadu wojsk zaciężnych Zakonu pod wodzą Mužika ze Svinawy w marcu 1457 r. na północny obszar Mazowsza po bydło i żywność, przy czym uprowadzono też sporo jeńców. Spowodowało to w kwietniu t.r. zapowiedź zbrojnej kontrakcji przez regentów Mazowsza płockiego, chociaż zawarty szybko rozejm nie pozwolił ma rozwinięcie kontrakcji wojennej. Mimo niekończących się utarczek i wypadów nadgranicznych i po odnowieniu się działań wojennych Polski z Zakonem, zwłaszcza w lecie 1458 roku, Mazowsze nie włączyło się do nich, poprzestając na obronie własnych ziem. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				0	1464	1466				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Biskup M., Walka z naporem krzyżackim, [w:] Z dziejów wojskowych ziem północno-wschodnich Polski, cz. 1, red. Kosztyła Z., Białystok 1986, s. 58. Dosłowny zapis źródła: Jednak pogarszająca się sytuacja żywnościowa zaciężnych Zakonu spowodowała nasilenie się wypadów do ziem mazowieckich, szczególnie z Działdowa, jak zwłaszcza w r. 1464. W lipcu t.r. grupa tych zaciężnych została rozbita w drodze powrotnej przez spiesznie zebrane oddziały rycerstwa mazowieckiego i starosty polskiego w Nidzicy — Adama Wilkanowskiego (zresztą rodowitego Mazowszanina). Z uwagi na dokuczliwość wypadów krzyżackich, a zapewne i pod naciskiem króla Kazimierza, książę Konrad III w początkach września 1464 r. zorganizował formalną wyprawę pospolitego ruszenia mazowieckiego, z którym oblegał i zdobył Działdowo, a Mužika ze Svinawy na pewien czas wziął do niewoli. Ale wypady dalszych załóg krzyżackich, np.. Do regionu Ciechanowa, nie ustawały, co zmuszało księcia Konrada III do dalszej, zbrojnej kontrakcji. Starcia zbrojne miały miejsce także w następnym roku, mimo prób zwołania polubownego zjazdu. Rozejm z r. 1459 nie został już przedłużony, a zbrojne potyczki na Mazowszu trwały aż do końca działań wojennych z Zakonem. Jeszcze w czasie rokowań pokojowych polsko-krzyżackich w Toruniu w końcu września 1466 r. na Mazowszu płockim nad rzeką Wkrą koło Sarnowa oddziały księcia Konrada III otoczyły i zdobyły obóz, na tzw. Górze Nickiej, utworzony przez około 300-osobową grupę zaciężnych krzyżackich z południowej strefy Prus, część ich poległa, większość dostała się do niewoli. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1368	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Pela W., Stare Miasto w Pułtusku w świetle źródeł archeologiczno-architektonicznych, [w:] Pułtusk. Studia i materiały z dziejów miasta i regionu, t. IV, red. Samsonowicz H., Pułtusk 2000, s. 31. Dosłowny zapis źródła: Wydaje się, że od pierwszej ćwierci XIII wieku, aż do czasu zniszczenia w 1368 r., ze względu na swoja obronność, gród [w Pułtusku] przejął zarówno funkcje polityczne, jak i gospodarcze ośrodka wczesnomiejskiego. Zwarta, ciągła zabudowa oraz ilość mieszkańców szacowana w jednym pokoleniu na około 200-300 osób sugeruje, iż skupiał on cały potencjał ekonomiczny i ludzki możliwy do wykorzystania. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1391	1391	1401				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Szczygielski W., Dzieje ziemi wieluńskiej, Łódź 1969, s. 99-101. Dosłowny zapis źródła: Po wstąpieniu na tron Władysława Jagiełły, Opolczyk nie odgrywał już takiej roli politycznej w państwie jak w okresie panowania swego protektora króla Ludwika Węgierskiego. Możnowładcy i szlachta polska niechętnym okiem patrzyli na uprzywilejowaną pozycję nielubianego w Polsce księcia. Opolczyk tracący w kraju wpływy zaczął porozumiewać się z Krzyżakami i spiskować coraz jawniej przeciwko Polsce. Wykorzystując tę sytuację Władysław Jagiełło postanowił rozprawić się zbrojnie z niewygodnym dla siebie i kraju księciem. Wyprawa przygotowywana była w ścisłej tajemnicy. Rozpowszechniano wieści, że wojska polskie mają uderzyć na Zakon Krzyżacki. W 1391 r. wojsko pod osobistym dowództwem Władysława Jagiełły posuwało się drogą na Dobrzyń i w odpowiednim momencie zmieniło nagle kierunek marszu na posiadłości Opolczyka. Atak wykonano błyskawicznie, całkowicie zaskakując opolskiego księcia. Wojska polskie rozdzieliły się na dwie części. Jedna pod dowództwem Władysława Jagiełły obiegła położony w północnej części województwa krakowskiego Olsztyn, .druga pod dowództwem słynnego Spytka z Melsztyna opanowała Krzepice oraz ziemię wieluńską, z wyjątkiem Wielunia i Bolesławca. Po zajęciu Olsztyna połączone wojska polskie Jagiełły i Spytka obiegły stolicę ziemi — Wieluń. Zamki wieluńskie, z wyjątkiem Bolesławca, nie były przygotowane do działań wojennych. Posiadały niewielkie załogi śląskie i nie były dostatecznie zaopatrzone w broń, sprzęt wojenny oraz żywność. W krótkim też czasie śląska załoga Wielunia skapitulowała i w ten sposób cała ziemia wieluńska, jedynie bez Bolesławca, powróciła do Polski. Bolesławiec, który, na krótko przed wyprawą Jagiełły, otrzymał nowy, doskonale wyposażony zamek, obsadzony przy tym przez Opolczyka liczną i silną załogą śląską oraz zaopatrzony w dużą ilość żywności, skutecznie odpierał ataki wojsk polskich. Ponieważ mógł stawiać opór przez wiele lat, zrezygnowano więc ze zdobywania zamku za wszelką cenę. Wycofanie głównych sił polskich wykorzystane zostało przez bratanków Opolczyka, którzy przedzierali się do grodu, zaopatrując go w broń i żywność. W 1393 r. wojska polskie zdobyły Ostrzeszów. Bolesławiec bronił się jednak nadal. Opolczyk urządzał zaś łupieskie wyprawy na terytorium ziemi wieluńskiej, siejąc pożogę i zniszczenie, a nawet porywając ludzi. Wobec zbrojnych akcji Opolczyka, Władysław Jagiełło zdecydował się na ponowną wyprawę wojenną. W 1396 r. wojska polskie wkroczyły na Śląsk Opolski, zmuszając bratanków Opolczyka, faktycznie sprawujących rządy, do zawarcia odpowiedniego układu. Na mocy układu z 6 sierpnia 1396 r. książęta opolscy zobowiązywali się nie dostarczać Bolesławcowi pomocy zbrojnej, odstąpić -od zaopatrywania zamku w broń i żywność oraz odwołać znaczniejszych przedstawicieli szlachty opolskiej broniącej tego zamku. Mimo to Bolesławiec bronił się dalej. Dopiero po śmierci Władysława Opolczyka, w 1401 r., żona jego Ofka oddała Bolesławiec wojskom polskim. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne			Wiosna	1285	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Dymek B., Historia i kultura Mazowsza do 1526 r., Żyrardów 2005, s. 76. Dosłowny zapis źródła: Książęta ruscy odwetową wyprawę na Mazowsze Bolesława II zdołali zorganizować jeszcze wiosną tego roku [1285]. Idąc wzdłuż Bugu i Wisły, zniszczyli Wyszogród, uprowadzili wielu jeńców i zabrali liczne łupy. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1285	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Dymek B., Historia i kultura Mazowsza do 1526 r., Żyrardów 2005, s. 76. Dosłowny zapis źródła: Konrad [II] przegrał [rywalizację o Małopolskę pod Bogucicami 3 V 1285] i musiał się wycofać. Uciekł na Mazowsze. Później sam odpierał odwetową wyprawę krakowską. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1286	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Dymek B., Historia i kultura Mazowsza do 1526 r., Żyrardów 2005, s. 76. Dosłowny zapis źródła: W 1286 r. Włodzimierz Wasylkowicz [książę wołyński] licznymi wojskami ruskimi i posiłkami litewskimi uderzył na Mazowsze Bolesława II, zdobył gród w Sochaczewie (bądź Gostynin), znowu biorąc obfite łupy i licznych jeńców. Następnie zaatakował sam Płock, gdzie poległo wielu obrońców. Kazimierz Pacuski przypuszcza, że wszystko to nie odbyło się bez wiedzy Konrada II i to on właśnie przejął gród stołeczny płocki, próbując narzucić bratu konieczność ugody i podporządkowania się starszemu z Siemowitowiców. Bolesław II w tej sytuacji musiał odwołać się do pomocy sojusznika, t.j. Władysława Łokietka, który sprowadził posiłki z Kujaw brzeskich i Łęczyckiego. Dopiero Łokietek zdołał odzyskać ten gród po 15 sierpnia (święto w katedrze płockiej), naturalnie dla Bolesława II. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne			Wiosna	1288	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Dymek B., Historia i kultura Mazowsza do 1526 r., Żyrardów 2005, s. 77. Dosłowny zapis źródła: Wiosną 1288 r. wojewoda sieradzki Mateusz na polecenie księcia krakowskiego, sandomierskiego i sieradzkiego Leszka Czarnego najechał Mazowsze Konrada II i spustoszył je, feudalnym zwyczajem biorąc łupy i bydło. W drodze powrotnej został zaatakowany znienacka na pograniczu dzielnicy w czasie postoju wojska. Długosz zanotował: Książę Mazowsza Konrad z łatwością rozbił i rozgromił wojsko sieradzkie, zdobył obóz, dobytek i broń wrogów i odzyskał cały łup zgarnięty z jego ziemi i wziął nawet do niewoli niektórych rycerzy sieradzkich. Stało się to 25 czerwca 1288 r., zapewne nad dolną Pilicą. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1300	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Dymek B., Historia i kultura Mazowsza do 1526 r., Żyrardów 2005, s. 78. Dosłowny zapis źródła: W nowej sytuacji politycznej Bolesław II przestał wspierać czeskiego Wacława II, co wkrótce doprowadziło do jego konfliktu z potężnym szwagrem. W 1300 r. wkroczył on [Wacław II] na Mazowsze. Złupił Gostynin i okolice Płocka oraz zagroził stolicy północnego Mazowsza. Książę płocki jednak nie uznał koronacji Wacława II na króla polskiego. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1302	1302	1307				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Dymek B., Historia i kultura Mazowsza do 1526 r., Żyrardów 2005, s. 78-79. Dosłowny zapis źródła: Przyjaźń z nimi [Litwinami] nie trwała zbyt długo, w 1302 r. najechali Mazowsze i siejąc zniszczenia dotarli aż do Warki […] przemarsze wojsk litewskich po 1307 r. także ustały. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1316	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Dymek B., Historia i kultura Mazowsza do 1526 r., Żyrardów 2005, s. 80. Dosłowny zapis źródła: Między braćmi [Siemowitem II, Trojdenem i Wacławem] w 1316 r. doszło do krótkiego starcia orężnego, którego jedynym skutkiem było zachowanie status quo. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1323	0	0	wrzesień			0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Dymek B., Historia i kultura Mazowsza do 1526 r., Żyrardów 2005, s. 82. Dosłowny zapis źródła: We wrześniu 1323 r. Giedymin na prośbę Wacława najechał na dobra księżnej dobrzyńskiej Anastazji, z którą książę płocki miał zatargi graniczne. Litwini dotkliwie spustoszyli to niewielkie księstwo. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta		Wiosna	1324	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Dymek B., Historia i kultura Mazowsza do 1526 r., Żyrardów 2005, s. 82-83. Dosłowny zapis źródła: Późną wiosną 1324 r. Litwini najechali prawdopodobnie na dzielnicę Trojdena I oraz Siemowita II. Groźniejszy był jednak napad litewski pod dowództwem Dawida, zarządcy Grodna, kiedy to — chyba nie przypadkiem — zniszczono dobra biskupa płockiego Floriana, głównie zaś Pułtusk. Według F. Kozłowskiego Litwini mieli zrabować i spalić Pułtusk oraz 130 kościołów parafialnych, a także mnóstwo kaplic. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1325	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Dymek B., Historia i kultura Mazowsza do 1526 r., Żyrardów 2005, s. 83. Dosłowny zapis źródła: Król Władysław Łokietek najpewniej zaniepokojony prokrzyżacką polityką księcia płockiego (dokładnej przyczyny nie znamy), w 1325 r. skierował najazd rycerstwa krakowsko-sandomierskiego na Płock. Miasto zostało zniszczone, ale zamku nie zdobyto. Następnie zaatakowano Gostynin, w którym nieźle ufortyfikowanego zamku również nie zdołano opanować. Odsiecz krzyżacko — mazowiecka wyparła oddziały Łokietkowe z Mazowsza Płockiego. Do starcia zbrojnego doszło pod Włocławkiem, gdzie Krzyżacy i płocczanie mieli ponieść straty. Działania te zakończyły się rozejmem. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta		Lato	1327	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Dymek B., Historia i kultura Mazowsza do 1526 r., Żyrardów 2005, s. 84. Dosłowny zapis źródła: Ambitny król [Władysław Łokietek] uznał to [układ brodnicki z Krzyżakami] za casus belli i latem 1327 r. od południowego-zachodu uderzyły wojska polskie, a od północnego-wschodu litewskie. Rycerstwo krakowskie i sandomierskie zdobyło i spaliło Płock. Następnie przeprawiając się przez Wisłę otoczyli Gostynin i dotarli aż po Sochaczew. W tej sytuacji książęta mazowieccy zwrócili się o bezzwłoczną pomoc do braci zakonnych. Zorganizowali pospieszną odsiecz. Oddziały krzyżackie i mazowieckie zmusiły rycerzy Łokietkowych do zwinięcia oblężenia Gostynina, a następnie wyparły ich z Mazowsza. Później wkroczyły przez Kowal na Kujawy, ale pod Włocławkiem zastąpiły im drogę nowe hufce polskie. Z pola bitwy miały zrejterować oddziały mazowieckie wraz z księciem Wańką, a Krzyżacy poniesli klęskę. Nastąpił podpisany na rok rozejm. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1329	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Dymek B., Historia i kultura Mazowsza do 1526 r., Żyrardów 2005, s. 84. Dosłowny zapis źródła: W rezultacie [sojuszu mazowiecko-polskiego] Krzyżacy wraz ze swym potężnym sprzymierzeńcem, królem czeskim Janem Luksemburskim, na początku 1329 r. najpierw najechali na ziemię dobrzyńską. Po jej opanowaniu celem napaści stało się księstwo płockie. Była to liczna i dobrze zorganizowana wyprawa. Pierwszy atak ze statków krzyżackich na Wisle został odparty przez wojska Łokietka i rycerstwo płockie. Nastepnie do oblężenia przystąpili Krzyżacy wraz z siłami Luksemburczyka. W tej sytuacji książę płocki nie miał żadnych szans. Gdy nie nadchodziła odsiecz, Wańko zdecydował się na krok ryzykowny, na układy, których warunki dyktował król czeski. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1330	0	0	wrzesień			0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Dymek B., Historia i kultura Mazowsza do 1526 r., Żyrardów 2005, s. 85. Dosłowny zapis źródła: Wojowniczy Łokietek nie mógł pogodzić się z poczynaniami Krzyżaków. We wrześniu 1330 r. zorganizował wyprawę odwetową, która z Łęczycy przez Gostynin i Płock uderzyła na ziemię dobrzyńską, przez nich okupowany. Następnie wraz z Litwinami najechał na ziemię chełmińską. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				0	1336	1340		październik	wrzesień	0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Dymek B., Historia i kultura Mazowsza do 1526 r., Żyrardów 2005, s. 86. Dosłowny zapis źródła: W stosunkach z Litwą ważna znaczenie miało Podlasie. W 1324 lub 1325 r. zostało ono zajęte przez Litwę, łącznie z Drohiczynem, który jednak Trojden oderwał i przekazał w posiadanie swemu synowi Siemowitowi. To właśnie rywalizacja o opanowanie Podlasia mogła być również przyczyną kolejnych napadów litewskich na Mazowsze w październiku 1336 r., w tym samym miesiącu następnego roku oraz we wrześniu 1340 r. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1351	0	0	lipiec			20	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Dymek B., Historia i kultura Mazowsza do 1526 r., Żyrardów 2005, s. 88-89. Dosłowny zapis źródła: W 1351 r. [Bolesław III płocki] wziął udział w wyprawie Kazimierza Wielkiego i węgierskiego Ludwika przeciw księciu litewskiemu Kiejstutowi. Wyprawa odniosła sukces, 15 lipca zawarto korzystny pokój z Litwinami. Następnie w czasie powrotu z wyprawy, oddany pod opiekę Bolesława książę Kiejstut, wzięty w charakterze jeńca lub zakładnika, wraz z grupą Litwinów zdołał się wymknąć Mazowszanom. W powstałym zamieszaniu 20 lipca 1351 r. został zabity książę Bolesław III […]. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta			1142	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Dymek B., Historia i kultura Mazowsza do 1526 r., Żyrardów 2005, s. 104. Dosłowny zapis źródła: Pomyślny rozwój Czerska został gwałtownie zahamowany około połowy XII w. w wyniku obcego najazdu i spalenia. Chodzi o wyprawę ruską z przełomu 1142/1143. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta			1262	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Dymek B., Historia i kultura Mazowsza do 1526 r., Żyrardów 2005, s. 105. Dosłowny zapis źródła: Wprawdzie nic nie wiemy, jak najazd [litewski] z 1262 r. odbił się na Czersku, ale przez analogię możemy z całą pewnością przyjąć, że Czersk został zdobyty i spalony. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne			Zima	1287	1287	1288				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Rosin R., Dzieje polityczne do połowy XVI wieku, [w:] Szkice z dziejów Sieradzkiego, red. Śmiałowski J., Łódź 1977, s. 130. Dosłowny zapis źródła: Trzeci natomiast najazd [tatarski], zimą 1287/1288 r., był skierowany przeciwko Leszkowi Czarnemu, toteż Tatarzy złupili nie tylko Małopolskę, w której ten książę wówczas panował, ale również południowe rubieże księstwa sieradzkiego. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1241	0	0				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Rosin R., Dzieje polityczne do połowy XVI wieku, [w:] Szkice z dziejów Sieradzkiego, red. Śmiałowski J., Łódź 1977, s. 129-130. Dosłowny zapis źródła: Główne wydarzenia wojenne rozegrały się wtedy poza granicami Łęczyckiego, tym niemniej oddziały wroga dotarły również w te strony i poczyniły znaczne spustoszenia. Źródła podają jednak na ten temat relacje częściowo sprzeczne. Ogólnie można przyjąć, że oddział tatarski pod wodzą Kaidu skierował się spod Sandomierza w kierunku północno-zachodnim, przeszedł Pilice koło Sulejowa, następnie złupił Łęczyckie i Kujawy, a potem zawrócił, aby przez Sieradzkie udać się na Śląsk i tam dołączyć do głównych sił. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1292	0	0				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Rosin R., Dzieje polityczne do połowy XVI wieku, [w:] Szkice z dziejów Sieradzkiego, red. Śmiałowski J., Łódź 1977, s. 130-131. Dosłowny zapis źródła: W roku 1292 oblegał Łokietka w Sieradzu Wacław II czeski, i chociaż — jak podaje J. Długosz — grodu nie zdobył, to jednak zmusił go do rezygnacji z pretensji do tronu krakowskiego. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1391	0	0				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Rosin R., Dzieje polityczne do połowy XVI wieku, [w:] Szkice z dziejów Sieradzkiego, red. Śmiałowski J., Łódź 1977, s. 131. Dosłowny zapis źródła: W roku 1391 Władysław Jagiełło rozpoczął wojnę rewindykacyjną przeciwko [Władysławowi] Opolczykowi i odebrał mu lenno wieluńskie. Dystrykty krzepicki i olsztyński powróciły do Małopolski, brzeźnicki do Sieradzkiego. Z pozostałego obszaru utworzono jednostkę zwaną ziemią, ze stolicą w Wieluniu, która składała się z dwóch powiatów; ostrzeszowskiego i wieluńskiego. […] Główne działania wojenne pomiędzy wojskami Jagiełły i Opolczyka toczyły się w Wieluńskiem i Ostrzeszowskiem. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1306	0	0				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Rosin R., Dzieje polityczne do połowy XVI wieku, [w:] Szkice z dziejów Sieradzkiego, red. Śmiałowski J., Łódź 1977, s. 132. Dosłowny zapis źródła: Sieradzkie znajdowało się, w przeciwieństwie do Łęczyckiego, z dala od tras najazdów Litwinów, ale w 1306 r. zapuścili się oni aż pod Kalisz i Stawiszyn, przechodząc przez jego północne połacie. Na temat spowodowanych wówczas szkód nic jednak nie wiemy. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1331	0	0	wrzesień			0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Rosin R., Dzieje polityczne do połowy XVI wieku, [w:] Szkice z dziejów Sieradzkiego, red. Śmiałowski J., Łódź 1977, s. 132. Dosłowny zapis źródła: Znamy natomiast dokładnie ogrom zniszczeń spowodowanych we wrześniu 1331 r. przez Krzyżaków. Zadaniem wojsk Zakonu podczas tego najazdu było zniszczenie Łęczyckiego i Sieradzkiego, a następnie miały one dotrzeć pod Kalisz i tam połączyć się z siłami króla czeskiego Jana Luksemburskiego. W granice księstwa sieradzkiego wkroczył wróg z dwu stron: od wschodu poprzez Łęczycę, Wartkowice i Saków oraz od północy poprzez Grzegorzew, Chełmno i Sobótkę. Miasto i zamek uniejowski udało się Krzyżakom zająć przez zaskoczenie i po splądrowaniu od razu spalili je. Załoga grodu spicymierskiego stawiała natomiast skuteczny opór. Zmusiło to główne siły do zatrzymania się na parę dni, nie przeszkodziło natomiast w wysłaniu silnego podjazdu na południe. Oddział krzyżacki pomaszerował przez Bałdrzychów, Szadek, Sieradz, Charłupię Małą do Warty, skąd zawrócił przez Popów i Niemysłów do obozu pod Uniejowem. Krzyżacy zachowywali się bezlitośnie. Ludność cywilną szukającą schronienia w kościołach wywlekali na zewnątrz, zabijali lub brali w niewolę, gwałcili kobiety, rabowali wszelkie mienie. Łupili i palili wszystkie miasta i wsie znajdujące się na trasie pochodu, wraz ze znajdującymi się w nich kościołami. Najwięcej ucierpiał Sieradz. W mieście — jak podają relacje kilku świadków tego wydarzenia — zostało po ich odejściu zaledwie 12 chałupinek, a gród sieradzki, opuszczony przez zaskoczoną załogę, uległ całkowitemu zniszczeniu. Po zdobyciu grodu spicymierskiego Krzyżacy pomaszerowali pod Kalisz. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1452	0	0				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Rosin R., Dzieje polityczne do połowy XVI wieku, [w:] Szkice z dziejów Sieradzkiego, red. Śmiałowski J., Łódź 1977, s. 132. Dosłowny zapis źródła: Potencjalnymi najeźdźcami byli przede wszystkim książęta śląscy względnie wojska węgierskie, a później czeskie, operujące na Śląsku, ale na ogół ich działalność niszczycielska ograniczała się do Wieluńskiego; wkroczenie na interesujący nas obszar, jak np.. Oddziałów Bolka V opolskiego w 1452 r., należało do rzadkości. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1331	0	0				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Bartoszewicz A., Warta. Społeczeństwo miasta w II połowie XV i na początku XVI wieku, Warszawa 1997, s. 180. Dosłowny zapis źródła: W wypadku Warty nie mamy żadnych informacji źródłowych o rozwoju sieci ulicznej i topografii miasta od chwili lokacji do drugiej połowy XV w. W 1331 r. Warta została spalona przez Krzyżaków. Można zatem przypuszczać, że ostateczne ukształtowanie topografii miasta miało miejsce dopiero w połowie wieku XIV. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				0	1241	1287				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Wąsowicz T., Wczesnośredniowieczny Radom na tle regionu, [w:] Radom. Szkice z dziejów miasta, red. Jędrzejewicza J., Warszawa 1961, s. 93. Dosłowny zapis źródła: Zniszczenie Starego Miasta i grodu [w Iłży] było zapewne skutkiem XIII-wiecznych najazdów tatarskich. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1442	0	0				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Szczygielski W., Dzieje ziemi wieluńskiej, Łódź 1969, s. 102. Dosłowny zapis źródła: W 1442 r. wojska pod dowództwem Asenheimera, pozostającego w służbie Habsburgów, najechały na ziemię wieluńską, zdobyły i zniszczyły Wieruszów, siejąc spustoszenie na szlaku swego przemarszu, po czym podeszły aż pod Wieluń. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1457	0	0				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Szczygielski W., Dzieje ziemi wieluńskiej, Łódź 1969, s. 102. Dosłowny zapis źródła: Stolica ziemi Wieluń, dobrze obwarowana, rozwijała się pomyślnie. Wyjątkowo tylko w 1457 r. książę oświęcimski Janusz napadł tak niespodziewanie na miasto, że zrabował kościół Augustianów, zanim zorganizowano kontrakcję. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1474	0	0				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Szczygielski W., Dzieje ziemi wieluńskiej, Łódź 1969, s. 102. Dosłowny zapis źródła: W 1474 r. król węgierski Maciej Korwin obiegł zamek w Bolesławcu. Jednakże, mimo że śpiesząca z odsieczą szlachta sieradzka została pobita, Bolesławiec wytrzymał oblężenie, co zmusiło Korwina do odwrotu. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1331	0	0				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Wiliński K., Bryński K., Dzieje miasta Warty, Warszawa 1984, s. 22, 29. Dosłowny zapis źródła: W 1331 r. rozpoczęła się krwawa wyprawa krzyżacka na ziemie środkowej Polski, Wielkopolski i Kujaw. Szlak jej prowadził m.in. na Sieradz, Uniejów, Wartę, Szadek i Staw. Miasta te zostały barbarzyńsko zniszczone przez braci zakonnych, którzy nie oszczędzili nawet kościołów i klasztorów. O losie Warty dowiadujemy się nie tylko z Kroniki Długosza, ale z akt procesu polsko-krzyżackiego w 1339 r., które wydano pod tytułem: Lites ac res gestae inter Polonos Ordinemque Cruciferorum. W aktach tych znajdujemy informację, że 20 września Krzyżacy zniszczyli całe miasto, a nawet tamtejszy kościół. Wiadomość o spalonym kościele stanowi istotny element dla odtworzenia dziejów Warty. Rzecz oczywista, że kościół św. Mikołaja, który na początku XVI w. występuje w księdze uposażenia arcybiskupstwa gnieźnieńskiego (wydane przez kanclerza Jana Łaskiego), istniał co najmniej kilka lat wcześniej niż mówi o nim dokument z 1331 r. Jak wiadomo, w 1331 r. Krzyżacy spalili w Warcie stary kościół św. Mikołaja mirneńskiego. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1263	0	0	styczeń			0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Dymek B., Historia i kultura Mazowsza do 1526 r., Żyrardów 2005, s. 109. Dosłowny zapis źródła: Tak jak inne miasta, również Łowicz przeżywał swe tragiczne dzieje. Był grabiony i pustoszony przez najeźdźców, np. w styczniu 1263 r. przez Litwinów. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1324	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Dymek B., Historia i kultura Mazowsza do 1526 r., Żyrardów 2005, s. 112. Dosłowny zapis źródła: W 1324 r. na Pułtusk napadł namiestnik grodzieński. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1327	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Dymek B., Historia i kultura Mazowsza do 1526 r., Żyrardów 2005, s. 112. Dosłowny zapis źródła: W 1327 r. Litwini spustoszyli Pułtusk, Ciechanów i okolice. Powracających z łupem dogoniło rycerstwo mazowieckie i rozbiło na przeprawie pod Pułtuskiem. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta			1286	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Dymek B., Historia i kultura Mazowsza do 1526 r., Żyrardów 2005, s. 102. Dosłowny zapis źródła: W 1286 r. Litwini i Rusini znowu zdobyli i spalili Płock, będący wówczas stolicą ksiąstwa Konrada II. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1451	0	0				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Grabarczyk T., Nowak T., Mieszczanie wieluńscy do początków XVI wieku. Biogramy, Łódź-Wieluń 2008, s. 29-30. Dosłowny zapis źródła: Możliwe, że do najazdu na ziemię wieluńską doszło również w 1451 r. Długosz wymienia rycerzy z ziemi wieluńskiej poległych w bitwie pod Byczyną. Według kronikarza ponieśli tam klęskę w starciu z wojskami Jana Jelcza z Wołczyna, śląskiego rycerza, który wielokrotnie najeżdżał ziemie polskie. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1452	0	0	lipiec			0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Grabarczyk T., Nowak T., Mieszczanie wieluńscy do początków XVI wieku. Biogramy, Łódź-Wieluń 2008, s. 30. Dosłowny zapis źródła: Kolejny atak ze strony Śląska nastąpił w lipcu 1452 r. Dokonał go Bolesław V, książę opolski, który ziemie polskie nękał najazdami już od 1444 r. Tym razem, stojąc na czele zaciężnych z Czech i Moraw, najechał ziemię siewierską i wieluńską. Kazimierz Jagiellończyk powiadomiony o napaści wysłał do Wielunia całą chorągiew nadworną, jedyne wojsko jakim w tym momencie dysponował. Polecił także zwołać pospolite ruszenie z Wielkopolski. Do starcia wojsk królewskich z armią Bolesława jednak nie doszło. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1455	0	0				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Grabarczyk T., Nowak T., Mieszczanie wieluńscy do początków XVI wieku. Biogramy, Łódź-Wieluń 2008, s. 29-30. Dosłowny zapis źródła: W 1455 miał miejsce następny najazd na ziemię wieluńską. Tym razem to zaciężni Mikołaj Świeborowski i Irzyk Stosz z Albrechtic, którym król zalegał z wypłatą żołdu za służbę w Prusach, postanowili powetować sobie starty najeżdżając ziemie polskie. Najpierw zaatakowali rejon Olkusza i Sławkowa, paląc to ostatnie miasto. Następnie wtargnęli na ziemię wieluńską i zaatakowali Kępno. Przebrani za chłopów niosących czynsz, opanowali bramę, umożliwiając wtargnięcie do grodu reszty oddziału. W ręce napastników dostał się Wierzbięta, właściciel Kępna. Na wieść o napadzie burgrabia wieluński skrzyknął pod broń „wszystkich ludzi ze wsi” i rozpoczął oblężenie zajętego miasta. Wkrótce wsparli ich służebni arcybiskupa Jana Sprowskiego i biskupa włocławskiego Jana Gruszczyńskiego przysłani z Uniejowa, gdzie akurat przebywali obaj dostojnicy. Pod Kępno „przybiegają sąsiednie miasta, a nawet wiele niepozornych sąsiednich miasteczek”, co pozwala przypuszczać, że w akcji odzyskania zajętego miasta uczestniczyli także wielunianie. W końcu z wojskiem przybył także starosta wieluński Jan Zaręba i wojewoda kaliski Stanisław z Ostroroga. Mimo wszystko zebrane wojska nie były zbyt liczne, skoro nie zdecydowano się zdobywać Kępna, a podjęto pertraktacje z najeźdźcami. Ustalono, że w zamian za zwrot grodu będą mogli swobodnie odejść zabierając wszystkie zdobycze. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1474	0	0				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Grabarczyk T., Nowak T., Mieszczanie wieluńscy do początków XVI wieku. Biogramy, Łódź-Wieluń 2008, s. 34. Dosłowny zapis źródła: Jednym z kluczowych problemów w polityce zagranicznej w okresie panowania Kazimierza Jagiellończyka były relacje z Węgrami. Źle układające się stosunki z południowymi sąsiadami doprowadziły w 1474 r. do wybuchu wojny o Śląsk, będący wówczas pod zwierzchnością króla Macieja Korwina. Mając poparcie Czech i Habsburgów, Jagiellończyk zdecydował o zwołaniu pospolitego ruszenia. Armia polska zaczęła się zbierać w sierpniu w Mstowie, by we wrześniu przemieścić się pod Częstochowę, a następnie do Krzepic i pobliskiego Dankowa. Koncentracja wojsk odbywała się więc 30 km na południe od Wielunia. Wieluń miał być bazą zaopatrzeniową dla armii Jagiellończyka operującej na Śląsku. Według Długosza, w czasie gdy armia polska znalazła się na Śląsku, pod miastem stało kilka tysięcy wozów z żywnością. Kronikarz zarzucał królowi, że przez własne niedbalstwo nie skorzystał z tych zapasów, doprowadzając do głodu we własnej armii. Trudno stwierdzić czy wspomniane przez Długosza wozy są tymi, o których pisał Eschenloer. Ten z kolei podaje, że wozów było 600 i wyruszyły na Śląsk z rejonu Częstochowy i Olkusza. Po przekroczeniu Odry konwój został zaatakowany przez wojsko Korwina. Wozy zostały zrabowane i spalone. W trakcie tej wojny wojska węgierskie dotarły w rejon Bolesławca w ziemi wieluńskiej gdzie pobiły chłopów próbujących stawiać im opór. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1410	0	0	lipiec			5	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Burakowski J., Kronika Sierpca i Ziemi Sierpeckiej, Sierpc 2001, s. 15. Dosłowny zapis źródła: 5.VII.1410. W Jeżewie k / Sierpca stacjonuje armia polsko — litewska (a ściślej jej dowództwo z królem Władysławem Jagiełłą i księciem Witoldem) ciągnąca przeciw Krzyżakom pod Grunwald. Wojna polsko — krzyżacka przerywa na krótko kontakty handlowe Sierpca z ziemiami krzyżackimi. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1045	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Szczepański J., Dzieje Wyszkowa i okolic, Warszawa 1998, s. 14. Dosłowny zapis źródła: Na wschodnich krańcach Puszczy Białej spotkać można także ślady kolonizacji ruskiej. O te tereny toczyli Rusini walki z państwem Miecława. Ślady ruskiego kręgu kulturowego na tych obszarach potwierdzają pozostałości pochówków odkryte podczas badań archeologicznych. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1258	1242	1324				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Szczepański J., Dzieje Wyszkowa i okolic, Warszawa 1998, s. 15. Dosłowny zapis źródła: Przez cały wiek XIII i znaczną część wieku XIV życie mieszkańców ziem nad Narwią i Bugiem było zakłócane przez częśte najazdy pogańskich sąsiadów: Prusów, Jadźwingów i Litwinów. Świadczy o tym wiele wzmianek w dokumentach katedry płockiej, informujących o zniszczeniach dokonanych przez pogan w dobrach płockiego biskupstwa, w większości położonych na wschodnim Mazowszu. Szczególnie brzemienne w skutki były systematycznie ponawiane wypady wojsk litewskich, które w latach 1242-1324 najeżdżały na Mazowsze Północne aż 24 razy. W 1258 r. wyprawa Trojnata żmudzkiego poszła na Czerwińsk i zniszczyła gród Orszymowo w ziemi wyszogrodzkiej. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1262	1262	1262		czerwiec	sierpień	0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Szczepański J., Dzieje Wyszkowa i okolic, Warszawa 1998, s. 15-16. Dosłowny zapis źródła: W 1262 r. wojska litewskie wspomagane przez Prusów i Jadźwingów, liczące łącznie około 30 tysięcy wojowników pod wodzą samego wielkiego księcia Mendoga, przekroczyły Bug pod Wyszkowem i uderzyły na Płock, a później Prusy Zakonne. Wkrótce potem nastąpił nagły najazd Litwinów na Mazowsze. 23 czerwca 1262 r. zdobyli oni gród Jazdów (dziś Ujazdów w Warszawie), zamordowali sojusznika zakonu krzyżackiego — księcia Siemowita I, a jego syna Konrada wzięli do niewoli. Osłabienie Mazowsza raz jeszcze wykorzystali Prusowie, którzy ruszyli w kierunku Puszczy Białej. 5 sierpnia 1262 r. doszło pod Długosiodłem do bitwy, która zakończyła się klęską Mazowszan. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1324	0	0	listopad			0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Szczepański J., Dzieje Wyszkowa i okolic, Warszawa 1998, s. 16. Dosłowny zapis źródła: Wielki najazd litewski miał miejsce w listopadzie 1324 r.; wtedy to Litwini pod dowództwem Dawida, zarządcy Grodna, najechali dzielnicę mazowiecką Siemowita II i zniszczyli dobra płockiego biskupa Floriana, przede wszystkim Pułtusk. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Wsi			0	1336	1340				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Szczepański J., Dzieje Wyszkowa i okolic, Warszawa 1998, s. 16. Dosłowny zapis źródła: Wiele z litewskich najazdów ograniczało się do brania łupów, jeńców i pustoszenia chwilowo opanowanej ziemi. Podczas jednej z wypraw litewskich na Mazowsze został spalony kościół w Wyszkowie. Zapewne w pobliżu Wyszkowa przechodziły litewskie oddziały (w październiku 1336 r. i 1337 r. oraz we wrześniu 1340 r.) pod dowództwem Giedymina, którego celem było przyłączenie Podlasia do państwa litewskiego. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1262	0	0				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Bartnik B., Monografia Pławna. Z dziejów zapomnianych miast, Pławno 2006, s. 5-6. Dosłowny zapis źródła: Pierwsza wzmianka o Pławnie pojawiła się w 1262 roku. Wówczas to król [książę !] Bolesław V Wstydliwy oddał Pławno (Plavnou) wraz z Mykanowem i Rybnem klasztorowi klarysek w Zawichoście. […] Wiek XIII był okresem najazdów Tatarów i Jadźwingów na ziemie polskie, co powodowało ich ogromne zniszczenie i wyludnienie. […] Zniszczone przez najazdy tatarskie Pławno, klaryski nie mogąc odbudować, przekazały na rzecz kapituły włocławskiej (hipoteza). Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Wsi			1411	0	0				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Tobjański Z., Dzieje Dłutowa i wsi okolicznych (1398-2003), Dłutów 2004, s. 19. Dosłowny zapis źródła: Jan z Dłutowa, któremu w 1411 r. Krzyżacy spalili wieś. […] Brak w znanych źródłach ciągłości rozgałęzionych rodów Dłuto i Dłutowskich nie pozwala ustalić linii genealogicznych prowadzących do opisywanego Dłutowa. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				0	1241	1260				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Gacki J., Radom i jego kościoły do końca XVIII wieku, wyd. S. Zieliński, Radom 1999, s. 7. Dosłowny zapis źródła: Prawdopodobnie, iż zamek radomski, a przynajmniej stojące przy nim miasto, zniszczyli Tatarzy 1241 i 1260 roku, gdyż z niedalekiego Skaryszewa po dwukrotnym wówczas spustoszeniu miejsce tylko zostało, a Tatarzy, zwłaszcza za drugim razem, bez żadnego oporu całe dwa miesiące kraj łupili. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1350	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Gacki J., Radom i jego kościoły do końca XVIII wieku, wyd. S. Zieliński, Radom 1999, s. 7. Dosłowny zapis źródła: W sto lat potem Litwini kilkakrotnie w te strony napady wznawiali, mianowicie 1350 roku naprzód do łukowskiej, potem do ziemi radomskiej, wreszcie i do sandomierskiej nagle i niespodziewanie wkraczając uwodzili zdobycz liczną w ludziach i bydlętach. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1383	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Gacki J., Radom i jego kościoły do końca XVIII wieku, wyd. S. Zieliński, Radom 1999, s. 27. Dosłowny zapis źródła: Roku 1383 Zygmunt, margrabia brandenburski, wybrany przez Ludwika za zięcia i następcę, z 12 000 Węgrów ruszywszy z Nowego Sącza, wzmocniony rycerstwem krakowskim i sandomierskim, przez powiat radomski do Mazowsza się udał i tam zniszczył posiadłości księcia Ziemowita […]. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1498	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Gacki J., Radom i jego kościoły do końca XVIII wieku, wyd. S. Zieliński, Radom 1999, s. 39. Dosłowny zapis źródła: Za tegoż monarchy [Jana Olbrachta] według podań dziejopisów tureckich, które w swych kolektaneach ogłosił Sękowski, Turcy w 40 000 wszedłwszy do naszego kraju 1498 roku i złupiwszy Lwów a nawet Sandomierz, zapędzili się pod Radom. Lecz że był dobrze broniony, przeto się pod nim zatrzymali. Dowódca posyłał stąd oddziały w różne strony dla zdobyczy, a sam tutaj na nie oczekiwał. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1047	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Zalewski L., Ziemia liwska. Ludzie, miejscowości, wydarzenia, Warszawa 2002, s. 15. Dosłowny zapis źródła: Kazimierz I […] Wspólnie z władcą Rusi Kijowskiej, Jarosławem, rozbił w 1047 r. Miecława, który zginął w bitwie. Mazowsze powróciło do państwa piastowskiego. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1220	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Zalewski L., Ziemia liwska. Ludzie, miejscowości, wydarzenia, Warszawa 2002, s. 16. Dosłowny zapis źródła: Najeżdżając ok. 1220 r. zasiedlone i zagospodarowane ziemie na północy Mazowsza, Prusowie zniszczyli broniące je grody i zajęli ziemię chełmińską. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				0	1257	1260				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Zalewski L., Ziemia liwska. Ludzie, miejscowości, wydarzenia, Warszawa 2002, s. 18. Dosłowny zapis źródła: Litwini pod wodzą księcia Mendoga napadali w latach 1257-1260 wraz ze sprzymierzeńcami na Mazowsze, dochodząc aż do Wyszogrodu. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1262	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Zalewski L., Ziemia liwska. Ludzie, miejscowości, wydarzenia, Warszawa 2002, s. 18. Dosłowny zapis źródła: Następnie w 1262 r. [Litwini] zdobyli i spalili gród w Jazdowie (obecnie stoi tu Zamek Ujazdowski w Warszawie), jak również Czersk. Książę Siemowit I zginął, zaś jego syn Konrad II został uprowadzony i wydostał się z niewoli dopiero po dłuższych pertraktacjach, prowadzonych przez jego matkę Perejasławę, za cenę przegrupowania sojuszy. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1350	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Zalewski L., Ziemia liwska. Ludzie, miejscowości, wydarzenia, Warszawa 2002, s. 18. Dosłowny zapis źródła: Synowie Trojdena: Siemowit III i Kazimierz I, odpierając najazd litewski w 1350 r., weszli w sojusz z królem Kazimierzem Wielkim. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1393	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Zalewski L., Ziemia liwska. Ludzie, miejscowości, wydarzenia, Warszawa 2002, s. 19. Dosłowny zapis źródła: Gdy w 1393 r. Krzyżacy najechali pogranicze Mazowsza, biorąc do niewoli księcia Janusza wraz z dworem, Władysław Jagiełło skutecznie interweniował, grożąc akcja zbrojną, i jeńcy zostali uwolnieni. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				0	1140	1149				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Zalewski L., Ziemia liwska. Ludzie, miejscowości, wydarzenia, Warszawa 2002, s. 22. Dosłowny zapis źródła: Tymczasem Czersk zniszczono w latach czterdziestych XII w. w czasie walk wewnętrznych. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta			1262	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Zalewski L., Ziemia liwska. Ludzie, miejscowości, wydarzenia, Warszawa 2002, s. 22. Dosłowny zapis źródła: W 1262 r. gród [w Czersku] spalili Litwini, odbudował go Konrad II, wznosząc kilkukondygnacyjną wieżę jako swoją rezydencję. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1263	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Józefecki J., Mszczonów. Dzieje miasta 1245-1989, Mszczonów 2000, s. 29. Dosłowny zapis źródła: W 1263 roku najazd litewski spustoszył należącą do arcybiskupstwa gnieźnieńskiego kasztelanię łowicką Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1277	0	0				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Józefecki J., Mszczonów. Dzieje miasta 1245-1989, Mszczonów 2000, s. 29. Dosłowny zapis źródła: w 1277 roku Litwini dotarli do Łęczycy Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1282	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Józefecki J., Mszczonów. Dzieje miasta 1245-1989, Mszczonów 2000, s. 29. Dosłowny zapis źródła: W walkach z bratem Konrad II korzystał z pomocy książąt ruskich, którzy w 1282 roku spustoszyli ziemię gostynińską, spalili Gostynin i wymordowali bądź uprowadzili jego mieszkańców, a pod Sochaczewem stoczyli walkę z rycerstwem Bolesława II. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1285	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Józefecki J., Mszczonów. Dzieje miasta 1245-1989, Mszczonów 2000, s. 29. Dosłowny zapis źródła: W 1285 roku kolejny najazd Konrada II, wspartego przez Rusinów i Litwinów, doprowadził do zdobycia i zniszczenia Płocka i Sochaczewa. Dopiero pomoc księcia Władysława Łokietka doprowadziła do wyparcia napastników. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1288	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Józefecki J., Mszczonów. Dzieje miasta 1245-1989, Mszczonów 2000, s. 29. Dosłowny zapis źródła: W 1288 roku południowe obszary zachodniego Mazowsza zostały zniszczone przez rycerstwo sieradzkie na polecenie księcia Leszka Czarnego w czasie jego walk z Konradem II o dzielnicę krakowską. Nie wiadomo jak daleko dotarł najazd i czy spustoszono również okolice Mszczonowa? J. Długosz pisze o rozległych spustoszeniach, spalonych osadach i pobranych w niewolę chłopach oraz pędzonych stadach bydła, jednak relacje naszego, skłonnego nieraz do przesady dziejopisa należy traktować ostrożnie. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1302	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Józefecki J., Mszczonów. Dzieje miasta 1245-1989, Mszczonów 2000, s. 30. Dosłowny zapis źródła: Jeden z takich najazdów [litewskich] w 1302 roku spustoszył okolice Warki i tereny na wschód od Rawy. Znów, jak w poprzednich przypadkach, lakoniczne zapisy kronikarzy nie pozwalają precyzyjniej określić, czy najazd ten dotarł w okolice Mszczonowa, jednak jest to bardzo prawdopodobne. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1327	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Józefecki J., Mszczonów. Dzieje miasta 1245-1989, Mszczonów 2000, s. 30. Dosłowny zapis źródła: W okresie rządów księcia Ziemowita II księstwo rawskie cieszyło się względnym spokojem. Nawet w czasie wojny książąt mazowieckich z Koroną w 1327 roku, wojska Władysława Łokietka dotarły tylko do okolic Sochaczewa. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1382	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Józefecki J., Mszczonów. Dzieje miasta 1245-1989, Mszczonów 2000, s. 37. Dosłowny zapis źródła: Już w 1382 roku doszło do konfliktu księcia Ziemowita IV z królem Ludwikiem Węgierskim, z powodu odmowy złożenia hołdu lennego przez księcia. Ekspedycję karną, która wkroczyła na zachodnie Mazowsze odwołano po śmierci króla. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1383	0	0	sierpień			0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Józefecki J., Mszczonów. Dzieje miasta 1245-1989, Mszczonów 2000, s. 37-38. Dosłowny zapis źródła: Ponieważ jednak książę [Ziemowit IV] włączył się do walki o tron polski, w sierpniu 1383 roku do jego dzielnicy wkroczyła kolejna ekspedycja karna. Oddziały węgierskie i małopolskie spustoszyły okolice Rawy, Sochaczewa, Łowicza, Gąbina i Gostynina, a więc ziemie położone na lewym brzegu Wisły. Ze szlaku przemarszu wojsk wynika, że musiały również ucierpieć okolice Mszczonowa. W dniu 6 października 1383 roku zawarto rozejm, po którym działań wojennych już nie podjęto, gdyż książę Ziemowit IV zrezygnował z pretensji do korony polskiej. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				0	1410	1422				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Józefecki J., Mszczonów. Dzieje miasta 1245-1989, Mszczonów 2000, s. 39. Dosłowny zapis źródła: [W 1410 r.] Przez ziemie zachodniego Mazowsza armia polska przeszła szlakiem od Wolborza przez Wysokienice, następnie lewym brzegiem Rawki przez Samice, Bolimów i Kozłów do Czerwińska nad Wisłą, gdzie dołączyły siły wielkopolskie, Mazowszanie z obydwu księstw oraz siły litewsko-ruskie. Następnie przez ziemię płocką i zawkrzańską armia ruszyła na północ w stronę granicy mazowiecko-krzyżackiej. […] Po wielkiej wojnie wojska polskie jeszcze kilkakrotnie w czasie kolejnych konfliktów przechodziły przez ziemie zachodniego Mazowsza. Często dochodziło do spustoszeń wsi i zniszczenia terenów na szlakach przemarszów. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1462	0	0	marzec			0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Józefecki J., Mszczonów. Dzieje miasta 1245-1989, Mszczonów 2000, s. 41. Dosłowny zapis źródła: [Księżna płocka Katarzyna] Zażądała więc od Grota [Jana Grota z Nowego Miasta] aby uznał jej władzę, a wobec jego odmowy zdecydowała się na działania wojenne. Zebrała pewną liczbę zbrojnych i wraz z popierającymi ją stronnikami mazowieckimi w dniu 7 marca 1462 roku wyruszyła z Płocka i około 10 marca stanęła pod Rawą. Na miejscu księżna Katarzyna ponownie zażądała od Jana Grota poddania jej zamku i miasta, a wobec odmowy rozpoczęła regularne oblężenie. W wyniku szturmu na zamek zginęło kilku oblegających, jadnak atak nie przyniósł powodzenia. Wobec niepowodzenia ataku i stanowczej postawy króla Kazimierza Jagiellończyka, który przybył do Łowicza i wysłał poselstwo pod Rawę z żądaniem natychmiastowego przerwania działań wojennych, Katarzyna wycofała się z ziemi rawskiej. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1442	0	0				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Kajzer L., Dwory obronne Wieluńskiego w XIII-XVII wieku, Łódź 1984, s. 9, 98-99. Dosłowny zapis źródła: Od początku XV w. Wieluńskie stało się przygraniczną prowincją Korony, na którą przenosiły się niepokoje śląskie. Najpoważniejszy to niewątpliwie napad najemników pod wodzą Asenheimera w 1442 r., który spowodował, między innymi, zniszczenie zamku w Wieruszowie. J. Długosz zanotował, że w 1442 r. śląski dowódca wojsk królowej Elżbiety Lienhardt Azynheymer z Namysłowa wpadł na teren wieluńskiego, zajął fortalicję w Wieruszowie i wziął do niewoli jej właściciela Klemensa Wierusza. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1474	0	0				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Kajzer L., Dwory obronne Wieluńskiego w XIII-XVII wieku, Łódź 1984, s. 59. Dosłowny zapis źródła: oblężenie Bolesławca przez Macieja Korwina w 1474 r. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta			1406	0	0				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Kajzer L., Studia nad świeckim budownictwem obronnym województwa łęczyckiego w XIII-XVII wieku, Łódź 1980, s. 235. Dosłowny zapis źródła: W roku 1406 zamek [królewski w Łęczycy] został spalony przez Krzyżaków Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne				1331	0	0				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Kajzer L., Studia nad świeckim budownictwem obronnym województwa łęczyckiego w XIII-XVII wieku, Łódź 1980, s. 300. Dosłowny zapis źródła: W 1331 r. rejza krzyżacka zniszczyła miejscowość i wydaje się, że jest to dolna granica chronologiczna fundacji interesującej nas budowli obronnej [tzw. zamku]. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Masowe choroby zakaźne	Epidemie	Głód		0	1360	1362				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Boszko A. H., Wyszogród w zwierciadle czasów. Zarys dziejów, Sierpc 1999, s. 119. Dosłowny zapis źródła: Rządy Kazimierza Wielkiego zaznaczyły się gospodarnością i dobrobytem. Po zarazie w roku 1360 i głodzie, który nastąpił w roku 1362, wiele dobrego uczynił dla ludności, dbając o żywność. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Presja zwierząt	Owady	Głód		1475	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Boszko A. H., Wyszogród w zwierciadle czasów. Zarys dziejów, Sierpc 1999, s. 122. Dosłowny zapis źródła: W r. 1475 szarańcza zniszczyła pola, ludzie jedli liście z drzew, wielu zmarło z głodu. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zjawiska meteorologiczne	Upały i susza	Głód		1279	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Zwolińska J., Pułtusk w średniowieczu, [w:] Pułtusk. Studia i materiały z dziejów miasta i regionu, red. Gieysztor A., t. I, Warszawa 1969, s. 46. Dosłowny zapis źródła: […] zdarzenie opisane przez Latopis Wołyński pod r. 1279. Podczas głodu panującego wśród Jaćwięgów Włodzimierz, książę ruski, posłał im z Brześcia zboże na łodziach drogą wodną Bugiem, a następnie Narwią. Mieszkańcy Pułtuska ludzi jego rozbili, żyto zabrali, a łodzie potopili. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zjawiska meteorologiczne	Upały i susza	Głód	Lato	1279	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Suchodolska E., Dzieje polityczne (połowa XIII — połowa XIV w.), [w:] Dzieje Mazowsza do 1526 roku, red. Gieysztor A., Samsonowicz H., Warszawa 1994, s. 188. Dosłowny zapis źródła: Epizodem, bez wpływu na całokształt przyjaznych stosunków między Konradem II a księciem włodzimierskim, był zatarg, do którego doszło w lecie 1279 r. Wówczas to Mazowszanie z powodu szerzącego się głodu napadli pod Pułtuskiem na transport zboża wysłany przez Włodzimierza Bugiem do Jaćwieży, zabijając ludzi i rabując ładunek. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zjawiska meteorologiczne	Upały i susza	Głód		1473	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Boszko A. H., Wyszogród w zwierciadle czasów. Zarys dziejów, Sierpc 1999, s. 122. Dosłowny zapis źródła: […] w r. 1473 zbyt silne upały i susze spowodowały, iż lasy wyschły, zboża wyginęły, głód powstał. Wisłę pod Płockiem można było przejść pieszo. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zjawiska meteorologiczne	Upały i susza	Głód		1297	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Kazimierski J., Kołodziejczyk R., Szczepański J., Dzieje miasta Pułtuska, Warszawa-Pułtusk 1992, s. 7. Dosłowny zapis źródła: Świadczy o tym [spławie rzecznym na Bugu i Narwi] wzmianka zawarta w Latopisie Wołyńskim pod datą 1297 r. następującej treści: Podczas głodu panującego u Jaćwingów, Włodzimierz, książę ruski, posyła im z Brześcia zboże na łodziach drogą wodną Bugiem, a następnie Narwią. Mieszkańcy Pułtuska ludzi jego rozbili, żyto zabrali, a łodzie potopili. Wzmianka ta jest wymownym świadectwem znaczenia Pułtuska jako ważnej strażnicy wodnej na Narwi. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zjawiska meteorologiczne	Silne deszcze	Głód		1451	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Brodzicki Cz., Kolno na Mazowszu, Warszawa 1982, s. 50. Dosłowny zapis źródła: […] klęskę powiększył nieurodzaj spowodowany ulewnymi deszczami w roku poprzednim [1451]. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zjawiska meteorologiczne	Silne deszcze	Głód	Wiosna	1253	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Dymek B., Historia i kultura Mazowsza do 1526 r., Żyrardów 2005, s. 68. Dosłowny zapis źródła: W 1253 r. Mazowsze dotknęła klęska głodu spowodowana opadami trwającymi od Wielkanocy do 25 lipca. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zjawiska meteorologiczne		Głód		1362	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Gacki J., Radom i jego kościoły do końca XVIII wieku, wyd. S. Zieliński, Radom 1999, s. 22. Dosłowny zapis źródła: […] 1362 roku, kiedy okropny głód nawiedził Polskę i sąsiednie kraje. Przez cały ciąg panowania [Kazimierz Wielki] pilnował starannie obsiewania swoich folwarków i co rok wiele tysięcy stert wszelkiego zboża gromadził. Teraz dla łaknących otworzył wszędzie po kraju pełne swoje gumna. Obcym i kupcom za umiarkowaną ceną ustępował, tutejszym zaś nie mającym gotowizny, dawał zboże na odrobek. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zjawiska meteorologiczne		Nieurodzaj		1315	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Dymek B., Historia i kultura Mazowsza do 1526 r., Żyrardów 2005, s. 82. Dosłowny zapis źródła: W 1315 r. na Mazowszu miał miejsce powszechny nieurodzaj […] Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Masowe choroby zakaźne	Epidemie	Panika		1495	0	0	lipiec			25	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Szacherska S. M., Złoty wiek miasta lata 1495-1580. Płock pod rządami starostów królewskich, [w:] Dzieje Płocka, red. Gieysztor A., Płock 1973, s. 111. Dosłowny zapis źródła: W nieoczekiwany sposób uprościła bowiem sytuację zaraza, która wybuchła w Płocku po św. Jakubie (25 VII). Toteż król objął w posiadanie księstwo bez użycia broni wkraczając tylko z oddziałem przybocznym do Płocka, a pobyt swój ograniczył do trzech zaledwie dni, od 13 do 15 sierpnia. Włączenie księstwa płockiego do Korony, z którym nie pogodził się Konrad Rudy [książę czersko-warszawski], dążąc do jego odzyskania drogą dyplomatyczną, przeszło bez echa w ogłuszonym zarazą Płocku. O jej bowiem tylko wybuchu, a nie o ingresie królewskim, pisarz miejski i notariusz publiczny Jan z Proszowic wniósł notatkę do ksiąg miejskich. Nasilenie zarazy oraz nastrój panujący w mieście odzwierciedlają testamenty mieszczan, szczególnie liczne aż do połowy września, a obfitujące w legaty na rzecz kościoła i cele charytatywne. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Masowe choroby zakaźne	Epidemie	Panika		1482	1482	1505				0	0	0	Łódzkie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Wiliński K., Bryński K., Dzieje miasta Warty, Warszawa 1984, s. 26, 31. Dosłowny zapis źródła: Pożar miasta nie był jedynym ciosem, jaki dotknął Wartę, ponieważ niedługo potem w latach 1482 i 1505 przez miasto przeszedł mór, który zabrał wiele ofiar, przede wszystkim z powodu nieprzestrzegania elementarnych zasad higieny przez mieszkańców miasta. Dla Warty było to szczególnie dotkliwe, ponieważ nastąpił w okresie odbudowy miasta, kiedy każda para rąk była nadzwyczaj cenna i kiedy szczególnie była pożadana sprawna organizacja pracy. Tymczasem mór spowodował wtedy zupełną dezorganizację życia i popłoch. Do 1507 r. miejscowy klasztor [Bernardynów] , podobnie jak miasto, dwukrotnie przeżył epidemię moru. Po raz pierwszy w 1482 r., kiedy to zaraza objęła prawie cały kraj. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Masowe choroby zakaźne	Epidemie	Panika		1487	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Zalewski L., Ziemia liwska. Ludzie, miejscowości, wydarzenia, Warszawa 2002, s. 44. Dosłowny zapis źródła: 1487 r. — Andrzej Mysłek, burmistrz Liwu, świadek w sporze Marcina z Siennicy przeciw plebanowi liwskiemu Jakubowi z powodu zarazy panującej w tym czasie w Liwie, musiał się schronić do lasu Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Wsi	Zwiększenie umieralności		1325	0	0	listopad			0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Dymek B., Historia i kultura Mazowsza do 1526 r., Żyrardów 2005, s. 83. Dosłowny zapis źródła: W listopadzie 1325 r. sprzymierzeni z Łokietkiem Litwini najechali jednocześnie na ziemie krzyżackie i mazowieckie Siemowita II i Trojdena I. Na Mazowszu spalili 80 wsi książęcych, 31 wsi biskupich, jakąś liczbę wsi klasztornych. Wiele osób poniosło śmierć, a ponad 2 tysiące uprowadzono do niewoli. Siemowit II, Trojden i biskup płocki Florian wystosowali skargę na Gedymina do papieża Jana XXII. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Zniszczenia wojenne	Miasta	Zwiększenie umieralności		1368	0	0				0	0	0	Mazowieckie	Rozwiń
Nazwa źródła: opracowanie Adres bibliograficzny: Dymek B., Historia i kultura Mazowsza do 1526 r., Żyrardów 2005, s. 112. Dosłowny zapis źródła: W 1368 r. Kiejstut na czele ogromnych wojsk zdobył miasto i spalił zamek [w Pułtusku] wraz z obrońcami. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Pietras Tomasz Postać digitalna:
Masowe choroby zakaźne	Epidemie			1433	0	0				0	0	0	Kujawsko-Pomorskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Włocławek. Dzieje miasta, red. J. Staszewski, t. 1, Od początków do 1918 roku, Włocławek 1999, s. 192. Dosłowny zapis źródła: Duże spustoszenia czyniły zarazy. Jedna z nich zanotowana została w 1433 r. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Chorążyczewski Waldemar Postać digitalna:
Masowe choroby zakaźne	Epidemie			1463	1463	1464				0	0	0	Kujawsko-Pomorskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Historia Wąbrzeźna, t. 1, red. K. Mikulski, Wąbrzeźno 2005, s. 108. Dosłowny zapis źródła: Na ziemi chełmińskiej dżuma, której rozprzestrzenianiu się nie potrafiono wówczas zapobiegać ani jej leczyć, pojawia się w latach: 1463-1464, 1467, 1483, 1495, 1526-1529, 1531, 1538-1539, 1549, 1564-1565, 1568, 1579, 1580, 1587-1589, 1601-1604, 1620, 1624, 1629, 1639, 1652-1661, 1708-1710 i 1755-1756. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Chorążyczewski Waldemar Postać digitalna:
Masowe choroby zakaźne	Epidemie			1467	0	0				0	0	0	Kujawsko-Pomorskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Historia Wąbrzeźna, t. 1, red. K. Mikulski, Wąbrzeźno 2005, s. 108. Dosłowny zapis źródła: Na ziemi chełmińskiej dżuma, której rozprzestrzenianiu się nie potrafiono wówczas zapobiegać ani jej leczyć, pojawia się w latach: 1463-1464, 1467, 1483, 1495, 1526-1529, 1531, 1538-1539, 1549, 1564-1565, 1568, 1579, 1580, 1587-1589, 1601-1604, 1620, 1624, 1629, 1639, 1652-1661, 1708-1710 i 1755-1756. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Chorążyczewski Waldemar Postać digitalna:
Masowe choroby zakaźne	Epidemie			1483	0	0				0	0	0	Kujawsko-Pomorskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Historia Wąbrzeźna, t. 1, red. K. Mikulski, Wąbrzeźno 2005, s. 108. Dosłowny zapis źródła: Na ziemi chełmińskiej dżuma, której rozprzestrzenianiu się nie potrafiono wówczas zapobiegać ani jej leczyć, pojawia się w latach: 1463-1464, 1467, 1483, 1495, 1526-1529, 1531, 1538-1539, 1549, 1564-1565, 1568, 1579, 1580, 1587-1589, 1601-1604, 1620, 1624, 1629, 1639, 1652-1661, 1708-1710 i 1755-1756. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Chorążyczewski Waldemar Postać digitalna:
Masowe choroby zakaźne	Epidemie			1495	0	0				0	0	0	Kujawsko-Pomorskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Historia Wąbrzeźna, t. 1, red. K. Mikulski, Wąbrzeźno 2005, s. 108 Dosłowny zapis źródła: Na ziemi chełmińskiej dżuma, której rozprzestrzenianiu się nie potrafiono wówczas zapobiegać ani jej leczyć, pojawia się w latach: 1463-1464, 1467, 1483, 1495, 1526-1529, 1531, 1538-1539, 1549, 1564-1565, 1568, 1579, 1580, 1587-1589, 1601-1604, 1620, 1624, 1629, 1639, 1652-1661, 1708-1710 i 1755-1756. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Chorążyczewski Waldemar Postać digitalna:
Masowe choroby zakaźne	Epidemie			0	1464	1467				0	0	0	Kujawsko-Pomorskie	Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Dzieje Kowalewa Pomorskiego, red. J. Danielewicz, Bydgoszcz 1986, s. 52-53. Dosłowny zapis źródła: Jesienią 1464 r. zaraza nawiedziła Pomorze, Prusy, ziemię chełmińską i Wielkopolskę […] Zaraza trwała jeszcze w 1465, 1466 i 1467 r. prawie w całej Polsce. Znowu w 1473 r. zaczęła się w Prusach, która m. in. opanowała ziemię chełmińską. Zaraza powtórzyła się w 1483 r. Klęskom ulegali nie tylko ludzie, ale i zwierzęta, co miało wyraziście miejsce w Prusach w 1491 r. Wielka zaraza wybuchła w Prusach w 1548 r. i w 1549 r. obejmując wszystkie miasta. Trwała do 1550 r. […] W 1652 r. zaraza morowa panująca w Europie i Polsce nie ominęła Kowalewa […] Dotarło ona również do Gdańska, gdzie trwała jeszcze w 1654 r., a jednego dnia zmarło 640 chorych. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Chorążyczewski Waldemar Postać digitalna:
Masowe choroby zakaźne	Epidemie			1473	0	0				0	0	0		Rozwiń
Nazwa źródła: Adres bibliograficzny: Dzieje Kowalewa Pomorskiego, red. J. Danielewicz, Bydgoszcz 1986, s. 53. Dosłowny zapis źródła: Jesienią 1464 r. zaraza nawiedziła Pomorze, Prusy, ziemię chełmińską i Wielkopolskę […] Zaraza trwała jeszcze w 1465, 1466 i 1467 r. prawie w całej Polsce. Znowu w 1473 r. zaczęła się w Prusach, która m. in. opanowała ziemię chełmińską. Zaraza powtórzyła się w 1483 r. Klęskom ulegali nie tylko ludzie, ale i zwierzęta, co miało wyraziście miejsce w Prusach w 1491 r. Wielka zaraza wybuchła w Prusach w 1548 r. i w 1549 r. obejmując wszystkie miasta. Trwała do 1550 r. […] W 1652 r. zaraza morowa panująca w Europie i Polsce nie ominęła Kowalewa […] Dotarło ona również do Gdańska, gdzie trwała jeszcze w 1654 r., a jednego dnia zmarło 640 chorych. Oryginalny zapis daty: Naziwsko i imię zbierającego: Chorążyczewski Waldemar Postać digitalna:

« Poprzednia

Strona: 23

Następna »