| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1433 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Nowak J., Kronika miasta i powiatu Tarnowskie Góry, Tarnowskie Góry 1927, s. 286.
Dosłowny zapis źródła:
Husyci, którzy w 1433 r. rabując, mordując i łupiąc pustoszyli całą okolicę pomiędzy Gliwicami i Częstochową prawdopodobnie zniszczyli i tutejszy kościół. Możemy i musimy to przypuszczać, ponieważ po upadku starego domu Bożego tutaj wybudowano nowy kościół w połowie 15 wieku.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
0 |
1618 |
1648 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Powiat Świętochłowicki. Monografia, red. Szaliński T., Katowice 1931, s. 25.
Dosłowny zapis źródła:
Wojny religijne, znane pod nazwą wojny trzydziestoletniej, wielokrotnie dały się odczuć Śląskowi użyczonej cesarzowi, wróci Śląsk do Polski. Na Śląsku pojawiły się i kilkakrotnie przeszły przez ziemię bytomską oddziały polskich Lisowczyków, przesłanych cesarzowi Ferdynandowi na pomoc przeciw protestantom przez Zygmunta III.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1457 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Snoch B., Podobiński S., Encyklopedyczny słownik regionu częstochowskiego, Częstochowa 2000, s. 49.
Dosłowny zapis źródła:
W 1457 roku Jan I Ks. Oświęcimski złupił i spalił miasto. A w 1474 roku Kłobuck wiele ucierpiał w czasie wojny polsko-węgierskiej o tron czeski.
Stopniowy upadek miasta rozpoczął się w okresie wojen XVII i XVIII w.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1655 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Snoch B., Podobiński S., Encyklopedyczny słownik regionu częstochowskiego, Częstochowa 2000, s. 56.
Dosłowny zapis źródła:
W 1655 roku wojska szwedzkie zniszczyły zamek i miasteczko, co pogorszyło sytuację gospodarczą.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1663 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Spyra J., Śląsk Cieszyński pod rządami Habsburgów (1653-1848), [w:] Śląsk Cieszyński. Środowisko naturalne. Zarys dziejów. Zarys kultury materialnej, Cieszyn 2001, s.147.
Dosłowny zapis źródła:
Druga połowa XVII w. to najsmutniejszy okres w dziejach Śląska Cieszyńskiego,
który nie podniósł się jeszcze ze zniszczeń okresu wojny trzydziestoletniej. Teraz został włączony w działania wojenne prowadzone przez Habsburgów, zwłaszcza na Węgrzech. Mieszkańcy zostali zobowiązani do udziału w obronie południowych granic przed napadami Turków w 1663 r., węgierskich powstańców Emeryka Thokoly'go w 1678 r. i Franciszka Rakoczego na pocz. XVIII w. Musieli pokrywać związane z tym koszty oraz utrzymywać liczne wojska stacjonujące i przemieszczające się przez Śląsk Cieszyński, m. in. oddziały polskiego króla Jana Sobieskiego, których część w 1682 r. ciągnęła pod Wiedeń przez Śląsk Cieszyński. Powodowało to dalsze zubożenie ludności oraz liczne zarazy. Największa spustoszyła Śląsk Cieszyński w 1715 r., kiedy zmarło ok. 1500 osób.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
0 |
1618 |
1648 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Spyra J., Śląsk Cieszyński pod rządami Habsburgów (1653-1848), [w:] Śląsk Cieszyński. Środowisko naturalne. Zarys dziejów. Zarys kultury materialnej, Cieszyn 2001, s.149.
Dosłowny zapis źródła:
Zniszczenia wojny trzydziestoletniej oraz pogorszenie relacji cenowych w 2 poł. XVII w. spowodowały, że szlachta szukała dróg zwiększenia swoich dochodów.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1620 |
0 |
0 |
luty |
|
|
4 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Chromik G. M., Czechowice - Dziedzice i okolice. Monografia historyczna (do roku 1918), Czechowice - Dziedzice 2001, s. 29.
Dosłowny zapis źródła:
W czasie wojny trzydziestoletniej Śląsk Cieszyński ucierpiał od najazdów wojsk wrogich i sprzymierzonych. 4.II. 1620 na Śląsk Cieszyński od wschodu najechała horda tzw. lisowczyków, lekkiej polskiej jazdy kozackiej, których było ponad 3000. Była to pomoc króla polskiego dla cesarza austriackiego. Dokonali licznych mordów i splądrowali miasta i wsie.
Latem 1626 roku z Państwa Bielskiego, a z Czechowic pewno też, ściągnął kontrybucję hrabia Ernst von Mansfeld. W 1642 w okolicach szalały oddziały i generała Lennarta Torstenssona […].
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1241 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Ciepiela B., Przewodnik historyczny po miejscowosciach gmin powiatu będzinskiego Bobrowniki, Mierzęcice, Psary, Siewierz, Będzin 2004, s. 225.
Dosłowny zapis źródła:
Po napadzie Tatarów i zupełnym zburzeniu wioski wraz z kościołem, (bo zwyczajem Tatarów było wszystko palić), prawdopodobnie przez kilkadziesiąt lat nie było kościoła w Wojkowicach Kościelnych, a więc i parafia mogła przestać istnieć. Nie trwało to jednak długo, bo jak się dowiadujemy z zapisów, już w II połowie XIII wieku w skład dekanatu sławkowskiego wchodziła m.in. parafia Wojkowice.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
0 |
1655 |
1657 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Białowąs A., Nowak M., Skrzypczyk M., Powiat lelowski w latach 1392 - 1792, Lelów 2005, s. 20-21.
Dosłowny zapis źródła:
Kres jej pomyślności i zamożności przyniósł najazd szwedzki w latach 1655-1657. Niszczona była później przez wojska i saskie, rosyjskie i szwedzkie, w końcu zarazy i pożary spowodowały ruinę miasta.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1656 |
0 |
0 |
styczeń |
|
|
5 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Białowąs A., Nowak M., Skrzypczyk M., Powiat lelowski w latach 1392 - 1792, Lelów 2005, s. 36.
Dosłowny zapis źródła:
Zamek został zdobyty i spalony wraz z miastem, klasztorem i kościołe 5-go stycznia 1656 r. podczas """"potopu"""" szwedzkiego.""""""""amek został zdobyty
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1655 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Białowąs A., Nowak M., Skrzypczyk M., Powiat lelowski w latach 1392 - 1792, Lelów 2005, s. 46-47.
Dosłowny zapis źródła:
Stopniowy upadek gospodarczy Mstowa zaczął się w XVI w., z chwilą kiedy wielki trakt handlowy krakowsko — poznański przesunął się zupełnie na Wieluń. W okresie """"potopu"""" szwedzkiego (1655 r.) miasto zostało spalone, a prawie połowa Jego ludności wymordowana. Zniszczenia pozostawiły także przechodzące tędy wojska rosyjskie w 1709 i 1768 r. oraz wojska pruskie w 1789 i 1793 r.""""""""topniowy upadek gospodarczy Mstowa zaczął się w XVI w., z chwilą kiedy wielki trakt handlowy krakowsko — poznański przesunął się zupełnie na Wieluń. W okresie """"potopu"""" szwedzkiego (1655 r.) miasto zostało spalone, a""""""""opniowy upadek gospodarczy Mstowa zaczął się w XVI w.,
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1587 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Białowąs A., Nowak M., Skrzypczyk M., Powiat lelowski w latach 1392 - 1792, Lelów 2005, s. 60-61.
Dosłowny zapis źródła:
Rok 1587 przynosi jego częściowe zniszczenie przez wojska arcyksięcia Maksymiliana — pretendenta do tronu polskiego, później podczas najazdu szwedzkiego w 1655 r. popada w ruinę. Olsztynek jednak nie zdołał sprostać ekonomicznie i społecznie nowym wyzwaniom powodującym stopniowy upadek miasta. Powracającą z wolna do życia. Osadę ponownie zniszczył pożar w 1719 r.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
0 |
1450 |
1499 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
|
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Historia Gliwic, red. Drabina J., Gliwice 1995, s. 175.
Dosłowny zapis źródła:
Istniał jednak wcześniejszy zamek w Gliwicach, gdzie rezydował książę Jan z Oświęcimia, a w 1430 i 1431 r. Zygmunt Korybutowicz. Został on spalony i zburzony przez Konrada z Oleśnicy. Nieodparcie nasuwa przypuszczenie, że stary średniowieczny zamek znajdował się na terenie dzisiejszego probostwa.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1624 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Lędziny. Zarys dziejów, red. Serafin F., Lędziny 1998, s. 64.
Dosłowny zapis źródła:
Od XVII wieku nastąpiło załamanie gospodarki. Najboboleśniejsze straty ziemia pszczyńska poniosła w wyniku wojny trzydziestoletniej. […] W 1624 roku
po św. Michale powracający z Moraw lisowczycy, lekka jazda polska, odznaczająca się wielką walecznością, ale żyjąca przede wszystkim z grabieży, splądrowali Pszczynę i okoliczne wsie
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1643 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Beuthen o/S. Ein Heimat des Beuthener Landes, red. Perlick A., Sieckmann K., Hennemann W., Marmulla H., Recklinghausen 1962, s. 23.
Dosłowny zapis źródła:
Die traurigen Zustande des Dressigjahrigen Krieges klopften wie uberall auch hart an Beuthens Torę. Einige danische und manseldische Regimenter brachen am 27. Februar 1627 in die Stadt ein und raubten und plunderten. Noch 1643 fand ein Uberfall durch jie Schweden statt. Selbst die im Beuthener lande sich auflialtenden kaiserlichen Truppen belegten die Stadt mit Kontributionen jeglicher Art.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1241 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Dziećkowice, red. Liskowacka A., Brom R., Katowice 205, s. 9.
Dosłowny zapis źródła:
Być może po wielkim spustoszeniu, jakiego dokonali na tych terenach w 1241 roku Tatarzy, którzy doszczętnie zniszczyli Mysłowice i wiele okolicznych wsi, osada nad Przemszą przestała wtedy istnieć.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1430 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Dziećkowice, red. Liskowacka A., Brom R., Katowice 205, s. 12.
Dosłowny zapis źródła:
Wiosną 1430 roku w Gliwicach ulokowały się oddziały Puchały i Korybuta, zakładając potężną bazę i centrum agitacji husyckiej na całą okolicę. Zwolennicy nauk głoszonych przez Husa kierowah się przeciw wszystkiemu, co kojarzyło im się z niemieckością i katolickością. Oddziały taborytów (radykalny odłam husytów czeskich) przybyłe na Śląsk atakowały kościoły, klasztory, duchowieństwo i miejscowości uważane za skupiska Niemców. W fanatycznym szale niszczyli wsie i miasteczka, w których ginęli niewinni ludzie.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1457 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Dziećkowice, red. Liskowacka A., Brom R., Katowice 205, s. 12.
