| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1939 |
0 |
1945 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Cieszyn. Zarys rozwoju miasta i powiatu, red. J. Chlebowczyk, Katowice, 1973,
Dosłowny zapis źródła:
W Skoczowie, Pruchnej, Zebrzydowicach, Chybiu, Strumieniu, Górkach Wielkich, zniszczono mosty kolejowe i drogowe, zdewastowano tory kolejowe i drogi […] Zburzono również szereg dworców kolejowych, jak w Zebrzydowicach, Pruchnie, Skoczowie i innych. Większość urządzeń komunalnych, jak wodociągi wiejskie, urządzenia melioracyjne, drogi gromadzkie, uległy prawie calkowitej dewastacji. [s. 393]
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Kościk Elżbieta
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Lasu |
|
|
1939 |
0 |
1945 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Cieszyn. Zarys rozwoju miasta i powiatu, red. J. Chlebowczyk, Katowice, 1973,
Dosłowny zapis źródła:
[…] lasy w północnej częsci powiatu zostały poważnie zniszczone działaniami wojennymi. Większość zniszczeń objęła lasy państwowe, choć i chłopskie nie stanowiły wyjątku. Największe szkody powstały w lasach Nadleśnictwa Hażlach. Drzewostany w niektórych partiach lasów zostały całkowicie zniszczone, większośc jednak - głównie świerkowych - została przez ostrzelania osłabiona, a wystąpienie masowo szkodników, głównie kornika świerkowego, powodowalo drugą klęske. W ciągu 5 lat trzeba było wyciąć 50% więcej drewna niż przewidywały plany urządzenia gospodarstwa leśnego. [s. 393]
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Kościk Elżbieta
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Wsi |
|
|
1939 |
0 |
1945 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Cieszyn. Zarys rozwoju miasta i powiatu, red. J. Chlebowczyk, Katowice, 1973,
Dosłowny zapis źródła:
Skutki hitlerowskiej okupacji dotknęły cały powiat, jednak stopień zniszczenia był zróżnicowany. Najgorsze żniwo wojennego siewu zebrała ludność północno-zachodniej części powiatu, w takich miejscowościach, jak: Chybie, Mnich, Strumień, Drogomyśl, Pruchna, Zebrzydowice, Kończyce Wielkie. Działania wojenne w tych okolicach trwały kilka miesięcy, a stale zmieniająca się linia frontu powodowała, że ludnośc przeżywała ten okres szczególnie ciężko. Straty w gospodarce w tych miejscowościach były też największe. W sumie bilans zniszczeń i strat był ogromny. Spalone gospodarstwa, zorane bombami i stratowane czołgami pola i lasy, zdziesiątkowane stada bydła i trzody chlewnej, grożąca smierć od min i niewypałów - oto migawkowy obrazek wsi cieszyńskiej w dniach jej wyzwolenia. (s. 391)
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Kościk Elżbieta
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Wsi |
|
|
1939 |
0 |
1945 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Cieszyn. Zarys rozwoju miasta i powiatu, red. J. Chlebowczyk, Katowice, 1973,
Dosłowny zapis źródła:
Około 60% zabudowań w rejonie północno-zachodnim powiatu uległo całkowicie lub częściowo zniszczeniu. Dodać należy, że rolnicy cieszyńscy pozbawieni byli prawie w całości podstawowych środków produkcji. [s.392]
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Kościk Elżbieta
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Wsi |
|
|
1939 |
0 |
1945 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Szkice z dziejów Raciborza, Katowice, 1967,
Dosłowny zapis źródła:
Jak duże były spustoszenia w przemyśle raciborskim, o tym świadczyć mogą dane pierwszego w okresie powojennym spisu przemysłowego z lipca 1945 r. […] W rejonie raciborskim (miasto i powiat łącznie) ogólna liczba zakładów przemysłowych spadła o 2256, tj do 6,1% stanu przedwojennego, licząc w tym również zakłady w 1945 r. nieczynne'. (s. 279)
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Bogacz Teresa
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Lasu |
|
|
1939 |
0 |
1945 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Cieszyn. Zarys rozwoju miasta i powiatu, red. J. Chlebowczyk, Katowice, 1973,
Dosłowny zapis źródła:
[…] tereny leśne, zwłaszcza leśnictwa Chybie, Pierściec, Pruchna, Zebrzydowice i część Dębowca, były również w znacznym stopniu zaminowane. Knajski Las w Pruchnej był trzykrotnie odminowywany. [ s. 393]
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Kościk Elżbieta
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Wsi |
|
|
1939 |
0 |
1945 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Śląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Dosłowny zapis źródła:
Ogólne straty w hodowli, według danych szacunkowaych wahały się w granicach 25-30%. Najbardziej dotkliwe straty poniosła gospodarka rolna […] części pólnocno-zachodniej powiatu. Sięgały one w pogłowiu bydla 40- 50%, w trzodzie chlewnej 45-55%, w owcach i koniach około 40%. (s. 391)
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Kościk Elżbieta
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
Zwiększenie umieralności |
|
1939 |
0 |
1945 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Warmińsko-Mazurskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Zbigniew Mogilnicki, Działdowo w latach 1344-1994. Zarys dziejów, s.l., 1998, Zbigniew Mogilnicki,
Dosłowny zapis źródła:
W czasie II wojny w Działdowie zniszczono lub uszkodzono 132 nieruchomości. W całym byłym powiecie działdowskim zniszczono lub uszkodzono 2606 zagród wiejskich.
Straty w ludności wyniosły 712 osób, w ty: zabici w czasie wojny - 227, zamordowani- 192, zmarli w czasie wykonywania pracy przymusowej - 90, zmarli z ran w czasie ukrywania się - 38. Z terenu powiatu wywieziono do Rzeszy 1461 osób, wysiedlono - 398. Zniszczono lub zamknięto 60 szkół, 28 bibliotek, 5 kościołów i 1 muzeum. (s. 180)
Oryginalny zapis daty:
w czasie II wojny
Naziwsko i imię zbierającego:
Wiślicz Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1939 |
0 |
1945 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Warmińsko-Mazurskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn, 1969, Pojezierze,
Dosłowny zapis źródła:
Druga wojna światowa pociągnęła za sobą duże straty materialne wyrażające się cyfrą 75% zniszczonych zabudowań. (s.146)
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Wiślicz Tomasz
Postać digitalna:
|
|
|
|
Jesień |
1939 |
0 |
0 |
październik |
|
|
0 |
0 |
0 |
Wielkopolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Mirosława Komolka, Stanisław Sierpowski, Leszno. Zarys dziejów, Poznań, 1987,
Dosłowny zapis źródła:
W październiku 1939 r. przez całą Wiellkopolskę przeszła fala masowych egzekucji. Po zaimprowizowanych procesach rozstrzelano publicznie w Śmiglu 15 osób, w Poniecu - 3, w Gostyniu - 30, w Kościanie - 18, w Osiecznej - 3, we Włoszakowicach - 20, w Krobi - 15, w Lesznie - 20. [s. 203]
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Kościk Elzbieta
Postać digitalna:
|
|
|
|
|
1939 |
0 |
1945 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Wielkopolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Dzieje Wielkopolski w wypisach, oprac. A. Czubiński, W. Jakóbczyk, Z. Kaczmarek, pod red. Z. Grota, Warszawa, 1963,
Dosłowny zapis źródła:
Przez te 5 i pół roku spalono tutaj ( w gmachu Anatomii w Poznaniu - przyp. EK) około 3 000 Polaków.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Kościk Elżbieta
Postać digitalna:
|
|
|
|
|
1939 |
0 |
1943 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Wielkopolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Dzieje Wielkopolski w wypisach, oprac. A. Czubiński, W. Jakóbczyk, Z. Kaczmarek, pod red. Z. Grota, Warszawa, 1963,
Dosłowny zapis źródła:
według danych niemieckich z terenu samego tylko Kraju Warty wysiedlono w okresie od 1 grudnia 1939 r. do 31 grudnia 1943 r. 534 384 Polaków. Liczba ta w rzeczywistości jest na pewno większa, nie uwzględniono w niej bowiem wysiedleń 'dzikich', które w czasie od pierwszych dni listopada do 1 grudnia 1939 r. objęły wiele tysięcy osób. [s.315]
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Kościk Elżbieta
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1939 |
0 |
1945 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Wielkopolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Dzieje ziemi gostyńskiej. Praca zbiorowa pod red. St. Sierpowskiego, Poznań, 1979,
Dosłowny zapis źródła:
W wyniku eksterminacyjnej polityki okupanta […] utraciło życie około 1000 mieszkańców powiatu gostyńskiego, z tego m.in.. Około 20% w bezpośrednich działaniach wojennych, 30% wskutek pobytu w więzieniach i obozach, ponad 10% zmarło wskutek egzekucji i zabójstw.' (s. 408)
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Bogacz Teresa
Postać digitalna:
|
|
|
|
Zima |
1939 |
0 |
0 |
grudzień |
|
|
6 |
0 |
0 |
Wielkopolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Stanisław Nawrocki, Powiat ostrzeszowski dawniej i dziś, Poznań, 1967,
Dosłowny zapis źródła:
Pierwsze wielkie wysiedlenie ludności polskiej z powiatu kępińskiego odbyło się 6 XII 1939 roku. Ze wszystkich prawie miast i wsi w powiecie wywieziono do tzw. Generalnej Guberni ogółem 934 osoby. [s.109]
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Kościk Elżbieta
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1939 |
0 |
1945 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Wielkopolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Dzieje Poznania, t. 2, 1793-1945, pod red. J. Topolskiego i L. Trzeciakowskiego, Poznań, 1998,
Dosłowny zapis źródła:
Podczas II wojny światowej ogółem straciło życie 14 413 mieszkańców Poznania, z tego 4 025 zginęło w bezpośrednich działaniach wojennych, na 2255 ładze hitlerowskie wykonały wyroki śmierci, 6382 pało ofiarą eksterminacji w hitlerowskich więzieniach i obozach. 735 zmarło na przymusowych robotach w Rzeszy, a 1070 straciło życie na skutek spowodowanych warunkami wojennymi chorób, głodu, ukrywania się itp.. Do tego należy dodać ponad 2000 osób zaginionych, o których losach nie udało się uzyskać po wojnie żadnej informacji. Spośród ludności Poznania, która przeżyła koszmarne lata okupacji, kilka tysięcy osób poważnie zachorowało wskutek ciężkich doznań wojennych (…) Trwałej choroby nabawiło się ponad 1500 osób (…) Liczbę osób z ciężkimi uszkodzeniami ciała oceeniano na około 800. [s. 1428-1429]