Dosłowny zapis źródła:
Już w 1457 roku grupa wojsk zaciężnych z wojny trzynastoletniej, złożona ze Ślązaków, Polaków i Czechów, obwarowała się na Górze Żebraczej pod Oświęcimiem, a później w samych Mysłowicach, stamtąd pustosząc szerokim kręgiem pogranicze Śląska i Polski. Rozbójników tych ludność nazywała „kawkami""""'. Rozbiły ich dopiero oddziały wojska polskiego. Ks. Maroń w swej Kronice parafii dziećkowickiej cytuje komentarz Długosza do tych wydarzeń: „Wojsko tak liczne i potężne więcej czasu straciło na łupiestwach i plądrowaniu własnej ziemi, niż na zdobywaniu jednej lichej mieściny"""". Mowa oczywiście o Mysłowicach.""""""""uż w 1457 roku grupa wojsk zaciężnych z wojny trzynastoletniej, złożona ze Ślązaków, Polaków i Czechów, obwarowała się na Górze Żebraczej pod Oświęcimiem, a później w samych Mysłowicach, stamtąd pustosząc szerokim kręgiem pogranicze Śląska i Polski. Rozbójników tych ludność nazywała „kawkami""""'. Rozbiły ich do""""""""ż w 1457 roku gru
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
0 |
1240 |
1241 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Małopolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Gudzik A., Czuchów, Czerwionka - Leszczyny 2006, s. 19.
Dosłowny zapis źródła:
Pierwsze oddziały mongolskie spustoszyły wschodnią Małopolskę już na przełomie 1240/1241 r. Jednak właściwy najazd na ziemie polskie nastąpił dopiero w marcu 1241 r.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
Wiosna |
1241 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Knossalla J., Das Dekanat Beuthen O/S in seinem Schlesischen Teil, Katowice 1935, s. 35.
Dosłowny zapis źródła:
Ueber 500 Dorfer des Schlesierlandes waren verbrannt und verwuestet worden, und viele Tausende von Menschen haben ihr Leben eingebuesst.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Pożary |
Miasta |
|
|
0 |
1648 |
1660 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Szczygieł R., W dawnej Rzeczypospolitej (1578-1795), [w:] Jerzy Markiewicz, Szczygieł R., Wiesław Śladkowski, Dzieje Biłgoraja, Lublin 1985, s. 41.
Dosłowny zapis źródła:
Pierwsze informacje o pożarach Biłgoraja pochodza dopiero z połowy XVII w. W ordynacji Władysława Reja z 1665 r. czytamy, że w czasie wojen """"przez wtargnięcie nieprzyjaciela koronnego […] i popalenie miasta"""" zmniejszyła się liczba jego mieszkańców. W innym miejscu tego dokumentu czytamy, że """"siła domów i placów dla popalenia opustoszała"""", co zdaje się oznaczać, iż wojska nieprzyjacielskie paliły Biłgoraj kilkakrotnie. Mogli to być Kozacy i Tatarzy w roku 1648, kiedy to został spalony klasztor franciszkanów w Puszczy Solskiej, bądź też szwedzi lub Węgrzy w czasie """"potopu"""".""""""""ierwsze informacje o pożarach Biłgoraja pochodza dopiero z połowy XVII w. W ordynacji Władysława Reja z 1665 r. czytamy, że w czasie wojen """"przez wtargnięcie nieprzyjaciela koronnego […] i popalenie miasta"""" zmniejszyła się liczba jego mieszkańców. W innym miejscu tego dokumentu czytamy, że """"siła domów i placów dla popalenia opustoszała"""", co zdaje się oznaczać, iż wojska nieprzyjacielskie paliły Biłgoraj kilkakrotnie. Mogli to być Koz""""""""erwsze informacje o pożarach Biłgoraja pochodza dopiero z połowy XVII w. W ordynacji Władysława Reja z 1665 r. czytamy, że w czasie wojen """"przez wtargnięcie nieprzyjaciela koronnego […] i popalenie miasta"""" zmniejszyła się liczba jego mieszkańców. W innym miejscu tego dokumentu czytamy, że """"siła d""""""""rwsze informacje o pożarach Biłgoraja pochodza dopiero z połowy XVII w. W ordynacji Władysława Reja z 1665 r. czytamy, że w czasie wojen """"przez wtargnięcie ni""""""""wsze informacje o po
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Pożary |
Miasta |
|
|
0 |
1700 |
1721 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Szczygieł R., W dawnej Rzeczypospolitej (1578-1795), [w:] Jerzy Markiewicz, Szczygieł R., Wiesław Śladkowski, Dzieje Biłgoraja, Lublin 1985, s. 41, 69.
Dosłowny zapis źródła:
Kilkakrotnie palił się Biłgoraj w czasach wojny północnej. Podczas jednego z tych pożarów spłonęły przywieleje cechu sitarskiego, jak wspomina o tym statut wydany w roku 1720.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Pożary |
Miasta |
|
|
1748 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Szczygieł R., W dawnej Rzeczypospolitej (1578-1795), [w:] Jerzy Markiewicz, Szczygieł R., Wiesław Śladkowski, Dzieje Biłgoraja, Lublin 1985, s. 41.
Dosłowny zapis źródła:
Nie wiemy, ile razy w tym czasie miasto było nękane przez pożary. Znamy bowiem jedynie wzmiankę o pożarze z roku 1748. Porównanie zaś z okresem lat 1788-1794, dla których dysponujemy licznymi źródłami, wskazuje, że większy pożar wybuchał w Biłgoraju przeciętnie co dwa lata.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Pożary |
Miasta |
|
Lato |
1788 |
0 |
0 |
lipiec |
|
|
0 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Szczygieł R., W dawnej Rzeczypospolitej (1578-1795), [w:] Jerzy Markiewicz, Szczygieł R., Wiesław Śladkowski, Dzieje Biłgoraja, Lublin 1985, s. 41-43.
Dosłowny zapis źródła:
Jeden z nich miał miejsce w lipcu 1788 r. Strawił on znaczną część miasta wraz z zabudowaniami jurydyki plebańskiej. W związku z tym Stanisław Potocki wydał 25 lipca specjalną notę w sprawie odbudowy pogorzeliska oraz zapobiegania klęskom w przyszłości.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Pożary |
Miasta |
|
|
1790 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Szczygieł R., W dawnej Rzeczypospolitej (1578-1795), [w:] Jerzy Markiewicz, Szczygieł R., Wiesław Śladkowski, Dzieje Biłgoraja, Lublin 1985, s. 43.
Dosłowny zapis źródła:
Jeden z nich miał miejsce w lipcu 1788 r. Strawił on znaczną część miasta wraz z zabudowaniami jurydyki plebańskiej. W związku z tym Stanisław Potocki wydał 25 lipca specjalną notę w sprawie odbudowy pogorzeliska oraz zapobiegania klęskom w przyszłości. Przyniosła ona jednak niewielkie skutki, gdyż w dwa lata później w aktach lubelskiej Komisji Cywilno-Wojskowej czytamy o """"przypadkowym ogniu w dobrach miasteczka Biłgoraja"""". Tym razem był on być może """"zasługą"""" stacjonujących w Biłgoraju żołnierzy z chorągwi porucznika Czarneckiego.""""""""eden z nich miał miejsce w lipcu 1788 r. Strawił on znaczną część miasta wraz z zabudowaniami jurydyki plebańskiej. W związku z tym Stanisław Potocki wydał 25 l
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Pożary |
Miasta |
|
|
1791 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Szczygieł R., W dawnej Rzeczypospolitej (1578-1795), [w:] Jerzy Markiewicz, Szczygieł R., Wiesław Śladkowski, Dzieje Biłgoraja, Lublin 1985, s. 43.
Dosłowny zapis źródła:
Kolejne pożary miały miejsce w latach 1791 i 1793, przy czym miasto uzyskało ulgi podatkowe, co świadczyłoby o dużych rozmiarach strat.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Pożary |
Miasta |
|
|
1793 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Szczygieł R., W dawnej Rzeczypospolitej (1578-1795), [w:] Jerzy Markiewicz, Szczygieł R., Wiesław Śladkowski, Dzieje Biłgoraja, Lublin 1985, s. 43.
Dosłowny zapis źródła:
Kolejne pożary miały miejsce w latach 1791 i 1793, przy czym miasto uzyskało ulgi podatkowe, co świadczyłoby o dużych rozmiarach strat.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
Jesień |
1648 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Szczygieł R., W dawnej Rzeczypospolitej (1578-1795), [w:] Jerzy Markiewicz, Szczygieł R., Wiesław Śladkowski, Dzieje Biłgoraja, Lublin 1985, s. 68.
Dosłowny zapis źródła:
Dopiero w roku 1648 rozpoczął się kilkudziesięcioletni okres wojen, które nie ominęły i tego miasta, powodując znaczne zniszczenia materialne i ubytki ludności. W jesieni tego roku stojące po Zamościem wojska kozacko-tatarskie rozesłały liczne zagony aż do Wisły. Jeden z takich odzdiałow złupił i spalił klasztor franciszkanów w Puszczy Solskiej. Należy przypuszczać, iż wówczas ucierpiało także miasto.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Lasu |
|
|
1660 |
1660 |
1660 |
maj |
maj |
maj |
0 |
11 |
13 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Szczygieł R., W dawnej Rzeczypospolitej (1578-1795), [w:] Jerzy Markiewicz, Szczygieł R., Wiesław Śladkowski, Dzieje Biłgoraja, Lublin 1985, s. 69.
Dosłowny zapis źródła:
11 maja 1660 r. chorąży Samuel Gorzkowski z chorągwi kozackiej Stefana Stanisława Czarnieckiego, nie baczac na zakaz wybierania stacji z dóbr szlacheckich, przybył z czeladzią […].