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Kościk Elżbieta
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
Panika |
Lato |
1939 |
0 |
0 |
wrzesień |
|
|
1 |
0 |
0 |
Wielkopolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Mirosława Komolka, Stanisław Sierpowski, Leszno. Zarys dziejów, Poznań, 1987,
Dosłowny zapis źródła:
W dniu 1 wrzesnia około godz. 4.30 Leszno zostało ostrzelane ogniem artyleryjskim w kierunku Góry i Wschowy. Wybuchła panika wśród ludności cywilnej, która w popłochu opuszczała miasto, w którym zarządzono alarm przeciwgazowy. [s. 201]
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Kościk Elżbieta
Postać digitalna:
|
|
|
|
|
1939 |
0 |
1945 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Wielkopolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Mirosława Komolka, Stanisław Sierpowski, Leszno. Zarys dziejów, Poznań, 1987,
Dosłowny zapis źródła:
W sumie w czasie okupacji zginęło 42 nauczycieli z Leszna i powiatu, tj. ponad 20% spośród zatrudnionych w 1939 roku. [s. 204]
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Kościk Elżbieta
Postać digitalna:
|
|
|
|
|
1939 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Wielkopolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Mirosława Komolka, Stanisław Sierpowski, Leszno. Zarys dziejów, Poznań, 1987,
Dosłowny zapis źródła:
W okolicznych lasach odbywały się masowe egzekucje. Dokonywano ich w okresie od październikowej egzekucji na pl. T.Kościuszki do kwietnia 1940 roku 2-3 razy w tygodniu. Ostra i długa zima 1940 roku uniemozliwiła pogrzebanie zwlok, wobec tego upozorowano pożar lasu. Wiosną 1944 roku sprowadzono do lasu grupę więźniów z pobliskich obozów, którzy wygrzebywali i palili zwloki. Rozstrzelano wtedy 210 Polaków i Żydów w lasach Dąbcze. [s. 205]
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Kościk Elżbieta
Postać digitalna:
|
| Zjawiska meteorologiczne |
Powodzie |
|
|
1940 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Dolnośląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Rościsław Żerelik, Powodzie w powiecie średzkim od XVIII w. do 1945 roku, Gdy nadciągała wielka woda. Klęski powodzi nz ziemiach polskich na przestrzeni wieków, pod red. Elżbiety Kościk, Wrocław, 2013,
Dosłowny zapis źródła:
Groźna powódź miała miejsce m.in. w 1940 r. Powiatowa i Komunalna Kasa w Środzie Śląskiej udzieliła wówczas poszkodowanym pomocy w wysokości 120 tys. RM, a na budowę dróg i mostów dalszych 90 tys. Do najbardziej poszkodowanych należała Środa Śląska, Szczepanów, Miękinia, Chomiąża, Komorniki i Lipnica. [s. 79-80]
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Kościk Elżbieta
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
|
|
1940 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Kujawsko-Pomorskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Jan Sziling, W latach okupacji hitlerowskiej (1939-1945), Dzieje Inowrocławia, pod red. Mariana Biskupa, t. 2 (od 1919 r. do końca lat siedemdziesiątych), Warszawa-Poznań-Toruń, 1982, Państwowe Wydawnictwo Naukowe,
Dosłowny zapis źródła:
Katastrofalne warunki mieszkaniowe, niedostateczne wyżywienie, brak odzieży i ciężkie warunki opracy przyczyniały się do wzrostu zachorowań i zgonów wśród ludności polskiej. Już 14 I 1940 r. nadburmistrz Hübenett stwierdził, że ludność polska jest niedożywiona, co sprzyjało rozprzestrzenianiu się chorób, przede wszystkim gruźlicy. Proponował więc temu zapobiec, aby uchronić ludność niemiecką przed zarażeniem. Do listopada 1939 r. zanotowano w Inowrocławiu nastepujące wypadki śmierci: 11 gruźlica (…). W następnych latach nastapił wzrost zachorowań i zgonów przede wszystkim z powodu gruźlicy.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Wsi |
|
|
1940 |
0 |
1945 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Łódzkie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Andrzej Gramsz, Las Łagiewnicki i okoliczne wsie, Łódź, 2002, Grako,
Dosłowny zapis źródła:
Wybuch II wojny światowej i hitlerowska okupacja okazały się dla łagiewnickich franciszkanów tragiczne. (…) Wiosną 1940 roku Niemcy zorganizowali w klasztorze wojskowe warsztaty samochodowe i szkołę niemiecką. W tym samym wykopano 12 przydrożnych krzyży i krzyż na cmentarzu parafialnym. Zniszczono figurke św. Antoniego na placu przed klasztorem. W 1941 roku rozebrane zostały trzy kaplice: św. Walentego, Matki Boskiej Anielskiej i domek zwany Domkiem o. Rafała. Wiosną 1943 roku rozebrano największą kaplicę - Przemienienia Pańskiego na cmentarzu parafialnym. Pod koniec wojny zostały sprofanowane podziemia kościoła wraz z krypta o. Rafała. Spalono bibliotekę klasztorną i parafialną (…). Ogółem straty poniesione w czasie wojny oceniono na 125.000 złotych przedwojennych.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1940 |
1939 |
1945 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Łódzkie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Tadeusz Poklewski, Wanda Puget, Henryk Jaworowski, Architektura na tle rozwoju przestrzennego miasta, [w:] Łęczyca. Monografia miasta do 1990 roku, pod red. Ryszarda Rosina, Łęczyca, 2001, Towarzystwo Naukowe Płockie Oddział w Łęczycy; Towarzystwo Miłośni
Dosłowny zapis źródła:
Na skutek działań wojennych we wrześniu 1939 r. uległa zniszczeniu znaczna część zabudowy Łęczycy, głównie w dawnych granicach obwarowań miejskich (…). Okres okupacji niemieckiej przyniósł dalsze zniszczenia staromiejskiej zabudowy Łęczycy. Działania te miały charakter planowy. Wiązały się one w szczególności z eksterminacją ludności żydowskiej i z likwidacją getta zlokalizowanego przez okupanta w północno-zachodniej części miasta lokacyjnego. Wcześniej jeszcze, w 1940 r., została spalona i rozebrana zabytkowa synagoga mieszcząca się przy ul. Koszernej.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1940 |
0 |
0 |
luty |
|
|
21 |
0 |
0 |
Łódzkie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Julian Baranowski, Władysław Zarachowicz, Jacek Zduńczyk, Lata II Wojny Światowej, [w:] Łęczyca. Monografia miasta do 1990 roku, pod red. Ryszarda Rosina, Łęczyca, 2001, Towarzystwo Naukowe Płockie Oddział w Łęczycy; Towarzystwo Miłośników Ziemi Łęczyckie
Dosłowny zapis źródła:
Najbardziej drastycznym pociągnięciem okupacyjnych władz Łęczycy wobec tej ludności [żydowskiej] było podpalenie 21 II 1940 r. synagogi, pięknego klasycystycznego budynku z 2 poł. XVIII w. Dokonali tego młodzi Żydzi zmuszeni przez Niemców pod groźbą natychmiastowej śmierci. Po trzech dniach spłonęła do gołych murów, które nastepnie Żydzi musieli rozebrać do fundamentów. W oficjalnej niemieckiej wersji za spalenie synagogi obwiniona została ludnośc żydowska, ponieważ 'świątynia spłonęła na skutek samozapalenia się olbrzymiej ilości śmieci i brudów, jakie w niej zgromadzili Żydzi, znani z niechlujstwa również w sprawach religijnych'. Kontynuując pognębianie uczuć religijnych tej nacji komisaryczny burmistrz Łęczycy, W. Jost, nakazał Żydom rozebrać groby na cmentarzu żydowskim przy ul. Dominikańskiej, a następnie zebrać nagrobki (macewy) i ułożyć z nich chodniki przy najbardziej uczęszczanej ul. Belwederskiej. (…)
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1940 |
0 |
1949 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Łódzkie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Marek Koter, Tkanka miejska Łodzi w latach 1918-1989, [w:] Łódź monografia miasta, pod red. Stanisława Liszewskiego, Łódź, 2009, Łódzkie Towarzystwo Naukowe,
Dosłowny zapis źródła:
Kolejnym działaniem eksterminacyjnym, o niespotykanej w historii skali, było utworzenie w lutym 1940 r. na znacznych terenach Starego Miasta oraz Bałut wydzielonego, otoczonego zasiekami z drutu kolczastego, getta żydowskiego. Obejmowało ono obszar o nieregularnym kształcie, którego skrajne linie wyznaczały ulice: Modra i Urzędnicza na zachodzie, aleja Chryzantem na krańcach cmentarza żydowskiego na wschodzie, Drewnowska, Podrzeczna, Wolborska i Smugowa na południu oraz Stefana, Szklarska, Rysownicza i Inflancka na północy. Skoncentrowanie na tak ograniczonym obszarze, o powierzchni 4,13 km2, tj. 1,55% ówczesnego terytorium miasta, blisko ćwierć miliona ludzi spowodowało poważna dekapitalizację i dewastację - i tak już w przeszłości w większości substandardowej - zabudowy w tej części Łodzi. (…) Pierwsze większe działania urbanistyczne podjeto dopiero pod koniec lat 40. na terenie dawnego getta, gdzie proces dewastacji terenu i dekapitalizacji budynków wręcz wymuszał przeprowadzenie przekształceń na znaczna skalę.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Pożary |
Miasta |
Głód |
|
1940 |
0 |
0 |
wrzesień |
|
|
0 |
0 |
0 |
Łódzkie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Krzysztof Lesiakowski, Głowno w okresie okupacji hitlerowskiej, Głowno. Dzieje miasta, pod red. Marii Nartonowicz-Kot, Łódź, 2010, Urząd Miejski w Głownie. Oddział Łódzki Polskiego Towarzystwa Historycznego, 273-336,
Dosłowny zapis źródła:
Po pożarze w getcie z września tego roku [1940], w wyniku którego spłonęło kilka domów, Niemcy dodatkowo zaostrzyli reżym - zlikwidowano przepustki, wzmocniono posterunki policyjne, co spowodowało pojawienie się problemów z wyżywieniem mieszkańców.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Pożary |
Miasta |
|
Jesień |
1940 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Łódzkie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Krzysztof Lesiakowski, Głowno w okresie okupacji hitlerowskiej, Głowno. Dzieje miasta, pod red. Marii Nartonowicz-Kot, Łódź, 2010, Urząd Miejski w Głownie. Oddział Łódzki Polskiego Towarzystwa Historycznego, 273-336,
Dosłowny zapis źródła:
We wrześniu 1939 r. [straż pożarna] straciła wiekszośc sprzętu, który wraz z dwoma samochodami został wysłany do obrony Warszawy, a reszta miała chronic przed ogniem zakłady Norblina i miasto. Przez rok czasu straż nie podejmowała żadnej działalności. Dopiero pożar z jesieni 1940 r., który strawił wiele budynków przy ul. Młynarskiej i ul. Łowickiej spowodował, że władze hitlerowskie wezwały strażaków do ponownego podjęcia służby.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Wsi |