Pobyt wojska w Biłgoraju oraz we wsiach nalężących do Gorajskich: Sokołówce, rzeczycach, Teodorówce, Kątach, Starej Wsi, Wólce, Abramowie i Radzięcinie, trwał trzy dni i przyniósł ich mieszkańcom znaczne straty. W tym czasie żołnierze """"odbijali zamki, kłódki obuchami potłukli, przechodzących po ulicach ludzi bili, szablami siekli, kaleczyli"""". Raniono wtedy sześciu mieszczan, tych zaś, którzy kryli się po lasach, usiłowano wywabić stamtąd podpalując puszczę. Przy tej okazji według szacunku Teodory Gorajskiej spłonęło około pięciu tysięcy sosen oraz liczne barcie z pszczołami. Wojsko opuszczając misto załadowało na wozy złupione sprzęty i cenne przedmioty, wyprowadziło część koni i wołów oraz cały inwentarz żywy folwarku biłgorajskiego. Według załączonego rejestru sami tylko mieszczanie szacowali swoje straty na około 566 zł.""""""""1 maja 1660 r. chorąży Samuel Gorzkowski z chorągwi kozackiej Stefana Stanisława Czarnieckiego, nie baczac na zakaz wybierania stacji z dóbr szlacheckich, przybył z czeladzią […].
Pobyt wojska w Biłgoraju oraz we wsiach nalężących do Gorajskich: Sokołówce, rzeczycach, Teodorówce, Kątach, Starej Wsi, Wólce, Abramowie i Radzięcinie, trwał trzy dni i przyniósł ich mieszkańcom znaczne straty. W tym czasie żołnierze """"odbijali zamki, kłódki obuchami potłukli, przechodzących po ulicach ludzi bili, szablami siekli, kaleczyli"""". Raniono wtedy sześciu mieszczan, tych zaś, którzy kryli się po lasach, us"""""""" maja 1660 r. chorąży Samuel Gorzkowski z chorągwi kozackiej Stefana Stanisława Czarnieckiego, nie baczac na zakaz wybierania stacji z dóbr szlacheckich, przybył z czeladzią […].
Po
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1705 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Tarasiuk D., Wisznice. Dzieje miasteczka i okolic do 1918 roku, Wisznice-Lublin 2006, s. 20.
Dosłowny zapis źródła:
W 1705 r. Wisznice zostały prawie doszczętnie spalone. Ocalał jedynie kościól i cerkiew. W związku ze zniszczeniem przez ogień i wojska nieprzyjaciół dóbr wisznickich zostały one zwolnione w 1707 r. przez obradującą na sejmiku ziemskim szlachtę województwa brzeskiego od podatków wojewódzkich oraz opłaty części podymnego (zamiast z 323 dymów miano zapłacić ze 107).
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Pożary |
|
|
|
1583 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Matławska H., Zwierzyniec, Zwierzyniec 1991, s. 45.
Dosłowny zapis źródła:
W ostatnim roku jego [Andrzeja Górki] rządów (1583) miasto przeżyło katastrofę. Spłonął zamek szczebrzeski a wraz z nim archiwum zawierające różne akta prawne dotyczące miasta i okolic.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Pożary |
|
|
|
1672 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Matławska H., Zwierzyniec, Zwierzyniec 1991, s. 110.
Dosłowny zapis źródła:
W okresie wojen tureckich zagony tatarskie i tureckie sięgały aż do Hrubieszowa i Turobina, a w 1672 r. spaliły Szczebrzeszyn.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
|
|
1652 |
1652 |
1652 |
|
sierpień |
grudzień |
0 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Szewczuk S., Szewczuk S., Zarys historii wsi Rachodoszcze 1696-1998, Słupsk-Łódź 1999, s. 10.
Dosłowny zapis źródła:
Pod koniec sierpnia 1652 r. w Zamościu i okolicy wystąpiła """"plaga morowego powietrza"""". Zaraza panowała do grudnia. W Zamościu zmarło około 700 osób. A w okolicy? Jesteśmy przekonani, że i Rachodoszcz to nieszczęście nie ominęło.""""""""od koniec sierpnia 1652 r. w Zamościu i okolicy wystąpiła """"plaga morowego powietrza"""". Zaraza panowała do grudnia. W Zamościu zmarło około 700 osób. A w okolicy? Jesteśm""""""""d koniec sierpnia 1652 r. w Zamościu i okolicy wystąpiła """"plaga morowego powietrza"""". Zaraza panowała do grudn"""""""" koniec sierpnia 1652 r. w Zamościu i okolicy wystą
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Presja zwierząt |
Owady |
|
|
1690 |
1652 |
1652 |
sierpień |
sierpień |
grudzień |
3 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Szewczuk S., Szewczuk S., Zarys historii wsi Rachodoszcze 1696-1998, Słupsk-Łódź 1999, s. 10.
Dosłowny zapis źródła:
W dniu 3 sierpnia 1690 r. do Zamościa i okolicy (a więc i do naszej wsi [Rachodoszczy]) nadleciała szarańcza, czyniąc wielkie szkody i spustoszenie w uprawach.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Pożary |
Miasta |
|
Lato |
1625 |
0 |
0 |
sierpień |
|
|
24 |
0 |
0 |
Podkarpackie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Przywilej Anny ze Stemberku, księżnej Ostrogskiej, wojewodziny wołyńskiej dla Jarosławia z 1 sierpnia 1630 roku
Adres bibliograficzny:
APP, AmJ, sygn. 4D, s. 1.
Dosłowny zapis źródła:
Oznajmujemy tu naszem niniejszem przywilejem , iż miasto nasze Jarosław za dopuszczeniem Bożym przez ogień i pożogę gwałtowną, w roku tysiąc sześćsetnym dwudziestym piatem w dzień Świętego Bartłomieja Apostoła podczas jarmarku dorocznego do upadku przyszło, że obywatele tego, mieszczanie jarosławscy, poddani nasi, nie tylko w budynkach, majętnościach i zbiorach swych domowych znaczne szkody popadli (zaczem niemal jako z nowego korzenia, by nietrochę murów onym budować się i sadzić przyszło)
Oryginalny zapis daty:
w roku tysiąc sześćsetnym dwudziestym piątem w dzień Świętego Bartłomieja Apostoła podczas jarmarku dorocznego
Naziwsko i imię zbierającego:
Grin-Piszczek Ewa
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
Zwiększenie umieralności |
Jesień |
1603 |
0 |
0 |
październik |
|
|
0 |
0 |
0 |
Podkarpackie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Księga testamentów
Adres bibliograficzny:
APP, Akta miasta Jarosławia, sygn. 9, s. 102
Dosłowny zapis źródła:
Eo anno 1603 mensis Octobre contagio pestifera in Civitatem per plateam Rutenicam grassari cepit
Oryginalny zapis daty:
Eo anno 1603 mensis Octobre
Naziwsko i imię zbierającego:
Grin-Piszczek Ewa
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
Zwiększenie umieralności |
Lato |
1602 |
0 |
0 |
sierpień |
|
|
0 |
0 |
0 |
Podkarpackie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Księga testamentów
Adres bibliograficzny:
APP, Akta miasta Jarosławia, sygn. 9, s. 75.
Dosłowny zapis źródła:
Premislia grassari ac populari cepit enormiter
Oryginalny zapis daty:
eodem quoque Anno [1602] statim post expirationis Nundinarum Jaroslaviensi
Naziwsko i imię zbierającego:
Grin-Piszczek Ewa
Postać digitalna:
|
| Pożary |
Miasta |
|
|
1630 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Jaroszyński W., Siedem wieków Grabowca, Lublin 1991, s. 20.
Dosłowny zapis źródła:
Drewniana zabudowa Grabowca sprzyjała licznym i częstym pożarom miasta. Tylko w pierwszej połowie XVII w. kroniki natuja ich aż sześć: w 1630 r., w którym spaleniu uległ młyn i duża część budynków;
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Pożary |
Miasta |
|
|
1631 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Jaroszyński W., Siedem wieków Grabowca, Lublin 1991, s. 20.
Dosłowny zapis źródła:
Drewniana zabudowa Grabowca sprzyjała licznym i częstym pożarom miasta. Tylko w pierwszej połowie XVII w. kroniki natuja ich aż sześć: w 1630 r., w którym spaleniu uległ młyn i duża część budynków; w 1631 r. — 20 domów;
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Pożary |
Miasta |
|
|
1632 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Jaroszyński W., Siedem wieków Grabowca, Lublin 1991, s. 20.
Dosłowny zapis źródła:
Drewniana zabudowa Grabowca sprzyjała licznym i częstym pożarom miasta. Tylko w pierwszej połowie XVII w. kroniki natuja ich aż sześć: […] w 1632 r. — dom szynkowy;
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Pożary |
Miasta |
|
|
1634 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Jaroszyński W., Siedem wieków Grabowca, Lublin 1991, s. 20.
Dosłowny zapis źródła:
Drewniana zabudowa Grabowca sprzyjała licznym i częstym pożarom miasta. Tylko w pierwszej połowie XVII w. kroniki natuja ich aż sześć: […] w 1634 r. — 35 domów;
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Pożary |
Miasta |
|
|
1635 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Jaroszyński W., Siedem wieków Grabowca, Lublin 1991, s. 20.
Dosłowny zapis źródła:
Drewniana zabudowa Grabowca sprzyjała licznym i częstym pożarom miasta. Tylko w pierwszej połowie XVII w. kroniki natuja ich aż sześć: […] w 1635 r. — """"zgorzała domów siła""""[…]""""""""rewniana zabudowa Grabo
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Pożary |
Miasta |
|
|
1638 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Jaroszyński W., Siedem wieków Grabowca, Lublin 1991, s. 20.
Dosłowny zapis źródła:
Drewniana zabudowa Grabowca sprzyjała licznym i częstym pożarom miasta. Tylko w pierwszej połowie XVII w. kroniki natuja ich aż sześć: […] w 1638 — 17 domów, w tym 13 szynkowych.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Zjawiska astronomiczne |
Powodzie |
|
|
1479 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Kujawsko-Pomorskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Dzieje Grudziądza, t. 1 (do roku 1920), red. J. Danielewicz, Grudziądz 1992, s. 219.
Dosłowny zapis źródła:
Dokuczliwe były również ciągłe wylewy Wisły. Niekiedy były one tak rozległe, że nie można było odbywać zjazdów stanów pruskich. Miało to miejsce np. w roku 1479 czy 1488.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Chorążyczewski Waldemar
Postać digitalna:
|
| Zjawiska astronomiczne |
Powodzie |
|
|
1488 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Kujawsko-Pomorskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Dzieje Grudziądza, t. 1 (do roku 1920), red. J. Danielewicz, Grudziądz 1992, s. 219.
Dosłowny zapis źródła:
Dokuczliwe były również ciągłe wylewy Wisły. Niekiedy były one tak rozległe, że nie można było odbywać zjazdów stanów pruskich. Miało to miejsce np.. w roku 1479 czy 1488.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Chorążyczewski Waldemar
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
Głód |
Lato |
1458 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Pomorskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Górski K., Dzieje Malborka, Gdynia 1960, s. 90.