|
|
1940 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Łódzkie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Krzysztof Lesiakowski, Lata wojny i okupacji niemieckiej, [w:] Albin Głowacki, Krzysztof Lesiakowski, Maria Nartonowicz-Kot, Leszek Olejnik, Gmina Zadzim 1919-2009, Łódź, 2010, Urząd Gminy w Zadzimiu, Oddział Łódzki Polskiego Towarzystwa Historycznego, 93
Dosłowny zapis źródła:
Już w 1940 r. zaostrzono kurs wobec katolików i duchowieństwa (…). W Zadzimiu po jednym z nabożeństw Niemcy zorganizowali na wiernych łapankę. To musiało oznaczać koniec zbiorowych modlitw i w związku z tym kościół został zamknięty. Później był on wykorzystywany przez okupanta chociażby jako punkt zbiorczy dla osób, które zamierzano wysłać na roboty przymusowe. Ponadto z dzwonnicy hitlerowcy zrabowali dzwony, a z wieży kościelnej zrobili punkt obserwacyjny.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1940 |
0 |
1943 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Łódzkie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Stanisław Liszewski, Warunki życia mieszkańców Łodzi w latach 1918-1989, [w:] Łódź monografia miasta, pod red. Stanisława Liszewskiego, Łódź, 2009, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, 343-364,
Dosłowny zapis źródła:
Należy tu jeszcze dodać, że w latach 1940-1943 Niemcy dokonali w miescie wielu wyburzeń (1560 mieszkań), a także zamiany licznych budynków mieszkalnych na administracyjne.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
Głód |
|
1940 |
0 |
1944 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Łódzkie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Stanisław Liszewski, Warunki życia mieszkańców Łodzi w latach 1918-1989, [w:] Łódź monografia miasta, pod red. Stanisława Liszewskiego, Łódź, 2009, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, 343-364,
Dosłowny zapis źródła:
Jak podają statystyki, w ciągu 4 lat i 8 miesięcy w getcie zmarło 45 327 osób (ponad 24% mieszkańców), w tym 5066 z głodu, 7175 na gruźlicę płuc, a 8342 osoby na choroby serca.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
Zwiększenie umieralności |
Jesień |
1940 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Łódzkie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Janusz Pawlak, Kutno w okresie okupacji niemieckiej (1939-1945), Kutno poprzez wieki, pod red. J. Szymczaka, t. II: Lata 1939-2010, Kutno-Łódź, 2011, Prezydent Miasta Kutna, Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna im. S. Żeromskiego w Kutnie, Polskie Tow
Dosłowny zapis źródła:
Wszystkie te czynniki – złe warunki sanitarne, permanentne niedożywienie, fatalne warunki mieszkaniowe i ogromny stres spowodowały, że jesienią 1940 r. w obozie w Konstancji wybuchła epidemia tyfusu. Śmiertelność wynosiła kilkadziesiąt osób tygodniowo. Dzięki wsparciu lekarza Polaka Bolesława Jędraszko, później również jego żydowskich pomocników – dra Juliusza Weinsafta, dra Brzóski i felczera Aspersteina – udało się nieco ograniczyć zasięg choroby. Trudno również przecenić rolę przełożonego szpitala w getcie doktora Artura Frankensteina, który wykazał się niezwykłą energią w walce z tyfusem. Na prośbę o szczepionkę dr Jędraszko otrzymał odpowiedź: „dla Żydów i Polaków szczepionek nie ma”. W 1941 r. z uwagi na straszne warunki sanitarne, zmarło prawie 500 osób. W ciągu niecałego roku od utworzenia getta umarło tam ponad 1000 osób.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zjawiska meteorologiczne |
Mrozy |
|
|
1940 |
0 |
0 |
styczeń |
|
|
10 |
0 |
0 |
Mazowieckie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Jerzy Garbaczewski, Kalendarium dziejów Siedlec, Siedlce, 2011, Jerzy Garbaczewski,
Dosłowny zapis źródła:
W Siedlcach padł polski rekord mrozu: zanotowano -41 st. Celsjusza
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Pożary |
Miasta |
|
Zima |
1940 |
0 |
0 |
styczeń |
|
|
0 |
0 |
0 |
Pomorskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Józef Milewski, Dzieje Starogardu Gdańskiego (miasto i powiat), Gdynia, 1959, Wydawnictwo Morskie,
Dosłowny zapis źródła:
W styczniu 1940 przywieziono do lasu [Las Szpęgawski pod Starogardem Gd.] większy transport aresztowanych z Tczewa, z fabryki 'Arcona', w której wybuchł pożar, zdaniem hitlerowcow spowodowany przez pracowników fabryki. (s.198)
Oryginalny zapis daty:
W styczniu 1940
Naziwsko i imię zbierającego:
Wiślicz Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zjawiska meteorologiczne |
Powodzie |
|
Zima |
1940 |
0 |
0 |
marzec |
|
|
13 |
0 |
0 |
Pomorskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska 997-1997. Tom I (997-1945), Gdańsk, 1998, Fundacja Rewaloryzacji Zabytków Gdańsk,
Dosłowny zapis źródła:
1940, 13 marca. Nagły wzrost temperatury spowodował szybkie topnienie śniegu i wezbranie wód Raduni, które wystąpiły z brzegów, zalewając wiele ulic Oruni. Również we Wrzeszczu wody Strzyży zalały ulice przyległe do rzeki. (s. 237).
Oryginalny zapis daty:
1940, 13 marca
Naziwsko i imię zbierającego:
Wiślicz Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zjawiska meteorologiczne |
Upał i susza |
|
Zima |
1940 |
0 |
0 |
styczeń |
|
|
23 |
0 |
0 |
Pomorskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska 997-1997. Tom I (997-1945), Gdańsk, 1998, Fundacja Rewaloryzacji Zabytków Gdańsk,
Dosłowny zapis źródła:
1940, 23 stycznia. Wielkie opady śniegu spowodowały zakłócenia w ruchu ulicznym w Gdańsku. (s. 236)
Oryginalny zapis daty:
1940, 23 stycznia
Naziwsko i imię zbierającego:
Wiślicz Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zjawiska meteorologiczne |
Powodzie |
|
|
1940 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Zachodniopomorskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Tadeusz Białecki, Kronika ważniejszych wydarzeń na Ziemi Chojeńskiej w latach 967-1967, ([w:] Z dziejów ziemi chojeńskiej, red. T. Białecki, s. 480-500), Szczecin, 1969, Instytut Zachodniopomorski,
Dosłowny zapis źródła:
1940- wysoka fala na Odrze po przerwaniu wałów przeciwpowodziowych zalała 10 000 ha żyznych terenów polderu cedyńskiego. (s. 489)
Oryginalny zapis daty:
1940
Naziwsko i imię zbierającego:
Wiślicz Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zjawiska meteorologiczne |
Mrozy |
|
Zima |
1940 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Zachodniopomorskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Hieronim Kroczyński, Dzieje Kołobrzegu. Kalendarium od czasów najdawniejszych do r. 1945, Kołobrzeg, 2000, Kołobrzeskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne,
Dosłowny zapis źródła:
1940. Pierwsza wojenna zima była bardzo surowa. W połowie stycznia gazety pisały o wielkej fali zimna w Europie. W Kołobrzegu brakowało opału (węgla). Z tego powodu zamknięto szkoły, które otwarto dopiero na początku kwietnia. (s. 133)
Oryginalny zapis daty:
1940. Pierwsza wojenna zima
Naziwsko i imię zbierającego:
Wiślicz Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Wsi |
|
|
1941 |
0 |
0 |
maj |
|
|
0 |
0 |
0 |
Kujawsko-Pomorskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Jan Sziling, W okresie okupacji hitlerowskiej (1939-1945), Toruń dawny i dzisiejszy. Zarys dziejów, pod red. Mariana Biskupa, Warszawa - Poznań - Toruń, 1983, Państwowe Wydawnictwo Naukowe,
Dosłowny zapis źródła:
W maju 1941 r. zostały podpalone młyny w Toruniu i okolicy. W odwet Gestapo aresztowało około 80 Polaków.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Wsi |
|
|
1941 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Łódzkie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Jan Wiktor, Parzęczew - dzieje osady i gminy, Warszawa, 1984, Wydawnictwa SGGW-AR,
Dosłowny zapis źródła:
Podczas II wojny światowej Niemcy nakazali mieszkańcom w 1941 roku rozebrać synagogę; nie ma już odtąd po niej żadnego śladu.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Wsi |
|
|
1941 |
0 |
1945 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Łódzkie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Krzysztof Lesiakowski, Lata wojny i okupacji niemieckiej, [w:] Albin Głowacki, Krzysztof Lesiakowski, Maria Nartonowicz-Kot, Leszek Olejnik, Gmina Zadzim 1919-2009, Łódź, 2010, Urząd Gminy w Zadzimiu, Oddział Łódzki Polskiego Towarzystwa Historycznego, 93
Dosłowny zapis źródła:
Zacietrzewienie to obrazuje również los przydrożnych kapliczek i krzyży, silnie wpisanych w tradycyjną religijność ludności polskiej. Na podstawie specjalnego zarządzenia gauleitera Kraju Warty od kwietnia 1941 r. były one z dużą skrupulatnością usuwane i niszczone. Tak potraktowano pochodzącą z XIX w. kapliczkę w Skęcznie, Pietrachach, Rzeczycy, Marcinowie (tę zniszczono podobno dopiero (…) w styczniu 1945 r.). Nie przetrwały także krzyże. Ten w Woli Zaleskiej, (…) krzyż z Zadzimia (…) drewniany krzyż (…) na skrzyżowaniu dróg w Górkach Zadzimskich, (…) metalowy krzyż umieszczony na pograniczu wsi Grabinka i Rudunki, (…) z podzadzimskiego Kazimierzewa (Jesienią 1942 r. Niemcy kazali krzyż usunąć (…))
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
|
|
1941 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Łódzkie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Karol Strawiński, Pod hitlerowską okupacją, [w:] Dzieje Piotrkowa Trybunalskiego, pod red. Bohdana Baranowskiego, Łódź, 1989, Wydawnictwo Łódzkie,
Dosłowny zapis źródła:
Warunki mieszkaniowe i sanitarne dużej części mieszkańców getta były opłakane (…). Ciasnota, brud i głód powodowały epidemie. Na dur i gruźlicę zmarło w 1941 r. blisko tysiąc osób.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1941 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Łódzkie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Cezary Jabłoński, Lata okupacji hitlerowskiej w Brzezinach 1939-1945, [w:] Brzeziny. Dzieje miasta do 1995 roku, pod red. Kazimierza Badziaka, Łódź - Brzeziny, 1997, Zarząd Miasta Brzeziny; Oddział Łódzki Polskiego Towarzystwa Historycznego,
Dosłowny zapis źródła:
W dniu 16 IV 1941 r. A. Greiser nakazał usunięcie i zniszczenie wszystkich krzyży przydrożnych, kapliczek, figur matki Boskiej na terenie Kraju Warty. W Brzezinach pracę tą wykonali robotnicy z getta pod bezpośrednim nadzorem niemieckim, gdyz Polacy odmówili jej wykonania. (…) Od 6 X 1941 r. kościoły katolickie nie funkcjonowały. Kościoły, z których wczesniej zamknięto kościół św. Ducha, zostały wykorzystane do celów okupanta hitlerowskiego. (…) Po zamknięciu kościołów zdjęto i oddano na złom wszystkie dzwony w oparciu o pismo A. Greisera z 21 XI 1941 r. Z Brzezin wywieziono ogółem 5 dzwonów. Ocalał tylko największy z nich 'Zygmunt' z kościoła św. Krzyża uznany za 'dzieło sztuki niemieckiej'.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1941 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Łódzkie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Krzysztof Lesiakowski, Głowno w okresie okupacji hitlerowskiej, Głowno. Dzieje miasta, pod red. Marii Nartonowicz-Kot, Łódź, 2010, Urząd Miejski w Głownie. Oddział Łódzki Polskiego Towarzystwa Historycznego, 273-336,
Dosłowny zapis źródła:
Gdy zabrakło już żydowskich mieszkańców miasta hitlerowcy zlikwidowali także żydowski cmentarz położony przy ul. Swoboda. Wycięto rosnące tam drzewa, zniszczono groby i ogrodzenie, a połamane macewy czyli płyty nagrobne wykorzystano do wykładania rowów melioracyjnych.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1941 |
0 |
0 |
październik |
|
|
0 |
0 |
0 |
Łódzkie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Bogdan Bejm, Tadeusz Bojanowski, Okupacja niemiecka, Zgierz. Dzieje miasta do 1988 roku, pod red. Ryszarda Rosina, Łódź-Zgierz, 1995, Zarząd Miasta Zgierza, Oddział Polskiego Towarzystwa Historycznego w Łodzi, Towarzystwo Przyjaciół Zgierza, 366-417,
Dosłowny zapis źródła:
Niemcy zniszczyli wiele wartościowych, także pod względem artystycznym, pomników i nagrobków. Równoczesnie skonfiskowali figury z brązu oraz marmurowe płyty i tablice [na cmentarzu przy ul. Parzęczewskiej] (…) 6 X 1941 r. aresztowano ks. M. Skarbka, wikarego kościoła parafialnego p.w. św. Katarzyny i wysłano go do obozu koncentracyjnego w Dachau. Równoczesnie zamknięto ten kościół, a gestapo zabrało: sprzęt liturgiczny (kielichy, monstrancje, pateny), srebrne lichtarze, 13 chorągwi kościelnych, dywany - cały przedstawiający wartość majątek ruchomy Podobnie z plebanii wszystkie meble, bieliznę pościelową, stołową, odzież i 18 obrazów olejnych. Ponadto z wieży kościelnej zabrano cztery śpiżowo-srebrne dzwony o wspaniale zharmonizowanych tonach.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zjawiska meteorologiczne |
Mrozy |
|
Zima |
1941 |
0 |
1942 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Małopolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Szczepanowice nad Dunacjem
Adres bibliograficzny:
Roman Darowski, Szczepanowice nad Dunajcem, Kraków, 2004, Wydawnictw WAM, 333,
Dosłowny zapis źródła:
Ciężką sytacje powiękzyła jeszcze sroga zima w r. 1941/42, która w dużym stopniu zniszczyła zasiewy.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Wolański Filip
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
|
|
|
1941 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Małopolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Czarny Dunajec i okolice. Zarys dziejów do roku 1945
Adres bibliograficzny:
Jacek Chrobaczyński, W latach drugiej wojny światowej (1939-1945), [w:] Czarny Dunajec i okolice. Zarys dziejów do roku 1945, F. Kiryk,, Kraków, 1997, SESECJA, 484,
Dosłowny zapis źródła:
W roku 1941 w okolicy Czarnego Dunajca wybuchła epidemia tyfusu plamistego…
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Wolański Filip
Postać digitalna:
|
| Zjawiska meteorologiczne |
Mrozy |
|
Zima |
1941 |
0 |
1942 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Małopolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Szczepanowice nad Dunacjem
Adres bibliograficzny:
Roman Darowski, Szczepanowice nad Dunajcem, Kraków, 2004, Wydawnictw WAM, 333,
Dosłowny zapis źródła:
Ciężką sytacje powiękzyła jeszcze sroga zima w r. 1941/42, która w dużym stopniu zniszczyła zasiewy.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Wolański Filip
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1941 |
0 |
0 |
maj |
|
|
10 |
0 |
0 |
Mazowieckie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Jerzy Garbaczewski, Kalendarium dziejów Siedlec, Siedlce, 2011, Jerzy Garbaczewski,
Dosłowny zapis źródła:
W Siedlcach hitlerowcy rozpoczęli rozbiórkę bramy triumfalnej koło kościoła św. Stanisława
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Pożary |
Miasta |
|
Wiosna |
1941 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Mazowieckie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Jan Matuszewski, Okres II wojny światowej i okupacji hitlerowskiej (1939-1945), [w:] Dzieje Gostynina i ziemi gostynińskiej, pod red. Mariana Chudzyńskiego, Warszawa, 1990, Wydawnictwo Akcydensowe,
Dosłowny zapis źródła:
Wiosną 1941 r., po pożarze, getto w Gostyninie zmniejszono o połowę, pozostawiając część zachodnią. Według oficjalnej wersji okupanta ogień zaprószyły wojska niemieckie, przejeżdżające przez Gostynin w drodze na wschód. Zgodnie jednak z opinią większości ówczesnych mieszkańców miasta, Polaków i Żydów, pożar został celowo wzniecony przez Niemców.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
Jesień |
1941 |
1941 |
1943 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Mazowieckie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Jan Matuszewski, Okres II wojny światowej i okupacji hitlerowskiej (1939-1945), [w:] Dzieje Gostynina i ziemi gostynińskiej, pod red. Mariana Chudzyńskiego, Warszawa, 1990, Wydawnictwo Akcydensowe,
Dosłowny zapis źródła:
(…) przygnębiająca wiadomość o zburzeniu jesienią 1941 r. kościołów w Gostyninie i Gąbinie. Do rozbiórki kościołów zatrudniono Żydów z gett i Polaków, przewaznie fachowców-ciesli. Cegieł z rozbiórki kościołów użyto m.in. do budowy domków dla Niemców na osiedlu 'Neue Heimat' oraz mleczarni (na miejscu rozebranej bóżnicy między ulicami Floriańską i Olszową), a kamieni - do budowy drogi, np.. w kierunku Duninowa. Kościół w Gąbinie zaczeto rozbierać 22 września 1941 r. czyszczenia cegieł dokonywały dzieci (w wieku 11-13 lat) az do sierpnia 1943 r.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
|
|
1942 |
0 |
1943 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Dolnośląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Dosłowny zapis źródła:
Masowy grób kryjacy zwłoki kilkusert jeńców radzieckich, zmarłych w latach 1942-1943 w wyniku szlejącej epidemii czerwonki bakteryjnej odkryto w Strzelinie w pobliżu dworca.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Bogacz Teresa
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
|
|
1942 |
0 |
1943 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Dolnośląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Franciszek Biały, Lata 1918-1945, [w:] Strzelin. Monografia geograficzno-historyczna miasta i powiatu. Pod redakcją E. Maleczyńskiej i S. Michalkiewicza, Wrocław, 1974,
Dosłowny zapis źródła:
Masowy grób, kryjący zwłoki kilkuset jeńców radzieckich, zmarłych w latach 1942-1943 w wyniku szalejącej epidemii czerwonki bakteryjnej, odkryto w Strzelinie w pobliżu dworca'. (s. 161).
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Bogacz Teresa
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1942 |
0 |
0 |
kwiecień |
|
|
0 |
27 |
30 |
Kujawsko-Pomorskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Bogdan Ziółkowski, Włocławek. Kalendarium dziejów miasta, Włocławek, 2003, Włocławskie Towarzystwo Naukowe,
Dosłowny zapis źródła:
1942, 27-30 IV Likwidacja getta, które zostaje podpalone w celu zatarcia śladów zbrodni (…)
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
Głód |
|
1942 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Łódzkie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Jerzy Dzieciuchowicz, Ludność Łodzi od 1918 roku do lat 90. XX wieku, [w:] Łódź monografia miasta, pod red. Stanisława Liszewskiego, Łódź, 2009, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, 265-296,
Dosłowny zapis źródła:
Ludność żydowska w getcie podlegała zarówno eksterminacjipośredniej, jak też czynnej. Eksterminacja pośrednia, obejmująca ponad 43 tys. osób, wynikała z przymusowej, niewolniczej pracy, powszechnego głodu jawnego i utajonego, straszliwych warunków higienicznych, ogromnego przeludnienia mieszkań oraz szeroko rozpowszechnionych chorób. (…) Na terenie getta zydowskiego w końcu 1941 r. Niemcy utworzyli też obóz cygański, w którym więziono ponad 5 tys. Romów i Sinti z Burgenlandu. Został on zlikwidowany na początku 1942 r. po wybuchu epidemii tyfusu. Więźniów tego obozu wymordowano w obozie zagłady w Chełmnie n. Nerem.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
|
|
1942 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Łódzkie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Jan Józefecki, Dzieje Skierniewic 1359-1975, Warszawa, 1988, Państwowe Wydawnictwo Naukowe,
Dosłowny zapis źródła:
Najgorsze warunki zdrowotne panowały w getcie żydowskim. Nadmierne zagęszczenie ludności, brak żywności i antysanitarne warunki spowodowały wybuch epidemii tyfusu plamistego i brzusznego. (…) W 1942 r. stran zdrowotny mieszkańców miasta został określony jako bardzo zły. Z powodu ciężkich warunków bytowych zastraszająco rozwijala się gruźlica.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1942 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Łódzkie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Grażyna Kin-Rzymkowska, Rozwój przestrzenny miasta [Kutna], urbanistyka i architektura, zabytki, [w:] Kutno poprzez wieki, pod red. J. Szymczaka, t. II: Lata 1939-2010, Kutno-Łódź, 2011, Prezydent Miasta Kutna, Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna im.
Dosłowny zapis źródła:
W roku 1942 Niemcy zburzyli główną synagogę z XVIII w. i zniszczyli cmentarz żydowski.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Pożary |
Wsi |
|
Jesień |
1942 |
0 |
0 |
wrzesień |
|
|
27 |
0 |
0 |
Małopolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Gródki. Dzieje wsi roztoczańskiej.