Dosłowny zapis źródła:
Tymczasem w wojsku polskim panował głód i epidemie. Zmarło 800 ludzi, padło 7000 koni.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Chorążyczewski Waldemar
Postać digitalna:
|
| Presja zwierząt |
Owady |
Głód |
Wiosna |
1494 |
1494 |
1494 |
|
marzec |
maj |
0 |
30 |
18 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Dzieje Kowalewa Pomorskiego, red. J. Danielewicz, Bydgoszcz 1986, s. 52.
Dosłowny zapis źródła:
Nie ominęła wówczas szarańcza Wielkopolski i Śląska. Prusy Królewskie nawiedziła w 1494 r., między 30 marca a 18 maja przyniesiona wiatrem […]
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Chorążyczewski Waldemar
Postać digitalna:
|
| Presja zwierząt |
Owady |
Głód |
|
1475 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Mazowieckie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Dzieje Kowalewa Pomorskiego, red. J. Danielewicz, Bydgoszcz 1986, s. 52.
Dosłowny zapis źródła:
W 1475 r. szarańcza zniszczyła na sąsiednim Mazowszu wszystkie zboża w polu […] Ponadto głód wywołał nową epidemię. Nie ominęła wówczas szarańcza Wielkopolski i Śląska. Prusy Królewskie nawiedziła w 1494 r., między 30 marca a 18 maja przyniesiona wiatrem […]
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Chorążyczewski Waldemar
Postać digitalna:
|
| Presja zwierząt |
Owady |
Głód |
|
1475 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
|
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Dzieje Kowalewa Pomorskiego, red. J. Danielewicz, Bydgoszcz 1986, s. 52.
Dosłowny zapis źródła:
W 1475 r. szarańcza zniszczyła na sąsiednim Mazowszu wszystkie zboża w polu […] Ponadto głód wywołał nową epidemię […].
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Chorążyczewski Waldemar
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
Zwiększenie umieralności |
|
1483 |
0 |
0 |
|
sierpień |
listopad |
0 |
0 |
0 |
Kujawsko-Pomorskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Włocławek. Dzieje miasta, red. J. Staszewski, t. 1, Od początków do 1918 roku, Włocławek 1999, s. 192-193.
Dosłowny zapis źródła:
Bardzo niebezpieczny przebieg miała epidemia z 1483 r. Pojawiła się ona w końcu sierpnia i trwała, bądź też nawracała, długo, skoro 10 i 11 listopada kanonicy Mikołaj z Przywieczerzyna i po nim Jan z Wrzącej donosili magistratowi Gdańska o jej skutkach. Według informacji Jana we Włocławku pozostała zaledwie czwarta część ludności.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Chorążyczewski Waldemar
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
0 |
1242 |
1245 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Zachodniopomorskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Kantzow Th., Pomerania. Kronika pomorska z XVI wieku, tłumaczenie Gołda K., przypisy i komentarz Białecki T., Rymar E., Szczecin 2005, t. 1 (Księga 1 i 2), s. 338.
Dosłowny zapis źródła:
Namówili przeto margrabiów Jana i Ottona, braci z Brandenburgii, […], ci zaś z kolei, ruszywszy na Pomorze, […], i ciągnąc przez kraj od Stargardu aż po Kołobrzeg, pustoszyli go haniebnie.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Gut Paweł
Postać digitalna:
|
| Zjawiska astronomiczne |
Komety |
Głód |
|
0 |
1311 |
1316 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Zachodniopomorskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Gottlob Christian Stöhr, Chronicon der Königl. Preuss. Inmediat Stadt der Neumark Lippehne aus ihren fühesten geschichtlichen na
Adres bibliograficzny:
Archiwum Państwowe w Szczecinie, Rękopisy i Spuścizny, sygn. 371: Gottlob Christian Stöhr, Chronicon der Königl. Preuss. Inmediat Stadt der Neumark Lippehne aus ihren fühesten geschichtlichen nachrichten, Documenten und andern Quellen, bis auf die neuste Zeit auf Verlangen des Wohllöbl. Magistrats zusammengetragen und mit einer Ortscharte versehen, s. 31.
Dosłowny zapis źródła:
1311 und 1312 — War solche Theuerung und Hungersnoth, dass Eltern ihre Kinder und Kinder ihre Eltern schlachteten und assen, ja man stahl todte Körper von den Galgen und ass się welche Theuerung bis im das Jahr 1316 gedauert haben soll, und es starb ein dritthel von Menschen und Vieh weg. Annal. Lib. II p. 123 auch erzählt derselbe, dass 14 Tage vor Anfang des Sterbens ein schreklicher Komet sich gezeigt haben! -
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Gut Paweł
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
|
|
0 |
1348 |
1355 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Zachodniopomorskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
monografia
Adres bibliograficzny:
Leszczełowski J., Złocieniec. Przygoda z historią, Warszawa 2007, s. 64.
Dosłowny zapis źródła:
1348-1355 Czarna śmierć przez 8 lat szaleje w mieście.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Gut Paweł
Postać digitalna:
|
| Zjawiska meteorologiczne |
Mrozy |
|
Zima |
0 |
1398 |
1399 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Zachodniopomorskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Gottlob Christian Stöhr, Chronicon der Königl. Preuss. Inmediat Stadt der Neumark Lippehne aus ihren fühesten geschichtlichen na
Adres bibliograficzny:
Archiwum Państwowe w Szczecinie, Rękopisy i Spuścizny, sygn. 371: Gottlob Christian Stöhr, Chronicon der Königl. Preuss. Inmediat Stadt der Neumark Lippehne aus ihren fühesten geschichtlichen nachrichten, Documenten und andern Quellen, bis auf die neuste Zeit auf Verlangen des Wohllöbl. Magistrats zusammengetragen und mit einer Ortscharte versehen, s. 113.
Dosłowny zapis źródła:
1398 Gegen Ende des jahres trat heftige Kälte ein, die lange in das Jahr 1399 hinein dauerte, der Winter war so hart, dass man zu Fuss über das Eis der Ostsee von Rostock bis Eänemark und Lübeck bis Stralsund ging.
Oryginalny zapis daty:
1398 Gegen Ende des Jahres […] die lange in das Jahr 1399
Naziwsko i imię zbierającego:
Gut Paweł
Postać digitalna:
|
| Zjawiska meteorologiczne |
|
|
Zima |
0 |
1407 |
1408 |
|
listopad |
marzec |
0 |
11 |
26 |
Zachodniopomorskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Gottlob Christian Stöhr, Chronicon der Königl. Preuss. Inmediat Stadt der Neumark Lippehne aus ihren fühesten geschichtlichen na
Adres bibliograficzny:
Archiwum Państwowe w Szczecinie, Rękopisy i Spuścizny, sygn. 371: Gottlob Christian Stöhr, Chronicon der Königl. Preuss. Inmediat Stadt der Neumark Lippehne aus ihren fühesten geschichtlichen nachrichten, Documenten und andern Quellen, bis auf die neuste Zeit auf Verlangen des Wohllöbl. Magistrats zusammengetragen und mit einer Ortscharte versehen, s. 117.
Dosłowny zapis źródła:
s. 117 — 1407 Vom Martini bis Lichtmess [2 Febr.] 1408 war ein so starker Winter, wie ihn die ältesten Menschen nicht erinnern könnten.
s. 117-118 — 1408 Mit dem 26 März trat endlich einmal wieder Thauwetter ein. Seit Martini vergangenen Jahres bis zu diesem Tage, hatte es unausgesetzt gefroren, und die ältesten Leute versicherten, wie gewohnlich einen solchen Winter noch nicht erlebt zu haben. Die Brunnen dampften, eben so die Misthäufen alle Gewässerwaren so hart überfroren, dass man darauf gehen und fahren konnte, wie auf dem lande, die Mühlen standen still und konnten nicht mahlen. Überhaupt war eine theure Zeit, denn die grosse Nässe des vergangenen Jahres hatte das Korn auf dem Felde verfaulen lassen, und festige Sturmwinde hatten das wenige, was gereift war, niedergeschlagen, dass es auf dem Felde auswuchs: Auch hatte der Sturm am Chatarinentage an Bäumen und Gebäuden grossen Schaden gethan So warm denn alle Lebensmittel sehr theuer, und jedermann soch dem Thauwetter mit Sehnsucht entgegen. Es war unangenehmes, wieder es Wetter mit abwechselnden Regenschauern, denn auch dieser Herbst war, wie der Sommer, nass und feucht. Auch thaten die Feldmäuse grossen Schaden, und Hatten den Boden so Stark unter wühet, dass die Pferde der reiter oft tief einsanken, und Gefahr liefen die Füsse zu brechen.
Oryginalny zapis daty:
1407 Vom Martini bis Lichtmess [2 Febr.] 1408 […] mit dem 26 März
Naziwsko i imię zbierającego:
Gut Paweł
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
980 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Zachodniopomorskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
kronika
Adres bibliograficzny:
Kantzow Th., Pomerania. Kronika pomorska z XVI wieku, tłumaczenie Gołda K., przypisy i komentarz Białecki T., Rymar E., Szczecin 2005, t. 1 (Księga 1 i 2), s. 99.
Dosłowny zapis źródła:
Doktor Krantz twierdzi jednak, że Wineta nie tylko przez króla Danii została zniszczona, lecz także morze ją zatopiło, co też i prawdą być może, gdyż miejsce to teraz, /60/ jako się rzekło, jeszcze sporą ćwierć drogi [?] w morzu leży.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Gut Paweł
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1103 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Zachodniopomorskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Kantzow Th., Pomerania. Kronika pomorska z XVI wieku, tłumaczenie Gołda K., przypisy i komentarz Białecki T., Rymar E., Szczecin 2005, t. 1 (Księga 1 i 2), s. 116-119.
Dosłowny zapis źródła:
[oblężenie Kołobrzegu przez Bolesława Krzywoustego] — W środku zaś był książę Świętobór. Onże mieszczan do obrony wezwał i zachęcał ich — jak tylko w tej nagłej okoliczności potrafił najlepiej — żeby się bronili, mury oraz bramy obsadził i żwawo Polaków odepchnął. Książę [polski] tak jednak był niepohamowany, że bramy przemocą rozrąbał, wyłamał i siłą się wdarł do miasta, wielu mordując mieszczan, toteż ustępować poczeli. Zakrzyknął tedy książę Świętobór wielkim głosem na mieszczan, […] w końcu księcia [polskiego] z miasta wyparł […] Doznana hańba i klęska wielki ból [polskiemu] księciu sprawiły, nic jednak teraz nie mógł już uczynić, przeto podgrodzie jeno oraz wioski spaliwszy, ze stratami stamtąd odjechał.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Gut Paweł
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1121 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Zachodniopomorskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
kronika
Adres bibliograficzny:
Thiede Fr., Chronik der Stadt Stettin, Stettin 1849, s. 31.
Dosłowny zapis źródła:
[…] i. J. 1121 […] In der Gegend von Vadam [Damm] traf Herzog Boleslav mit den Pommern in einer Hauptschlacht zusammen, in welcher die Pommern,, ungeachtet ihrer Tapferkeit, eine blutige Niederlage erlitten, und vor den verfolgenden Polen in ihren Festen Zuflucht suchten Nach diesem Siege erstürmten die Polen Vadam, und verwüsteten die damals wohl bevölkerte Stadt so grausam mit Feuer und Schwert, dass ihre Trümmer und die Haufen der erschlagenen Bewohner noch nach Jahren ein Grausen erregendes Denkmal der polnischen Kreuzfahrerwuth bildeten.
Oryginalny zapis daty:
[…] i. J. 1121 […]
Naziwsko i imię zbierającego:
Gut Paweł
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
Panika |
|
1126 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
|
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Thiede Fr., Chronik der Stadt Stettin, Stettin 1849, s. 53.
Dosłowny zapis źródła:
[1126] […] In Stettin gab eine böse Seuche, welche damals nicht Pommern allein, sondern auch ganz Deutschland heimsuchte, die Veranlassung zum Rückfall in das Heidenthum. Als die todbringende Krankheit die Bevölkerung schaarenweis dahinraffte, benutzten die Götzenpriester diesen Umstand, den erschreckten Bewohnern die Entstehung und Verbreitung derselben als ein Strafgericht der alten beleidigten Götter yu deuten, deren Zorn nur durch Vertilgung des Christenthums in ihrer Stadt versöhnt werden könne. […] In heidnischer Wuth begann das Volk sogleich die St. Adalbertskirche niederzubrechen, beraubte dieselben ihrer Glocken und Glöcklein, und zerstörte das hölzerne Gebäude bis auf das Chor.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Gut Paweł
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1189 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Zachodniopomorskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
monografia
Adres bibliograficzny:
Wehrmann M., Geschichte der Stadt Stettin, Stettin 1911, s. 21.
Dosłowny zapis źródła:
Es scheint auch bald eine schwere Heimsuchung über sie gekommen zu sein, als 1189 ein dänischer Feldzug gegen das Stettiner Gebiet erfolgte. Was die Veranlassung war, können wir nur vermuten. Eine Lossage der Pommern von der dänischen Oberhoheit bewog den König Knut, zu den Waffen zu greifen und gegen Stettin zu ziehen, das er damals zerstört zu haben scheint: es wurde auch wohl eine dänische oder rüagische Besatzung in die Burg gelegt. Dänische Chroniken berichten, dass Stettin 1190 wieder aufgebaut worden sei.
Oryginalny zapis daty:
1189
Naziwsko i imię zbierającego:
Gut Paweł
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1224 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Pomorskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
roczniki
Adres bibliograficzny:
Annalen des Klosters Colbatz, [w:] Pommersches Urkundenbuch, Bd. 1 (786-1253), Bearbeitet und herausegeben von Klempin R., Stettin 1868, s. 484.
Dosłowny zapis źródła:
MCCXXVI Hoc anno destructa est Oliuw a paganis.
Oryginalny zapis daty:
MCCXXVI
Naziwsko i imię zbierającego:
Gut Paweł
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1226 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Lubuskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Gottlob Christian Stöhr, Chronicon der Königl. Preuss. Inmediat Stadt der Neumark Lippehne aus ihren fühesten geschichtlichen na
Adres bibliograficzny:
Archiwum Państwowe w Szczecinie, Rękopisy i Spuścizny, sygn. 371: Gottlob Christian Stöhr, Chronicon der Königl. Preuss. Inmediat Stadt der Neumark Lippehne aus ihren fühesten geschichtlichen nachrichten, Documenten und andern Quellen, bis auf die neuste Zeit auf Verlangen des Wohllöbl. Magistrats zusammengetragen und mit einer Ortscharte versehen, s. 9.
Dosłowny zapis źródła:
1226 fiel Ladislaw der III, König in Pohlen nebst den Lithauer und Russen auf Anstiften des Bischofs Stephan von Lebus in die Neumark, verwüsteten und plünderten alles auf ihrem Wege, und führten Menschen und Vieh weg.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Gut Paweł
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
Zwiększenie umieralności |
|
1715 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Weltzel A., Chronik der Parochie Ostrog bei Ratibor, Ratibor 1882, s. 28.
Dosłowny zapis źródła:
Dr. Simon Michalski hatte sich 1715, als in Rudnik die Pest grassirte, verdient gemacht, indem er Arme unentgeltlichen behandelt und die Medicamente bis zum Pestcommissar Boleslaus von Kozlowski aus Dorf trug, wodurch viele genasen und umliegende Orte von der Seuche verschont blieben.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
Zwiększenie umieralności |
|
1634 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Kwak J., Miasta Księstwa Opolsko - Raciborskiego w XVI - XVIII wieku, Opole, 1977, s. 193.
Dosłowny zapis źródła:
W Gliwicach zaraza w 1634 r. pochłonęła 100 ofiar w ludziach. W latach tirzydziestych znaczne straty ludnościowe na skutek epidemii poniosły Biała Prudnicka, Pyskowice i Racibórz.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
Zwiększenie umieralności |
|
1679 |
0 |
0 |
marzec |
|
|
31 |
0 |
0 |
Opolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Kwak J., Miasta Księstwa Opolsko - Raciborskiego w XVI - XVIII wieku, Opole, 1977, s. 193.
Dosłowny zapis źródła:
Do Opola według podania miał ją zawlec jakiś przejezdny kopiec, który na noc 31 marca 1679 r. zatrzymał się w gospodzie położonej w północnej części miasta. W ciągu dwóch lat umarło tu 900 osób, czyli około 1/2 ludności Opola.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
Zwiększenie umieralności |
|
0 |
1680 |
1681 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Kwak J., Miasta Księstwa Opolsko - Raciborskiego w XVI - XVIII wieku, Opole, 1977, s. 193.
Dosłowny zapis źródła:
W parafii korfantowskiej zaraza 1680/81 zabrała podobno 180 osób.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
Zwiększenie umieralności |
|
0 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Opolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Kwak J., Miasta Księstwa Opolsko - Raciborskiego w XVI - XVIII wieku, Opole, 1977, s. 193
Dosłowny zapis źródła:
W parafii strzeleckiej zmarło wówczas 114 osób.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
Zwiększenie umieralności |
|
0 |
1689 |
1690 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Kwak J., Miasta Księstwa Opolsko - Raciborskiego w XVI - XVIII wieku, Opole, 1977, s. 193.
Dosłowny zapis źródła:
Kolejna epidemia z lat 1689-1690 miała znów spowodować duży ubytek ludności na Górnym Sląsku.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
Zwiększenie umieralności |
|
1708 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Kwak J., Miasta Księstwa Opolsko - Raciborskiego w XVI - XVIII wieku, Opole, 1977, s. 194.
Dosłowny zapis źródła:
W pierwszej połowie XVIII w. sytuacja nie uległa wyraźnej poprawie. Grasujące od czasu do czasu epidemie zbierały nadal tragiczne żniwo. Jedna z największych w tym czasie wybuchła w 1708 r. w Oleśnie. Przywleczono ją podobno z Polski, gdzie wówczas panowała. I na wieść o tym władze śląsikie znów zamknęły granicę z Rzecząpospolitą. […] Olesno otoczono kordonem dragonów, którzy nikogo ani z miasta nie wypuszczali ani nie wpuszczali. Epidemia trwała do Bożego — Ciała, tj. 66 dni; zmarło wówczas około 900 (lub) według innego źródła 800 osób.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Owady |
Zwiększenie umieralności |
|
1749 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Polak H., Dzieje Bełku, Czerwionka - Leszczyny 2002, s. 83.
Dosłowny zapis źródła:
W trzy lata potem uprąwy w Rybnickiem spustoszyła szarańcza.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
Zwiększenie umieralności |
|
1737 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Gramer F., Chronik der Stadt Beuthen in Ober - Schlesien, Beuthen 1863, s. 185.
Dosłowny zapis źródła:
[…] und im naechsten Jahre, 1737, rasste eine hitzige Krankheit blos in der Stadt — wie es in den Akten heist — binnen vier Monaten ueber dreihundert Menschen weg. Der Sage nach, sollen viele dieser Typhuskranken in der Fieberhitze dem Bette entsprungen, bis eine Achtelmeile weit gelaufen, dann gestorben ud an denselen Orten, wo sie lagen, begraben worden sein.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
Zwiększenie umieralności |
|
0 |
1629 |
1630 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Snoch B., Podobiński S., Encyklopedyczny słownik regionu częstochowskiego, Częstochowa 2000, s. 18.
Dosłowny zapis źródła:
Szczególne żniwo zebrała epidemia z lat 1629-1630, pochłaniając czwartą część mieszkańców miasta.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
Zwiększenie umieralności |
|
1715 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Spyra J., Śląsk Cieszyński pod rządami Habsburgów (1653-1848), [w:] Śląsk Cieszyński. Środowisko naturalne. Zarys dziejów. Zarys kultury materialnej, Cieszyn 2001, s.147.
Dosłowny zapis źródła:
Druga połowa XVII w. to najsmutniejszy okres w dziejach Śląska Cieszyńskiego,
który nie podniósł się jeszcze ze zniszczeń okresu wojny trzydziestoletniej. Teraz został włączony w działania wojenne prowadzone przez Habsburgów, zwłaszcza na Węgrzech. Mieszkańcy zostali zobowiązani do udziału w obronie południowych granic przed napadami Turków w 1663 r., węgierskich powstańców Emeryka Thokoly'go w 1678 r. i Franciszka Rakoczego na pocz. XVIII w. Musieli pokrywać związane z tym koszty oraz utrzymywać liczne wojska stacjonujące i przemieszczające się przez Śląsk Cieszyński, m. in. oddziały polskiego króla Jana Sobieskiego, których część w 1682 r. ciągnęła pod Wiedeń przez Śląsk Cieszyński. Powodowało to dalsze zubożenie ludności oraz liczne zarazy. Największa spustoszyła Śląsk Cieszyński w 1715 r., kiedy zmarło ok. 1500 osób.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
Zwiększenie umieralności |
|
1699 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Knossalla J., Geschichte der Stadt Hindenburg O/S, Katowice 1929, s. 85.