Adres bibliograficzny:
Roman Tokarczyk, Gródki. Dzieje wsi roztoczańskiej., Lublin, 2000, Wydawnictwo 'Morpol', 236,
Dosłowny zapis źródła:
27 września 1942 r. miał miejsce bardzo groźny pożar w Goraju; oddział gródczańskiej OSP otrzymał zadanie ochrony plebanii.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Wolański Filip
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1942 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Małopolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
100 lat Ochotniczej Straży Pożarnej w Mszanie Dolnej 1878-1978
Adres bibliograficzny:
100 lat Ochotniczej Straży Pożarnej w Mszanie Dolnej 1878-1978, Mszana Dolna, 1978, 15,
Dosłowny zapis źródła:
dnia 19 sierpnia 1942 roku gestapo rozstrzelało nadzapadliskiem koło dworu 968 osób pochodzenia żydowskiego.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Wolański Filip
Postać digitalna:
|
| Pożary |
Wsi |
|
Jesień |
1942 |
0 |
0 |
wrzesień |
|
|
27 |
0 |
0 |
Małopolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Gródki. Dzieje wsi roztoczańskiej.
Adres bibliograficzny:
Roman Tokarczyk, Gródki. Dzieje wsi roztoczańskiej., Lublin, 2000, Wydawnictwo 'Morpol', 236,
Dosłowny zapis źródła:
27 września 1942 r. miał miejsce bardzo groźny pożar w Goraju; oddział gródczańskiej OSP otrzymał zadanie ochrony plebanii.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Wolański Filip
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1942 |
0 |
0 |
sierpień |
|
|
25 |
0 |
0 |
Małopolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
100 lat działalności Ochotniczej Straży Pożarnej w Makowie Podchalańskim
Adres bibliograficzny:
100 lat działalności Ochotniczej Straży Pożarnej w Makowie Podchalańskim, Maków Podhalański, 1983, 46,
Dosłowny zapis źródła:
w dniu 25 sierpnia 1942 gestapowcy dokonali potwornej zbrodni rozstrzeliwując 72 osoby…
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Wolański Filip
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
|
|
|
1942 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Małopolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Czarny Dunajec i okolice. Zarys dziejów do roku 1945
Adres bibliograficzny:
Jacek Chrobaczyński, W latach drugiej wojny światowej (1939-1945), [w:] Czarny Dunajec i okolice. Zarys dziejów do roku 1945, F. Kiryk,, Kraków, 1997, SESECJA, 484,
Dosłowny zapis źródła:
… w roku 1942 zaś epidemia czerwonki.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Wolański Filip
Postać digitalna:
|
|
|
Nieurodzaj |
|
1942 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Warmińsko-Mazurskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Wojciech Wrzesiński, Olsztyn w latach 1918-1945, ([w:] Olsztyn 1353-2003, red. Stanisław Achremczyk, Władysław Ogrodziński), Olsztyn, 2003, Ośrodek Badań Naukowych i Towarzystwo Naukowe i. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie,
Dosłowny zapis źródła:
W 1942 roku zmniejszyły się plony ziemniaków. Wprowadzono w związku z tym racjonowanie -2,5 kg ziemniaków na osobę tygodniowo, a przecież w tym samym czasie obniżono racje chleba. Brakowało paszy dla bydła. (s.394)
Oryginalny zapis daty:
w 1942 roku
Naziwsko i imię zbierającego:
Wiślicz Tomasz
Postać digitalna:
|
|
|
Głód |
|
1942 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Warmińsko-Mazurskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Wojciech Wrzesiński, Olsztyn w latach 1918-1945, ([w:] Olsztyn 1353-2003, red. Stanisław Achremczyk, Władysław Ogrodziński), Olsztyn, 2003, Ośrodek Badań Naukowych i Towarzystwo Naukowe i. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie,
Dosłowny zapis źródła:
Wiosną 1941 r. koncentracja wojsk spowodowała wielkie kłopoty komunikacyjne. Transporty wojskowe zapchały wszystkie drogi, szlaki kolejowe, porty. Ograniczono ruch cywilny. To wszystko spowodowało ograniczenie dowozu żywności do Prus Wschodnich, co uniemożliwiało nawet realizowanie zapotrzebowania na przydziały kartkowe. Ostre rygory policyjne ograniczały, a nawet często uniemożliwiały sprzedaż w Olsztynie towarów w wolnym handlu. W 1942 roku zmniejszyły się plony ziemniaków. Wprowadzono w związku z tym racjonowanie -2,5 kg ziemniaków na osobę tygodniowo, a przecież w tym samym czasie obniżono racje chleba. Brakowało paszy dla bydła. W Olsztynie głód stawał się zjawiskiem codziennym, wywołując niezadowolenie mieszkańców. Pobliskie wsie warmińskie, pilnowane przez własną policję i partyjniaków, ograniczały dowóz żywności do miasta. Tylko ostry reżym policyjny, prawa stanu wojennego i rozbudowana szeroko sieć miejscowych donosicieli decydowała, że w mieście nie dochodziło do rozruchów. (s.394)
Oryginalny zapis daty:
w 1942
Naziwsko i imię zbierającego:
Wiślicz Tomasz
Postać digitalna:
|
| Pożary |
Miasta |
|
|
1943 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Kujawsko-Pomorskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Jan Sziling, W latach okupacji hitlerowskiej (1939-1945), Dzieje Inowrocławia, pod red. Mariana Biskupa, t. 2 (od 1919 r. do końca lat siedemdziesiątych), Warszawa-Poznań-Toruń, 1982, Państwowe Wydawnictwo Naukowe,
Dosłowny zapis źródła:
W hucie szkła 'Irena' w 1943 r. spaliła się jedna hala i szlifiernia (…).
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Wsi |
|
|
1943 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Łódzkie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Stanisław Banach, Okupacja hitlerowska na terenie Oporowa i okolicy, [w:] Oporów. Stan badań II. Materiały sesji naukowej zorganizowanej 10 listopada 2003 r. z okazji 550-lecia Konwentu Ojców Paulinów w Oporowie oraz 550. rocznicy śmierci fundatora Prymas
Dosłowny zapis źródła:
Już na początku wojny został przeznaczony do rozbiórki kościół w Dąbrowicach, rozebrano jednak tylko zabytkową dzwonnicę i 3/4 parkanu wokół kościoła. Poważnie uszkodzony kościół w Kaszewach Kościelnych został rozebrany wskutek natarczywego żądania wójta gminy Krzyżanówek, który (…) wystarał się u starosty kutnowskiego - swego kolegi - o pozwolenie na zburzenie kościoła. (…) Po wywiezieniu do Dachau proboszcza Miłonic ks. Hilarego Majkowskiego i jego śmierci w Dachau, Niemcy w 1943 r. rozebrali kościół św. Stanisława Biskupa, a z uzyskanych cegieł zbudowali budynki gospodarcze dla swych kolonistów. (…) W dekanacie żychlińskim rozebrany został drewniany kościół w Bedlnie. Niemcy pod najsurowszymi groźbami spędzili miejscową ludność i rozkazali rozebrać parafialną świątynię. Po rozebraniu został tylko pusty plac, który następnie zalesiono.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1943 |
0 |
0 |
lipiec |
|
|
23 |
0 |
0 |
Małopolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Myślenice i okolice (Dobczyce, Sułkowice)
Adres bibliograficzny:
Julian Zinkow, Myślenice i okolice (Dobczyce, Sułkowice), Kraków, 1993, Nakładem autora, 90,
Dosłowny zapis źródła:
W nocy z dnia 23 na 24 lipca 1943 r. Niemcy otoczyli szczelnym kordonem całą wieś, a o świcie wywlekli według posiadanej wcześniej listy około stu osób i zaprowadzili na plac przed plebanie gdzie zaimprezowali śledztwo połączone z torturami. Następnie rozstrzelali 21 mieszkańców Sułkowic i 5 Herbutowic
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Wolański Filip
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1943 |
0 |
0 |
lipiec |
|
|
20 |
0 |
0 |
Małopolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Krzeszowice i okolice
Adres bibliograficzny:
Julian Zinkow, Krzeszowice i okolice, Warszawa-Kraków, 1988, Wydawnictwo PTTK'Kraj', 45,
Dosłowny zapis źródła:
W odwecie Niemcy przeprowadzili pacyfikację wsi burzliwą i deszczową nocą 20/21 VII 1943 r…
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Wolański Filip
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1943 |
0 |
0 |
lipiec |
|
|
23 |
0 |
0 |
Małopolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Myślenice i okolice (Dobczyce, Sułkowice)
Adres bibliograficzny:
Julian Zinkow, Myślenice i okolice (Dobczyce, Sułkowice), Kraków, 1993, Nakładem autora, 90,
Dosłowny zapis źródła:
W nocy z dnia 23 na 24 lipca 1943 r. Niemcy otoczyli szczelnym kordonem całą wieś, a o świcie wywlekli według posiadanej wcześniej listy około stu osób i zaprowadzili na plac przed plebanie gdzie zaimprezowali śledztwo połączone z torturami. Następnie rozstrzelali 21 mieszkańców Sułkowic i 5 Herbutowic
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Wolański Filip
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1943 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Małopolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Stryszawa
Adres bibliograficzny:
Marina Czesak, Stryszawa, Bielsko-Biała, 1980, Towarzystwo Społeczno-Kulturalne, 5,
Dosłowny zapis źródła:
w czasie egzekucji z 1943 r. zginęły 4 osoby…
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Wolański Filip
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1943 |
0 |
0 |
maj |
|
|
16 |
0 |
0 |
Mazowieckie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Karol Mórawski, Warszawa. Dzieje miasta, wyd. 4, Warszawa, 2003, Wydawnictwo Książka i Wiedza,
Dosłowny zapis źródła:
Kat powstania w getcie warszawskim - generał SS i policji Jürgen Stroop na zakończenie walk w getcie kazał w dniu 16 maja 1943 roku wysadzić w powietrze Wielką Synagogę warszawską. (…) Teren getta został zrównany z ziemią, a na jego obszarze dokonywano egzekucji schwytanych jeszcze na terenie miasta Żydów i więźniów z pobliskiego Pawiaka. Od ulicy Okopowej aż do Bonifraterskiej i od Leszna aż po Stawki rozciągała się wielka pustynia, wypełniona setkami tysięcy ton gruzu po zburzonych i spalonych domach tego rejonu Warszawy.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1943 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Zachodniopomorskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
AAN Warszawa, Mikrofilm Aleksandryjski T-71 R. 19 kl. 399717
Adres bibliograficzny:
Bogdan Frankiewicz, Wojenne losy Szczecina, ([w:] Dzieje Szczecina. T.III. 1806-1945, red. B. Wachowiak, s. 862-906), Szczecin, 1994, Wydawnictwo '13 Muz',
Dosłowny zapis źródła:
Z zachowanych zestawień wynika, iż na ogólną liczbę 21 999 budynków, jakie miał wówczas Szczecin, w pierwszym kwartale 1943 r. zniszczonych zostało całkowicie 18 budynków. Znacznie większe zniszczenia spowodowały naloty w drugim kwartale, kiedy zniszczonych i uszkodzonych zostało już 20 408 mieszkań. Nieznane są straty wyrządzone w czwartym kwartale, lecz sprawozdanie odnotowuje, iż dach nad głową straciło 3621 osób. To samo sprawozdanie podaje, iż w 1943 r. zostało uszkodzonych 1585 budynków, z czego poważnie 1043. Oznacza to, iż całkowicie zniszczonych i uszkodzonych zostało 24 139 mieszkań. (s. 883)
Oryginalny zapis daty:
w pierwszym kwartale 1943 r.;
Naziwsko i imię zbierającego:
Wiślicz Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
Panika |
Wiosna |
1943 |
0 |
0 |
kwiecień |
|
|
20 |
0 |
0 |
Zachodniopomorskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Bogdan Frankiewicz, Wojenne losy Szczecina, ([w:] Dzieje Szczecina. T.III. 1806-1945, red. B. Wachowiak, s. 862-906), Szczecin, 1994, Wydawnictwo '13 Muz',
Dosłowny zapis źródła:
Do najpoważniejszych należał nocny nalot w Wielki Piątek z 20 na 21 kwietnia 1943r., który trwał od godz. 0.45 do 3.05. Udział w nim wzięło 350 brytyjskih bombowcó, bombardujących tereny portowe o powierzchni 2500 m kwadratowych. Oraz dworzec towarowy. Ucierpiała także zachodnia i południowa część miasta z dzielnicami: Pomorzany (ulice: Włościańska 33, Składowa 8, Powstańców Wielkopolskich), Śródmieście (ul. Wąska, Kaszubska, Kujota, Gen. Sowińkiego 75, spłonął oboz mieszkalny dla robotników polskich, ul. Firlika 14). Duża bomba padła na kaplicę pogrzebową przy Al.. Lipowej na Cmentarzu Centralnym. Mina powietrzna, która spadła na obecną ulicę Frysztacką, trafiła w wieżę ciśnień na Wzgórzu Hetmańskim, z ktorej wypłyneło 3200 m kwadratowych wody zalewajac okoliczne domy. Zbombardowany został także kościół katolicki pw. Św. Jana Chrzciciela przy dzis. Ulicy Bogurodzicy. W akcji ratunkowej zginęło wtedy 30 policjantów, a wśród ludności wybuchła panika. (s. 882)
Oryginalny zapis daty:
w Wielki Piątek z 20 na 21 kwietnia 1943r
Naziwsko i imię zbierającego:
Wiślicz Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1944 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Łódzkie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Bogdan Bejm, Tadeusz Bojanowski, Okupacja niemiecka, Zgierz. Dzieje miasta do 1988 roku, pod red. Ryszarda Rosina, Łódź-Zgierz, 1995, Zarząd Miasta Zgierza, Oddział Polskiego Towarzystwa Historycznego w Łodzi, Towarzystwo Przyjaciół Zgierza, 366-417,
Dosłowny zapis źródła:
W 1944 r. rozpoczęto również masową ewakuację mienia do Rzeszy. (…) Od 22 VIII 1944 r. z [zakładów przemysłu chemicznego] 'Boruty' wysłano do Rzeszy ogromne ilości półfabrykatów, barwników i urządzeń, m.in. kompletną turbinę i aparaturę do emaliowania (…) urządzenia do produkcji vulkacitu, zostały rozmontowane i w okresie od sierpnia do listopada wywiezione do Niemiec. Stoppa Farzeugfabrik ewakuowano wraz z robotnikami do Wolsztyna (…). Z Zakładów Odzieżowych E. Grahl od lipca 1944 r. wysyłano do Fürstenbergu przez 3 miesiące maszyny szwalnicze i tkaniny odzieżowe. (…) Wszystkie przedsiębiorstwa zgierskie wysyłały jednak do Rzeszy produkty, surowce, silniki elektryczne, pasy skórzane, części zamienne, podzespoły maszyn i maszyny.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1944 |
1939 |
1945 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Łódzkie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Aleksandra Jewtuchowicz, Andrzej Suliborski, Struktura gospodarcza Łodzi w latach 1918-1989, [w:] Łódź monografia miasta, pod red. Stanisława Liszewskiego, Łódź, 2009, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, 297-322,
Dosłowny zapis źródła:
Likwidacja fabryk włókienniczych i wprowadzenie do nich urządzeń produkcyjnych innych gałęzi przemysłu (głównie zbrojeniowego) spowodowały duże straty. Maszyny włókiennicze były niszczone, sprzedawane bądź składowano je w niedpowiednich do tego miejscach. (…) Wiosną 1944 r., wobec zbliżającego się frontu wschodniego, rozpoczęto pospieszną ewakuację na zachód łódzkiego przemysłu zbrojeniowego. Uległy likwidacji nowo założone fabryki elektrotechniczne i metalowe. Z miasta wywozono także gotowe wyroby i półprodukty przemysłu włókienniczego i odzieżowego. W sierpniu 1944 r. rozpoczęto akcję mającą na celu sparaliżowanie łódzkiego przemysłu. Polegała ona na pozbawieniu go newralgicznych urządzeń i najcenniejszych części maszyn. Były one wymontowywane i wywożone na zachód. Zaczęto także ewakuację łódzkich fabryk metalowych. Dewastacji i strat nie unikneło rzemiosło i handel. (…) Niemcy częściowo zniszczyli tez infrastrukturę mieszkaniową, zwłaszcza w dzielnicach żydowskich. (…) W Łodzi zniszczeniu uległo 28,5% budynków fabrycznych, 39,8% urządzeń energetycznych, 42,7%maszyn i urządzeń produkcyjnych. Moc produkcyjna łódzkiego przemysłu spadła o około 40%. Największe straty poniósł, kluczowy dla Łodzi, przemysł włókienniczy (przede wszystkim bawełniany), w którym 38% fabryk uległo zniszczeniu w rozmiarach od 25 do 50%. Dewastacja parku maszynowego i brak surowca doprowadził do spadku produkcji tego przemysłu w stosunku do okresu przedwojennego o 70-90%.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
Zima |
1944 |
0 |
1945 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Małopolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Studia z dziejów Jasła i powiatu jasielskiego.
Adres bibliograficzny:
Józef Garbacik, Studia z dziejów Jasła i powiatu jasielskiego, Kraków, 1964, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1,
Dosłowny zapis źródła:
Tragedia Jasła na przełomie 1944-1945, kiedy okupant hitlerowski spalił to miasto, zmieniając je w ruiny i pogorzelisko, wstrząsnęła głęboko byłymi i współczesnymi ego mieszkancami.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Wolański Filip
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1944 |
0 |
0 |
sierpień |
|
|
6 |
0 |
0 |
Małopolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Węgrów. Dzieje miasta i okolic (1944-2005)
Adres bibliograficzny:
Arkadiusz Kołodziejczyk, Węgrów i powiat węgrowski w latach 1944-1947, [w:] Węgrów. Dzieje miasta i okolic (1944-2005), Arkadiusz Kołodziejczyk, Tadeusz Swat, Mariusz Szczupak,, Węgrów, 2006, 20,
Dosłowny zapis źródła:
… w dniach 6-8 sierpnia 1944 r. wycofujące się wojska niemieckie celowo niszczyły budynki urzyteczności publicznej…
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Wolański Filip
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1944 |
0 |
0 |
sierpień |
|
|
6 |
0 |
0 |
Małopolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Węgrów. Dzieje miasta i okolic (1944-2005)
Adres bibliograficzny:
Arkadiusz Kołodziejczyk, Węgrów i powiat węgrowski w latach 1944-1947, [w:] Węgrów. Dzieje miasta i okolic (1944-2005), Arkadiusz Kołodziejczyk, Tadeusz Swat, Mariusz Szczupak,, Węgrów, 2006, 20,
Dosłowny zapis źródła:
… w dniach 6-8 sierpnia 1944 r. wycofujące się wojska niemieckie celowo niszczyły budynki urzyteczności publicznej…
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Wolański Filip
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1944 |
0 |
0 |
kwiecień |
|
|
4 |
0 |
0 |
Małopolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
100 lat działalności Ochotniczej Straży Pożarnej w Makowie Podchalańskim
Adres bibliograficzny:
100 lat działalności Ochotniczej Straży Pożarnej w Makowie Podchalańskim, Maków Podhalański, 1983, 46,
Dosłowny zapis źródła:
w nocy z 4 na 5 kwietnia 1944 przeprowadzając bestialską pacyfikację i palących się domach wymordowali 42 osoby….
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Wolański Filip
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
Zima |
1944 |
0 |
1945 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Małopolskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Studia z dziejów Jasła i powiatu jasielskiego.
Adres bibliograficzny:
Józef Garbacik, Studia z dziejów Jasła i powiatu jasielskiego, Kraków, 1964, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1,
Dosłowny zapis źródła:
Tragedia Jasła na przełomie 1944-1945, kiedy okupant hitlerowski spalił to miasto, zmieniając je w ruiny i pogorzelisko, wstrząsnęła głęboko byłymi i współczesnymi ego mieszkancami.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Wolański Filip
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Wsi |
|
|
1944 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Mazowieckie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Dariusz Kisiel, Kalendarium Pułtuska i okolic (do roku 2000), Płock, 2001, Płocki Instytut Wydawniczy,
Dosłowny zapis źródła:
1944 r. - znaczne uszkodzenie na skutek działań wojennych kościoła w Błędostowie par. Smogorzewo
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Wsi |
|
|
1944 |
0 |
1945 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Mazowieckie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Dariusz Kisiel, Kalendarium Pułtuska i okolic (do roku 2000), Płock, 2001, Płocki Instytut Wydawniczy,
Dosłowny zapis źródła:
1944 r.
- zburzenie kościoła w Pokrzywnicy na skutek działań wojennych
- znaczne uszkodzenie kościoła w Dzierżeninie
1945 r.