Dosłowny zapis źródła:
In Zabrze herrschten 1699 die schwarzen Pocken welche ziemlich viel Todesfaelle mit sich brachten.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
Zwiększenie umieralności |
|
1558 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Prus K., Z dziejów Mikołowa i jego okolic, Mikołów 1932, s. 83.
Dosłowny zapis źródła:
W latach 1555 i 1558 panowało na Górnym Śląsku morowe powietrze; wiele ludzi zachorowało i zmarło; bliższe szczegóły nie są znane.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
Zwiększenie umieralności |
|
1772 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Nowak J., Kronika miasta i powiatu Tarnowskie Góry, Tarnowskie Góry 1927, s. 102.
Dosłowny zapis źródła:
W roku 1772 znów grasowała tu ospa, która pochłonęła 37 osób przy ogółem 70-ciu wypadkach śmierci w owym roku.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
Zwiększenie umieralności |
|
1654 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Snoch B., Podobiński S., Encyklopedyczny słownik regionu częstochowskiego, Częstochowa 2000, s. 48.
Dosłowny zapis źródła:
Epidemia dżumy pustoszyła okolice Częstochowy i Koziegłów w 1654 r., kiedy to w Koziegłówkach pozostało tylko 16 osób. W latach 1622-1711 kilkakrotnie epidemia nawiedzała Krzepice (1622, 1629, 1634, 1652) — zmarło wówczas 388 osób, (1662, 1680, 1708, 1709,1711), i okoliczne wsie. W latach1622 — 1623 epidemia wyludniła Kłobuck, zbierając żniwo również w 1630 r. W 1629-1630 w wyniku epidemii 1/4 domów w Częstochowie stała pusta. Zaraza dotknęła Kłobuck w 1661, a w 1708 r. Częstochowę i Olesno.
W 1679 r, w dolinie Liswarty panowała zimnica, dziesiątkując ludność wiejską. W 1737 i 1846 szalał tyfiis, powodując wprowadzenie kordonu sanitamego na granicy z Prusami. Straszliwe skutki przynosiła także epidemia cholery. Dotknęła ona Lelów (1831), Kłobuck (1847), Częstochowę, Krzepice (1832, 1833, 1846-1848, 1852-1853, 1871-1872). Szczególnie dotkliwy był rok 1848, kiedy cholera spustoszyła wiele parafii, m.in.. Danków (zmarły 172 osoby), Praszka (zm. 387 osób), Starokrzepice (zm. 124 osoby), Wąsosz (zm. 137 osób). W 1772 r. w regionie wystąpiła ospa, która występowała często w XVIII stuleciu.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
Zwiększenie umieralności |
|
1395 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Dolnośląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Markgraf H., Annales Glogovienses bis z. J. 1493. Nebst urkundlichen beilagen. Namens des Vereins fuer Geschichte und Alterthum Schlesiens, Breslau 1877, s. 17.
Dosłowny zapis źródła:
A. d. 1395 fuit magna pestilentia in Glogovia, qnod pene 2000 hominum morte prae
venti fuerunt, sed frumenta in optimo foro fterunt, ita qnod una mensura seu modius tritici dabatnr pro 3 grossis et una mensura siliginis pro 2 grossis et una mensura hordei pro 2i grossis, sed una mensura avenae 1 grosso et 4 denariis.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
Zwiększenie umieralności |
|
1464 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Dolnośląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Markgraf H., Annales Glogovienses bis z. J. 1493. Nebst urkundlichen beilagen. Namens des Vereins fuer Geschichte und Alterthum Schlesiens, Breslau 1877, s. 22.
Dosłowny zapis źródła:
A.d. 1464 erat magna pestilentia in Glogovia et venit a regione occidentaU vel per Misnam. Et ante duos vel tres annos erant multi vermes, sic quod folia arboram cum fructibus corroderunt, quod antę longa tenyjora non erat auditum. Et mortui sunt in vigiha Mathaei 57 homines, in die Mathaei 68, in die Burckhardi 45,-et incipiebat pestis circa festum Assumptionis Mariae et durabat usque ad Adventum. Et frumenta erant in bono foro, et unus florenns (?!) emebatur pro marca et 6 grossis, et una auca vel anser emebatur pro 6 denariis,"""" et si qm8 voluisset 100 habere. Et non pnlsabatur tam in civitate quam in summo a festo Assumptionis usqne Martini in sabbato."""""""".d. 1464 erat magna pestilentia in Glogovia et venit a regione occidentaU vel per Misnam. Et ante duos vel tres annos erant mul
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
Zwiększenie umieralności |
|
1467 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Dolnośląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Markgraf H., Annales Glogovienses bis z. J. 1493. Nebst urkundlichen beilagen. Namens des Vereins fuer Geschichte und Alterthum Schlesiens, Breslau 1877, s. 22.
Dosłowny zapis źródła:
A. d. 1467 fuit magiia pestilentia Glogoviae, et ista pestis veniebat ab oriente in oppositum priori pesti, et licet in civitatibus magna fuit, tamen in villis major, sic quod aliqui agri absque seminatione manserunt. In ista pestilentia cuilibet seorsum pulsabatur tam in civitate quam in summo.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Dziwoki Julia
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1506 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Jaroszyński W., Siedem wieków Grabowca, Lublin 1991, s. 20-21.
Dosłowny zapis źródła:
Jednakże już w 1500 r. Tatarzy spalili Grabowiec niemal doszczętnie. Zubożenie miasta spowodowało, że w roku 1501 król Jan Olbracht zwolnił na 6 lat mieszczan nie posiadających domów od wszelkich czynszów i podatków. Sześć lat nie wystarczyło jednak na odbudowę miasta. Król Zygmunt I w roku 1511 potwierdził więc wspomniany przywilej, ustanawiając jednocześnie nowy dokument przyznający mieszkańcom dalsze ulgi — w 1506 r. bowiem Tatarzy ponownie napadli na Grabowiec. Zwolniono wówczas miasto od składek na wóz wojenny dostarczany przez mieszczan kasztelanowi bełskiemu na pospolite ruszenie.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Zjawiska meteorologiczne |
Powodzie |
|
Wiosna |
1635 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Jaroszyński W., Siedem wieków Grabowca, Lublin 1991, s. 40.
Dosłowny zapis źródła:
Zatarg ze starostą Jakubem Leszczkowskim otrzymał w roku 1635 nowe zabarwienie — wiosną powódź uszkodziła groblę, zalewając stawy rybne i unieruchamiając dwa młyny.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1648 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Jaroszyński W., Siedem wieków Grabowca, Lublin 1991, s. 45.
Dosłowny zapis źródła:
Zajęcie południowo-wschodniej części Rzeczypospolitej przez wojska kozacko-tatarskie Bohdana Chmielnickiego i ich obozowanie pod Zamościem w roku 1648 sprawiły, że oddział kozacki pojawił się w Grabowcu. Kozacy splądrowali i spalili częściowo miasto. Zrabowali przedmioty kultu religijnego z miejscowego kościoła, w czym znaczącą rolę, według ksiąg, odegrał mieszczanin grabowiecki — Omelian. Za powyższe osadzony został w więzieniu, z którego zbiegł. Jego pole gmina miejska sprzedała, a uzyskane pieniądze były rekompensatą dla kościoła za zrabowane mienie.
Kozacy nie zdobyli jednak zamku grabowieckiego.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
0 |
1648 |
1660 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Jaroszyński W., Siedem wieków Grabowca, Lublin 1991, s. 47.
Dosłowny zapis źródła:
W przeciwieństwie do zamku, w wyniku najazdów wojsk nieprzyjacielskich, stacjonowania i przemarszów krajowych oddziałów, zniszczone zostało samo miasto. Przeprowadzona w roku 1662 lustarcja miasta podała: """"domów z których czynsz dawane było podczas lustarcji 1627 107 […] teraz tylko 40, z których dają po groszy 9, łanów, z których czynsz dawano w roku 1627 było 49 i 1/4, teraz łanów, których używają tylko 20"""".
W 40 ocalałych z klęsk i pożarów domów Grabowca mieszkało nie więcej niż 240 mieszkańców."""""""" przeciwieństwie do zamku, w wyniku najazdów wojsk nieprzyjacielskich, stacjonowania i przemarszów krajowych oddziałów, zniszczone zostało samo miasto. Przeprowadzona w roku 1662 lustarcja miasta podała: """"domów z których czynsz dawane było podczas lustarcji 1627 107 […] teraz tylko 40, z których d""""""""przeciwieństwie do zamku, w wyniku najazdów wojsk nieprzyjacielskich, stacjonowania i przemar
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1703 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Jaroszyński W., Siedem wieków Grabowca, Lublin 1991, s. 47.
Dosłowny zapis źródła:
W nastepnych latach, dalszego zniszczenia Grabowca dokonały czambuły tatarskie, które doszły do Hrubieszowa i Turobina, kolejnych dokonała wojna północna. W jej początkach, w roku 1703, Szwedzi byli prawdopodobnie w mieście i zamku, choć mógł to być tylko odział aprowizacyjny jakiegoś korpusu stojącego pod Zamościem. […] Mimo małej liczebności oddziału aprowizacyjnego zarówno zamek jak i miasto uległy zniszczeniu.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1716 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Jaroszyński W., Siedem wieków Grabowca, Lublin 1991, s. 47.