- całkowite zniszczenie wsi Dzierżenin na skutek działań wojennych (linia frontu)
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1944 |
0 |
1945 |
|
wrzesień |
styczeń |
0 |
0 |
0 |
Mazowieckie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Karol Mórawski, Warszawa. Dzieje miasta, wyd. 4, Warszawa, 2003, Wydawnictwo Książka i Wiedza,
Dosłowny zapis źródła:
Miasto zostało odcięte od świata kordonem posterunków, po czym rozpoczęto systematyczną grabież tego, co ocalało z pożogi. (…) Zdejmowano przewody tramwajowe, wydobywano kable telefoniczne. Później działała już tylko grupa niszczycielska, podpalając i minując poszczególne budynki, aby co kilka dni wzniecać ponownie ogień na ocalałych przypadkiem piętrach, w mieszkaniach, na klatkach schodowych. Pastwą ognia i grabieży padły bezcenne kolekcje archiwalne, biblioteczne, zbiory prywatne (…). We wrześniu spłonęła na Rynku Starego Miasta kamienica Baryczków z unikatowymi zbiorami varsavianów, w połowie października zginęły w ogniu setki inkunabułów, tysiące rękopisów i dziesiątki tysięcy starodruków zdeponowanych przez biblioteki: Załuskich, Narodową, Raperswilską i uniwersytecką w gmachu Biblioteki Krasińskich na Okólniku. 25 października uległo zagładzie Archiwum Miejskie, potem Archiwum Akt Nowych, Akt Dawnych, Skarbowe. Ograbiono Muzeum Narodowe (…). W początkach grudnia wysadzono w powietrze Zamek Królewski, kościół jezuitów, pałac Ossolińskich. Spalono pałac w Łazienkach, zaminowano Belweder, Teatr Wielki, pałac Pod Blachą, kościoły bernardynów, karmelitów, wizytek. Zabrano na złom pomniki księcia Józefa Poniatowskiego, Mickiewicza, Bogusławskiego, Lotnika i Sapera. Jeszcze 16 stycznia podłożono ogień w gmachu Biblioteki Publicznej na ulicy Koszykowej, mieszczącej blisko pół miliona książek.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1944 |
0 |
1945 |
|
sierpień |
styczeń |
0 |
1 |
17 |
Mazowieckie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Karol Mórawski, Warszawa. Dzieje miasta, wyd. 4, Warszawa, 2003, Wydawnictwo Książka i Wiedza,
Dosłowny zapis źródła:
Ogółem w tragicznych dniach powstania warszawskiego zginęło około 150 tysięcy mieszkańców stolicy, którzy padli rozstrzelani, zabici na ulicach, zmiażdżeni w gruzach domów, zmarli z ran, wycieńczenia i chorób, w tym około 16 tysięcy powstańczych żołnierzy. Liczba rannych wynosiła blisko 25 tysięcy osób, z czego około 5 tysięcy cięzko rannych znajdowało się w powstańczych szpitalach w dniach kapitulacji. Do niewoli wzieli Niemcy około 16 tysięcy powstańców, wśród nich ponad 900 oficerów, 6 generałów i blisko 2 tysiące kobiet żołnierzy. (…) Straty wojenne stolicy na progu 1945 roku wynosiły 84% ogólnej zabudowy i wyposażenia technicznego miasta, 90% kubatury zakładów przemysłowych, 72% izb mieszkalnych, tj. około pół miliona izb w porównaniu z listopadem 1939 roku. Prócz tego zniszczeniu uległo 70% budynków szkolnych, 90% świątyń i budowli zabytkowych, 90% muzeów, teatrów, archiwów, bibliotek, 90% sal kinowych i teatralnych, 80% szpitali, klinik i ośrodków zdrowia, wszystkie mosty, 85% sieci tramwajowej, 50% budynków i urządzeń elektrowni, 30% urządzeń wodociągowych, 46% gazowni i sieci gazowej, 100% urządzeń central telefonicznych, 30% nawierzchni ulic i 60% drzewostanu. Zdewastowano elektrownię, stacje pomp i urządzenia kanalizacyjno-wodociągowe, całą komunikację miejską i gazownię. Zniszczono Dworzec Główny, dworzec pocztowy, dworce kolejowe na Pradze oraz lotnisko cywilne na Okęciu. Miliony metrów sześciennych gruzu blokowało ulice, a wszędzie groziły niebezpieczeństwem walące się domy, ruiny i setki tysięcy ukrytych min i niewypałów.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1944 |
0 |
1945 |
|
wrzesień |
styczeń |
0 |
0 |
0 |
Mazowieckie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Jerzy Kijowski, Dzieje Ostrołęki 1944-2000, Ostrołęka, 2002, Towarzystwo Przyjaciół Ostrołęki,
Dosłowny zapis źródła:
Ostrołęka uległa zniszczeniu głównie w wyniku nalotów lotnictwa niemieckiego i ostrzału artyleryjskiego, trwającego nieprzerwanie od 6 września 1944 do 14 stycznia 1945 r. Należała ona do jednych z najbardziej zniszczonych miast województwa warszawskiego i we wszystkich statystykach ukazujących wojenne straty materialne znajdowała się w czołówce tabel. (…) najbardziej zniszczone miasta to: Różan (90 proc.), Maków Maz. (80,4 proc.), Kałuszyn (87,1 proc.), Warka (80 proc.), Brok (66,5 proc.) i Zakroczym (60 proc.). Były to małe miasteczka, z których największe Różan liczyło 613 budynków, leżace na linii frontu lub w rejonie przyczółków (Warka, Różan). Kolejne miejsce zajmowała Ostrołęka. Z 1345 budynków mieszkalnych przed wojną, zniszczonych zostało 739, tj. 55 proc. Identyczny procent zniszczenia miał Wołomin (na 632 budynki zniszczonych zostało 285). Dane o zniszczeniach miasta różnia się nieco między sobą. Icj jednoznaczne i w pełni wiarygodne ustalenie jest trudne. Jedne z nich mówią o zniszczeniu 2600 izb o kubaturze 768 tys.m3 i wartości ponad 9 mln. zł przedwojennych oraz większości zakładów rzemieślniczych i sklepów. (…) Według tego źródła [instrukcji Ministerstwa Odbudowy z czerwca 1945 r.] w Ostrołęce zniszczonych zostało 265 budynków mieszkalnych o kubaturze 600 tys. m3. Icj ogólna wartość w cenach z 1939 r. wynosiła 15 mln. zł, a ogólna wartość zniszczeń 8 mln 250 tys. zł, tj. 55 proc. (…) W wyniku polityki okupanta idzialań wojennych, wielkiemu zniszczeniu uległ przemysł, rzemiosło i handel. (…) Zniszczenia wojenne miasta i powiatu ostrołęckiego były procentowo większe niż w województwie warszawskim, choć te były też dość znaczne. (…) na ogólna liczbę 2088 zakładów, w lipcu 1945 r., zniszczonych lub uszkodzonych było 1461 (70 proc.), w 1177 (40 proc.) zniszczone lub uszkodzone były budynki, w 512 (25 proc.) zniszczone lub uszkodzone były urządzenia energetyczne, a w 1150 (52 proc.) urządzenia techniczne. Ponadto 500 zakładów było w ogóle nieczynnych. Na straty materialne znaczny wpływ miał fakt, że okupant w ostatniej fazie wojny przystąpił do całkowitej dewastacji zakładów przemysłowych, demontażu maszyn i urządzeń oraz wywózki ich do Niemiec. Dotyczyło to także niektórych instytucji, w tym szpitala w Ostrołęce. (…) Z ważniejszych obiektów w mieście poważnie uszkodzone były budynki Szkoły Rzemieślniczo-Przemysłowej, Szkoły Powszechnej nr 1, kościoła farnego i poklasztornego, magistratu i starostwa. (…) Większość budynków szkolnych uległa zniszczeniu. W klasach i korytarzach znajdowały się stanowiska produkcyjne. Nie było dachów i okien, a ściany zostały podziurawione pociskami armatnimi. Ze szpitala pozostały tylko ruiny. (…) Niemcy, wycofując się z miasta, zniszczyli także urządzenia komunalne, park miejski, większość warsztatów rzemieślniczych i sklepów. Ulice i chodniki były zniszczone na skutek kopania rowów i okopów. Działania wojenne nie oszczędziły także koszar wojskowych w Wojciechowicach i dworca kolejowego. (…) Zniszczony był tartak i mleczarnia. W pasie szerokości około 10 km po obu stronach Narwi zaminowane były pola.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Pietras Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
Zima |
1944 |
0 |
1945 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Warmińsko-Mazurskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Jerzy Sikorski, Tadeusz Piaskowski, Frombork, Olsztyn, 1972, Pojezierze,
Dosłowny zapis źródła:
Ostatnia wojna ciężko doświadczyła miasteczko. Ucierpiało ono w końcowej fazie działań, gdy wojska radzieckie 3 Frontu Białoruskiego pod dowództwem gen. armii Iwana Czerniachowskiego przyparłu do Zalewu i zamknęły w żelaznym worku siły niemieckie. […] Z zabudowy miejskiej Fromborka pozostało zaledwie 20%. Front przetoczył się dołem - wzgórze katedralne prawie nie doznało uszczerbku. Spłonął stary pałac biskupi i parę kanonii. Jeden tylko pocisk ugodził fronton katedry. (s.41)
Oryginalny zapis daty:
Ostatnia wojna, w końcowej fazie działań
Naziwsko i imię zbierającego:
Wiślicz Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1944 |
0 |
1945 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Warmińsko-Mazurskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Andrzej Wakar, Tadeusz Willan, Giżycko. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn, 1966, Pojezierze,
Dosłowny zapis źródła:
W Rynie uległo zniszczeniu 30% budynków mieszkalnych i 25% przemysłowych. (s. 130)
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Wiślicz Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
Panika |
Zima |
1944 |
0 |
1945 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Warmińsko-Mazurskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Andrzej Wakar, Tadeusz Willan, Giżycko. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn, 1966, Pojezierze,
Dosłowny zapis źródła:
Prawie do końca 1944 r. Giżycko nie przeżywało bombardowań lotniczych. Pierwsze radzieckie bomby spadły na miasto 16 grudnia 1944 r. Potem naloty powtarzały się coraz częściej. Przeszło trzysta budynków uległo uszkodzeniu, zniszczeniu lub spaleniu. Jedna bomba spadła na zamek, okazała się wszakże niewypałem. Gdy front podsunął się pod miasto, grupy saperów niemieckich wysadziły mosty oraz spaliły lub zrównały z ziemią kilkanaście budynków, m.in. zakłady szkutnicze Schulza. 22 stycznia wojska radzieckie pojawiły się w Siedliskach, w Upałtach, w Spytkowie i w Świdrach. Natychmiast zarządzono przymusową ewakuację ludności cywilnej z Giżycka: pociąg ewakuacyjny zabrał 1 200 osób, reszta ruszyła samochodami, bryczkami, furmankami, a nawet pieszo. […] Wieczorem 26 stycznia 1945 r. Niemcy szybko wycofali się z Giżycka. (s. 90)
Oryginalny zapis daty:
potem [po 16 grudnia 1944 r.]