Dosłowny zapis źródła:
[…] zamek grabowiecki i miasto zniszczyła zupełnie wojna szwedzka, a ostatnia lustaracja z roku 1765 """"znalazła go prawie w ruinach"""". Jeśli nie uczynili tego sami Szwedzi, to być może dokonało tego wojsko saskie walczące ze Szwedami. W 1716 wojsko saskie wdarło się bowiem do kościoła grabowieckiego — żołdacy porąbali ołtarze, porozrzucali paramenty kościelne, pokłuli szablami organy i zniszczyli częściowo archiwum, paląc księgi. Ponadto zniszczyli pasiekę i zabrali zwierzęta gospodarskie.""""""""…] zamek grabowiecki i miasto zniszczyła zupełnie wojna szwedzka, a ostatnia lustaracja z roku 1765 """"znalazła go prawie w ruinach"""". Jeśli nie uczynili tego sami Szwedzi, to być może dokonało tego wojsko saskie walczące ze Szwedami. W 1716 wojsko saskie wdarło się bowiem do kościoła grabowieckiego — żołdacy porąbali ołtarze, porozrzucali paramenty kościelne, pokłuli szablami organy i znis""""""""] zamek grabowiecki i miasto zniszczyła zupełnie wojna szwedzka, a ostatnia lustaracja z roku 1765 """"znalazła go prawie w ruinach"""". Jeśli nie uczynili tego sami Szwedzi, to być może dokonało tego wojsko saskie walczące ze Szwedami. W 1716 wojsko saskie wdarło się bowiem do kościoła grabowi"""""""" zamek grabowiecki i miasto zniszczyła zupełnie wojna szwedzka, a ostatnia lustaracja z roku 1765 """"znalazła go prawie w ruinach"""". Jeśli nie uczynili tego sami Szwedzi, to być może dokonało """"""""zamek grabowiecki i miasto zniszczyła zupełnie wojna szwedzka, a ostatnia lustaracja z rok
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1607 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Świętokrzyskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Dumała K., Zagadnienie przywrócenia i wyzyskania wartości zabytkowych Chęcin, [w:] VII wieków Chęcin. Materiały sesji naukowej 24 V 1975 r., red. Guldon Z., Kielce 1976, s. 52.
Dosłowny zapis źródła:
W początku XVII w. wojska rokoszan Zebrzydowskiego częściowo spaliły Chęciny (1607 r.)[…]
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1657 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Świętokrzyskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Dumała K., Zagadnienie przywrócenia i wyzyskania wartości zabytkowych Chęcin, [w:] VII wieków Chęcin. Materiały sesji naukowej 24 V 1975 r., red. Guldon Z., Kielce 1976, s. 52.
Dosłowny zapis źródła:
W początku XVII w. wojska rokoszan Zebrzydowskiego częściowo spaliły Chęciny (1607 r.), a najazd Rakoczego w 1657 r. przyniósł miastu niemal zagładę. W trzy lata później w mieście istniały tylko 34 domy i 14 na przedmieściu Górki.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1657 |
0 |
0 |
kwiecień |
|
|
1 |
0 |
0 |
Świętokrzyskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Stępkowski L., Przemiany ludnościowe w Chęcinach w XVII i XVIII wieku, [w:] VII wieków Chęcin. Materiały sesji naukowej 24 V 1975 r., red. Guldon Z., Kielce 1976, s. 108.
Dosłowny zapis źródła:
Wiadomo skądinąd o niszczącym przejściu przez Chęciny w dniu 1 kwietnia 1657 r. wojsk Siedmiogrodzian pod wodzą Franciszka Rakoczego, które gruntownie złupiły wyludnione miasto i zamek, uprzednio zniszczony przez Szwedów.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
|
|
1662 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Świętokrzyskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Stępkowski L., Przemiany ludnościowe w Chęcinach w XVII i XVIII wieku, [w:] VII wieków Chęcin. Materiały sesji naukowej 24 V 1975 r., red. Guldon Z., Kielce 1976, s. 108.
Dosłowny zapis źródła:
W 1662 r. szalała tu zaraza, panująca łącznie przez 4 lata.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Pożary |
Miasta |
|
|
1745 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Świętokrzyskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Stępkowski L., Przemiany ludnościowe w Chęcinach w XVII i XVIII wieku, [w:] VII wieków Chęcin. Materiały sesji naukowej 24 V 1975 r., red. Guldon Z., Kielce 1976, s. 111.
Dosłowny zapis źródła:
[…] opisuje stan gospodarczy osady [inwentarz starostwa chęcińskiego z 1746 r.] po niedawnym pożarze miasta w 1745 r., który sprawił, że """"miasto po większej części murowane […] teraz przez ogień w roku przeszłym 1745 ogniem przypadkowym spalone i zrujnowane, osobliwie rynek cały"""".""""""""…] opisuje stan gospodarczy osady [inwentarz starostwa chęcińskiego z 1746 r.] po niedawnym pożarze miasta w 1745 r., który sprawił, że """"miasto""""""""] opis
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
|
|
1651 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Podkarpackie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Wyrobisz A., Misericordia pestis tempore. Postawy i zachowania w czasie zarazy w Polsce nowożytnej (XVI-XVIII w.), [w:] Charitas. Miłosierdzie i opieka społeczna w ideologii, normach postępowania i praktyce społeczności wyznaniowych w Rzeczypospolitej XVI-XVIII wieku, pod red. Urszuli Augustyniak i Andrzeja Karpińskiego, Warszawa 1999, s. 213.
Dosłowny zapis źródła:
Na wieść o zarazie w 1651 r. porozjeżdżali się z miasta jarosławscy dominikanie[…]
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
|
|
1641 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Wyrobisz A., Misericordia pestis tempore. Postawy i zachowania w czasie zarazy w Polsce nowożytnej (XVI-XVIII w.), [w:] Charitas. Miłosierdzie i opieka społeczna w ideologii, normach postępowania i praktyce społeczności wyznaniowych w Rzeczypospolitej XVI-XVIII wieku, pod red. Urszuli Augustyniak i Andrzeja Karpińskiego, Warszawa 1999, s. 215.
Dosłowny zapis źródła:
Z Lublina przed zarazą uciekł nawet kat w 1641 r. Uciekali przed zarazą jednak i pospolici mieszczanie, jeśli tylko mogli.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
|
|
1711 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Podkarpackie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Wyrobisz A., Misericordia pestis tempore. Postawy i zachowania w czasie zarazy w Polsce nowożytnej (XVI-XVIII w.), [w:] Charitas. Miłosierdzie i opieka społeczna w ideologii, normach postępowania i praktyce społeczności wyznaniowych w Rzeczypospolitej XVI-XVIII wieku, pod red. Urszuli Augustyniak i Andrzeja Karpińskiego, Warszawa 1999, s. 217.
Dosłowny zapis źródła:
Czym innym natomiast był proces — zakończony skazaniem na śmierć i egzekucją — trzech grabarzy w Lublinie w 1711 r., oskarżonych o umyślne szerzenie dżumy w celach zysku. Prawdopodobnie kara spotkała wtedy ludzi niewinnych, posądzonych o magiczne praktyki w wyniku panicznego strachu przed zarazą.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
Zwiększenie umieralności |
|
0 |
1603 |
1604 |
|
sierpień |
styczeń |
0 |
0 |
0 |
Podkarpackie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Księga testamentów
Adres bibliograficzny:
APP, Akta miasta Jarosławia, sygn. 9, s. 75-76.
Dosłowny zapis źródła:
[…]Civitate qua grassari cepit ab die prima Augusti ad festum Circumcisionis Domini Nostri Jesu Christi Anno 1603 quorum numerus conscriptis extabat quadrigentorum viginti quatuor hominum tam ex Civibus quam suburbanis et submontanis[…] Itaque Civibus in varia loca dispersis eo tempore calamitoso a Magistratu Civitatis eiusdem Praesens Spectabilis Dominus Joannes Szelnoy Consul et collega ipsorum unam cum familia Civile relinquitur qui amore Reipublicae[…]
Oryginalny zapis daty:
ab die prima Augusti ad festum Circumcisionis Domini Nostri Jesu Christi Anno 1603
Naziwsko i imię zbierającego:
Grin-Piszczek Ewa
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
Zwiększenie umieralności |
Jesień |
1602 |
0 |
0 |
październik |
|
|
21 |
0 |
0 |
Podkarpackie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Księga testamentów
Adres bibliograficzny:
APP, Akta miasta Jarosławia, sygn. 9, s. 77.
Dosłowny zapis źródła:
Testamentum Famati Valentini Nossek Civis Jaroslaviensis
Actum feria secunda post festum Sancti Lucae Evangelistae proxima Anno Domini 1602 Famatus Valentinus Nossek Cives Jaroslaviensis licet langeuens ex contagione pestifera corpore, sanus tamen mente
Oryginalny zapis daty:
feria secunda post festum Sancti Lucae Evangelistae proxima Anno Domini 1602
Naziwsko i imię zbierającego:
Grin-Piszczek Ewa
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
|
|
1623 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Wyrobisz A., Misericordia pestis tempore. Postawy i zachowania w czasie zarazy w Polsce nowożytnej (XVI-XVIII w.), [w:] Charitas. Miłosierdzie i opieka społeczna w ideologii, normach postępowania i praktyce społeczności wyznaniowych w Rzeczypospolitej XVI-XVIII wieku, pod red. Urszuli Augustyniak i Andrzeja Karpińskiego, Warszawa 1999, s. 218.
Dosłowny zapis źródła:
W Lublinie w czasie zarazy w 1623 r. zbudowano za murami miejskimi dużą szopę, w której umieszczono 200 chorych.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
Głód |
|
1625 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Podkarpackie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Karpiński A., Opieka nad chorymi i ubogimi w miastach polskich w czasie epidemii w XVII-XVIII w., [w:] Charitas. Miłosierdzie i opieka społeczna w ideologii, normach postępowania i praktyce społeczności wyznaniowych w Rzeczypospolitej XVI-XVIII wieku, pod red. Urszuli Augustyniak i Andrzeja Karpińskiego, Warszawa 1999, s. 222.
Dosłowny zapis źródła:
Oto jak głód w Lublinie w czasie epidemii 1625 r. opisywał miejscowy kronikarz: """"Do tej klęski i rozpaczliwego stanu rzeczy przyłaczył się tak srogi głód, że podobnego nieszczęścia nigdy jeszcze obywatele nie widzieli — biedni wychodzili na pola i tam zbierali korzonki, zaś inni zabijali wychudzone bydło. Gdy już i to zużyli, życie stawało się karą, a śmierć nagrodą. Dzieci błąkały się po ulicach, wzywały rodziców i rzewnie płacząc prosiły o ratunek. Jeśli kto nie chciał patrzeć na ginące dzieci, ten oddawał im odjęte od ust sobie pozywienie — o ile ono było — a sam nieszczęsny umierał. Widzieliśmy wynędzniałe ludzkie twarze — wyschnięte bezkrwiste ciała — pobladłe usta, wystające kości policzkowe, zapadnięte brzuchy — jeśli kto zebrał trochę suchych korzonków zdatnych do jedzenia, ten już sądził, że dobrze mu się dzieje, a jeśli kto zdołał przez usilne starania zdobyć kawał suchego, spleśniałego nawet chleba, temu się zdawało, że będzie miał wspaniałą ucztę. Kto zaś nie spożywał chociażby tak podłego i odrażającego pokarmu, ten upadł na siłach, mdlał, dusił się"""".""""""""to jak głód w Lublinie w czasie epidemii 1625 r. opisywał miejscowy kronikarz: """"Do tej klęski i rozpaczliwego stanu rzeczy przyłaczył się tak srogi głód, że podobnego nieszczęścia nigdy jeszcze obywatele nie widzieli — biedni wychodzili na pola i tam zbierali korzonki, zaś inni zabijali wychudzone bydło. Gdy już i to zużyli, życie stawało się karą, a śmierć nagrodą. Dzieci błąkały się po ulicach, wzywały rodziców i rzewnie płacząc prosiły o ratunek. Jeśli kto nie chciał patrzeć na ginące dzieci, ten oddawał im odjęte od ust sobie pozywienie — o ile ono było — a sam nieszczęsny umierał. Widzieliśmy wynędzniałe ludzkie twarze — wyschnięte bezkrwiste ciała — pobladłe usta, wystające kości policzkowe, zapadnięte brzuchy — jeśli kto zebrał trochę suchych korzonków zdatnych do jedzenia, ten już sądził, że dobrze mu się dzieje, a jeśli kto zdołał przez usilne starania zdobyć kawał suchego, spleśniałego nawet chleba, temu się zdawało, że będzie miał wspaniałą ucztę. Kto zaś nie spożywał choci""""""""o jak głód w Lublinie w czasie epidemii 1625 r. opisywał miejscowy kronikarz: """"Do tej klęski i rozpaczliwego stanu rzeczy przyłaczył się tak srogi głód, że podobnego nieszczęścia nigdy jeszcze obywatele nie widzieli — biedni wychodzili na pola i tam zbierali korzonki, zaś inni zabijali wychudzone bydło. Gdy już i to zużyli, życie stawało się karą, a śmierć nagrodą. Dzieci błąkały się po ulicach, wzywały rodziców i rzewnie płacząc prosiły o ratunek. Jeśli kto nie chciał patrzeć na ginące dzieci, ten oddawał im odjęte od ust sobie pozywienie — o ile ono było — a sam nieszczęsny umierał. Widzieliśmy wynędzniałe ludzkie twarze — wyschnięte bezkrwiste ciała — pobladłe usta, wystające kości policzkowe, zapadnięte brzuchy — jeśli kto zebrał trochę suchych korzonków zdatnych do jedzenia, ten już sądził, że dobrze mu się dzieje, a jeśli kto zdołał przez usilne starania zdobyć kawał suchego, spleśniałego nawet chleb"""""""" jak głód w Lublinie w czasie epidemii 1625 r. opisywał miejscowy kronikarz: """"Do tej klęski i rozpaczliwego stanu rzeczy przyłaczył się tak srogi głód, że podobnego nieszczęścia nigdy jeszcze obywatele nie widzieli — biedni wychodzili na pola i tam zbierali korzonki, zaś inni zabijali wychudzone bydło. Gdy już i to zużyli, życie stawało się karą, a śmierć nagrodą. Dzieci błąkały się po ulicach, wzywały rodziców i rzewnie płacząc prosiły o ratunek. Jeśli kto nie chciał patrzeć na ginące dzieci, ten oddawał im odjęte od ust sobie pozywienie — o ile ono było — a sam nieszczęsny umierał. Widzieliśmy wynędzniałe ludzkie twarze — wyschnięte bezkrwiste ciała — pobladłe usta, wystające kości policzkowe, zapadnięte brzuchy — jeśli kto zebrał trochę suchych korzonków zdatnych do jedzenia, ten już sądził, że dobrze mu się dzieje, a jeśli k""""""""jak głód w Lublinie w czasie epidemii 1625 r. opisywał miejscowy kronikarz: """"Do tej klęski i rozpaczliwego stanu rzeczy przyłaczył się tak srogi głód, że podobnego nieszczęścia nigdy jeszcze obywatele nie widzieli — biedni wychodzili na pola i tam zbierali korzonki, zaś inni zabijali wychudzone bydło. Gdy już i to zużyli, życie stawało się karą, a śmierć nagrodą. Dzieci błąkały się po ulicach, wzywały rodziców i rzewnie płacząc prosiły o ratunek. Jeśli kto nie chciał patrzeć na ginące dzieci, ten oddawał im odjęte od ust sobie pozywienie — o ile ono było — a sam nieszczęsny umierał. Widzieliśmy wynędzniałe ludzkie twarze — wyschnięte bezkrwiste ciała — pobladłe usta, wystające kości policzkowe, zapadnięte brzuchy — jeśli kto zebrał trochę suchych korzo""""""""ak głód w Lublinie w czasie epidemii 1625 r. opisywał miejscowy kronikarz: """"Do tej klęski i rozpaczliwego stanu rzeczy przyłaczył się tak srogi głód, że podobnego nieszczęścia nigdy jeszcze obywatele nie widzieli — biedni wychodzili na pola i tam zbierali korzonki, zaś inni zabijali wychudzone bydło. Gdy już i to zużyli, życie stawało się karą, a śmierć nagrodą. Dzieci błąkały się po ulicach, wzywały rodziców i rzewnie płacząc prosiły o ratunek. Jeśli kto nie chciał patrzeć na ginące dzieci, ten oddawał im odjęte od ust sobie pozywienie — o ile ono było — a sam nieszczęsny umierał. Widzieliśmy wynędzniałe ludzkie twarze — wyschnięte bezkrwiste ciała — pobladłe usta, wystające """"""""k głód w Lublinie w czasie epidemii 1625 r. opisywał miejscowy kronikarz: """"Do tej klęski i rozpaczliwego stanu rzeczy przyłaczył się tak srogi głód, że podobnego nieszczęścia nigdy jeszcze obywatele nie widzieli — biedni wychodzili na pola i tam zbierali korzonki, zaś inni zabijali wychudzone bydło. Gdy już i to zużyli, życie stawało się karą, a śmierć nagrodą. Dzieci błąkały się po ulicach, wzywały rodziców i rzewnie płacząc prosiły o ratunek. Jeśli kto nie chciał patrzeć na ginące dzieci, ten oddawał im odjęte od ust sobie pozywienie — o ile ono było — a sam nieszczęsny umierał. Widzieliśmy wynędznia"""""""" głód w Lublinie w czasie epidemii 1625 r. opisywał miejscowy kronikarz: """"Do tej klęski i rozpaczliwego stanu rzeczy przyłaczył się tak srogi głód, że podobnego nieszczęścia nigdy jeszcze obywatele nie widzieli — biedni wychodzili na pola i tam zbierali korzonki, zaś inni zabijali wychudzone bydło. Gdy już i to zużyli, życie stawało się karą, a śmierć nagrodą. Dzieci błąkały się po ulicach, wzywały rodziców i rzewnie płacząc prosiły o ratunek. Jeśli kto nie chciał patrzeć na ginące dzieci, ten oddawał im odjęte od ust sobie pozy""""""""głód w Lublinie w czasie epidemii 1625 r. opisywał miejscowy kronikarz: """"Do tej klęski i rozpaczliwego stanu rzeczy przyłaczył się tak srogi głód, że podobnego nieszczęścia nigdy jeszcze obywatele nie widzieli — biedni wychodzili na pola i tam zbierali korzonki, zaś inni zabijali wychudzone bydło. Gdy już i to zużyli, życie stawało się karą, a śmierć nagrodą. Dzieci błąkały się po ulicach, wzywały rodziców i rzewnie płacząc prosiły o ratunek. Jeśli kto nie""""""""łód w Lublinie w czasie epidemii 1625 r. opisywał miejscowy kronikarz: """"Do tej klęski i rozpaczliwego stanu rzeczy przyłaczył się tak srogi głód, że podobnego nieszczęścia nigdy jeszcze obywatele nie widzieli — biedni wychodzili na pola i tam zbierali korzonki, zaś inni zabijali wychudzone bydło. Gdy już i to zużyli, życie stawało się karą, a śmierć nagrodą. Dzieci błąkały się po ulic""""""""ód w Lublinie w czasie epidemii 1625 r. opisywał miejscowy kronikarz: """"Do tej klęski i rozpaczliwego stanu rzeczy przyłaczył się tak srogi głód, że podobnego nieszczęścia nigdy jeszcze obywatele nie widzieli — biedni wychodzili na pola i tam zbierali korzonki, zaś inni zabijali wychudzone bydło. Gdy już i to zużyl""""""""d w Lublinie w czasie epidemii 1625 r. opisywał miejscowy kronikarz: """"Do tej klęski i rozpaczliwego stanu rzeczy przyłaczył się tak srogi głód, że podobnego nieszczęścia nigdy jeszcze obywatele nie widzieli — biedni wychodzili na pola i tam zbi"""""""" w Lublinie w czasie epidemii 1625 r. opisywał miejscowy kronikarz: """"Do tej klęski i rozpaczliwego stanu rzeczy przyłaczył się tak srogi głód, że podobnego nieszczęścia nigdy""""""""w Lublinie w czasie epidemii 1625 r. opisywał miejscowy kronikarz: """"Do tej klęski i rozpaczliwego stanu r"""""""" Lublinie w czasie epidemii 1625 r. o
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
|
|
1623 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Karpiński A., Opieka nad chorymi i ubogimi w miastach polskich w czasie epidemii w XVII-XVIII w., [w:] Charitas. Miłosierdzie i opieka społeczna w ideologii, normach postępowania i praktyce społeczności wyznaniowych w Rzeczypospolitej XVI-XVIII wieku, pod red. Urszuli Augustyniak i Andrzeja Karpińskiego, Warszawa 1999, s. 227, 234.
Dosłowny zapis źródła:
Do zapowietrzonego Lublina w 1623 r. szereg wozów wypełnionych zbożem, mąką, gotowymi bochenkami chleba, leguminą, grochem, marchwią, kapustą, a nawet połaciami mięsa przesyłali np. książę Jarzy Zbaraski, właściciele okolicznych dworów Jan Bielowicz i Jędzrej Zaborowicz oraz zamożny kupiec lubelski Jarzy Łemka.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1657 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Lubelskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Górny B., Monografia powiatu bialskiego, województwa lubelskiego, Biała Podlaska 1939, s. 17.
Dosłowny zapis źródła:
W roku 1657, podczas znanego potopu szwedzkiego, ziemia brzeska ulega zniszczeniu wskutek rabunków wojsk Rakoczego, księcia siedmiogrodzkiego oraz króla szwedzkiego Karola Gustawa. Szczególnemu zniszczeniu ulegają wóczas Janów Biskupi, który od tego czasu — będąc wielkim miastem — nie może już podnieść się, oraz Kodeń.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Jusiak Paweł
Postać digitalna:
|