Naziwsko i imię zbierającego:
Wiślicz Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
Zima |
1944 |
0 |
1945 |
grudzień-styczeń |
|
|
0 |
0 |
0 |
Warmińsko-Mazurskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Jan Chłosta, Olecko w latach 1914-1945, ([w:] Dzieje Olecka 1560-2010, Stanisław Achremczyk, Danuta Bogdan, Jan Chłosta, Tomasz Chrzanowski, Jerzy M. Łapo, Ryszard Tomkiewicz, s. 333- 364), Olecko, 2010,
Dosłowny zapis źródła:
W czwartek 14 grudnia 1944 roku miał miejsce perwszy nalot samolotów rosyjskich na Olecko. Zostało zniszczonych wówczas kilka domów w rynku, nikt nawet nie próbował gasic pożarów. Trzy dni przed wkroczeniem czewonoarmistów do Olecka (21 stycznia 1945 roku), z miasta wycofał się Volkssturm. […] W drugiej dekadzie stycznia żołnierze sowieccy z 31.Armii wkroczyli na teren powiatu oleckiego z północy i ze wschodu. Nie napotkali na żaden opór, bo Niemcy, spodziewając się oskrzydlenia głównych sił, powoli wycofywali się z terenów na wschód od Wielkich Jezior Mazurskich. Podobnie jak w wielu innych miastach prowincji wschodniopruskiej, Rosjanie i tutaj dokonali wiele bezmyślnych zniszczeń, byli do tego zresztą zachecani prze własne dowództwo. Powiat olecki stanowił pierwszy skrawek ziemi znajdujacej się pod administracją niemiecką. Rosjanie brali więc swoisty odwet za zbrodnie Wehrmachtu dokonywane w Rosji, na Ukrainie i Białorusi. Zniszczenia wojenne w samym Olecku były znaczne. Najwiecej domow spalono w rynku. Z 77 budynków ocalało zaledwie 16. Spłonął też zabytkowy kościół ewangelicki, dworzec kolejowy, poczta i mleczarnia. Przyjmuje się, że w przybliżeniu 60% miasta legło w gruzach. (s. 362)
Oryginalny zapis daty:
W czwartek 14 grudnia 1944 roku;W drugiej dekadzie stycznia
Naziwsko i imię zbierającego:
Wiślicz Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1944 |
0 |
1945 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Warmińsko-Mazurskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Andrzej Wakar, Elżbieta Ceglarska, Edmind Hann, Aleksander Omijanowicz, Sylwester Owczarek, Eugeniusz Strzałkowski, Eugeniusz Zdrojewski, Gołdap. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn, 1971, Pojezierze,
Dosłowny zapis źródła:
Zniszczone zostały przede wszystkim urządzenia służące niemieckim celom militarnym. Wśród tej kategorii obiektów znalazły się zakłady przemysłowe, urzadzenia energetyczne, mosty, linie kolejowe i urządzenia stacyjne, pałace junkierskie, gdzie rozlokowane były sztaby jednostek wojskowych, dukty leśne oraz szerokie przydrożne pasy pól uprawnych. Wojska niemieckie, przygotowując się do obrony przed ofensywą Armii Radzieckiej, wysadziły w powietrze obiekty przemysłu wojennego nad Jeziorem Gołdapskim, zniszczyły elektrownię, młyn, cegielnię sylikatową, mleczarnię, warsztaty metalowe, częściowo browar i gazownię oraz magazyny przy koszarach wojskowych w mieście Gołdapi. Na wsi zaś zostały uszkodzone wszystkie gorzelnie, tartaki, częściowo młyny, zaminowane główne drogi, mosty, wiadukty kolejowe, a nawet pałace w Miodusznikach Dużych, Górnem, Babkach, Żelazkach oraz rezydencje myśliwskie w Żytkiejmach. […] Dalsze straty to skutki bezpośrednich działań wojennych na terenie powiatu i kilkukrotnych uderzeń szturmowych na maisto Gołdap. W tej fazie walk zamieniono w ruinę miasto, zniszczeniu uległy takie miejscowości jak Żytkiejmy (3 hotele, mleczarnia, cegielnia, młyn, stacja kolejowa), Skajzgiry, Bludzie, Łoje, Marlinowo, Górne, Babki, Żelazki, Botkuny, Zawiszyn, Jabłońskie, Wronki, Kowalki, folwark Wróbel, część Bań Mazurskich z kościołem i stacją kolejową oraz wiekszość okolicznych zabudowań wiejskich przyległych do miasta Gołdapi. Niepełne szacunki strat wojennych podają, że w Gołdapi zniszczono 70% ogólnej kubatury budynków, wyłączając obiekty przemysłowe. […] Straty w obiektach przemysłowych szacowane były na ponad 50% ogólnej wartości obiektów i ponad 80% zdolności produkcyjnej. Kompletnie zdewastowane zostały budynki stacyjne i linie kolejowe na trasie Gołdap-Olecko, Żytkiejmy-Gołdap-Węgorzewo. Do tego trzeba dodać kilkanaście zrujnowanych szkół w powiecie, szpital, dwa kina, zniszczone urządzenia komunalne i gazownicze. Na wsi, straty sięgały ponad 95% ogólnej liczby inwentarza żywego, zaminowane pola zostały nie obsiane, zdewastowane zostały urządzenia melioracyjne, spalone i opróżnione magazyny żywnościowe. (s.128)
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Wiślicz Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1944 |
0 |
1945 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Warmińsko-Mazurskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Andrzej Wakar, Tadeusz Willan, Giżycko. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn, 1966, Pojezierze,
Dosłowny zapis źródła:
Zniszczenia wojenne były tutaj duże. Według spisu, dokonanego na przełomie 1945 i 1946 r. przez Wydział Odbudowy Starostwa Powiatowego, w Giżycku nadawało się do użytkowania - w stosunku do stanu z 1944 r. - 65% budynków mieszkalnych. Reszta uległa spaleniu. Jedynie niewielką liczbę zniszczonych domów można było zabezpieczyć do późniejszej odbudowy. Trzecia część miasta znikneła więc z powierzchni ziemi . Sieć przewodów wodociągowych w Giżycku została zniszczona w 10%, kanalizacyjnych w 15%, elektryczne i gazowe były w zasadzie nie uszkodzone. Budynki przemysłowe zniszczono w 25%. Niestety, z reguły brakło w nich maszyn i urządzeń.
[…] Okoliczne wsie poniosły również dotkliwe straty. Zostało spalonych ponad 10% zagród wiejskich. Zastano zaledwie 1% poprzedniego stanu inwentarza żywego. Maszyny rolnicze, jeśli nie zostały wywiezione, uległy dewastacji. (s. 130)
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Wiślicz Tomasz
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
Lato |
1944 |
0 |
0 |
sierpień |
|
|
17 |
0 |
0 |
Zachodniopomorskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Bogdan Frankiewicz, Wojenne losy Szczecina, ([w:] Dzieje Szczecina. T.III. 1806-1945, red. B. Wachowiak, s. 862-906), Szczecin, 1994, Wydawnictwo '13 Muz',
Dosłowny zapis źródła:
Najstraszniejsze jednak w skutkach były naloty, określane jako dywanowe, w sierpniu 1944 r. Pierwszy nastąpił w czwartek, nocą z 17 na 18 sierpnia o godziine 0.30 i trwał do 1.40. Nalotu dokonały samoloty angielskie, których celem był wyłącznie Szczecin. […] W wyniku nalotu w mieście wybuchło 358 pożarów wznieconych przez bomby fosforowe, dotychczas mało stosowane. Pod gradem bomb znalazły się dzielnice- Gocław, Stare Miasto i sródmieście z ulicami: Al Wyzwolenia, Kardynała Wyszyńskiego (ponownemu zniszczeniu uległ kościół św. Jakuba), Jedności Narodowej, J. Piłsudskiego, Matejki, Malczewskiego, Unisławy, Staromłyńską, Monte Cassino, Bazarową, Małkowskiego, Odzieżową, Czesława, pl. Lotników, Wielkopolską, Chmielewskiego i kilkoma inymi. Olbrzymie spustoszenia objeły duży obszar miassta, a nazajutrz jeszcze widoczne były dogasające pożary. […] Liczbę osob pozostających bez mieszkań oceniano wówczas na około 100 tys., zanotowano 1100 zabitych i 1500 rannych. […] Zniszczonych zostało 40 tys. Mieszkań. W mieście zabrakło trumien, a 7 samochodów zwoziło zabitych na cmentarze.
Zniszczeń doznały znaczące zakłady: stocznie i współpracujące przedsiębiorstwa: rafineria cukru przy ul. Energetyków, zakłądy na wyspie Łasztowni, cementownia, huta, odlewnia na Grabowie, okolice Dworca Głównego . W gruzach legły budynki przy Bulwarze Nadodrzańskim. Dojście do Starego Miasta od strony Odry było prawie niemożliwe z uwagi na olbrzymie rumowisko domów. […]
Kolejny nalot na Szczecin nastąpił w nocy z 29 na 30 kwietnia 1944 r., wyrządzajac ponownie poważne szkody. […] Znowu zniszczenia przekraczały ludzkie wyobrażenie. […] Ogółem zburzonych zostało 18 szkół i Muzeum Narodowe, z którego zdążono ewakuować część zbiorów. Zniszczeniu uległo około 30 tys. Mieszkań. Bomby spadły także na oddalone dzielnice: Głębokkie (500 bomb) i wieś Ołczkowo (1 tys. Bomb). Zanotowano 1300 zabitych i około 90 tys. Osób bez dachu nad głową.
[…] W obydwu nalotach sierpniowych miasto utraciło około 42 tys. Mieszkańców wskutek ewakuacji oraz bombardowań. (s. 887)
Oryginalny zapis daty:
nocą z 17 na 18 sierpnia ;w nocy z 29 na 30 kwietnia 1944 r
Naziwsko i imię zbierającego:
Wiślicz Tomasz
Postać digitalna:
|
| Pożary |
Miasta |
|
|
1945 |
0 |
1946 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
409] |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Legnica. Zarys monografii miasta, pod red. Stanisława Dąbrowskiego, Wrocław-Legnica, 1998,
Dosłowny zapis źródła:
(…)10 II 1945 r. miasto było tylko nieznacznie zniszczone. Duże zniszczenia powstały natomiast już po zakończeniu dzialań wojennych. Miasto padło ofiarą rozformowywanych oddziałów wojskowych, plądrowników i szabrownikow. Wzniecano liczne pożary, których nie miał kto i czym gasić. Na dodatek brakowało też wody.Szalały więc pożary. Szczególnie dużo zniszczeń dokonano 1 i 9 maja 1945 r., kiedy splonęlo wiele budynków w Rynku i na ulicach przyległych, jak Środkowa, Złotoryjska, Jaworzyńska, Grodzka, Wrocławska, Brukowa, pl. Słowiański. Możnaa więc powiedzieć, że splonęlo całe centrum Starego Miasta (…) Liczne pożary w mieście i w powiecie wybuchały także w następnych misiącach. Grasujące pjane grupy wojskowe wzniecały pożary nie tylko przypadkowo, lecz także po zrabowaniu ceenniejszych rzeczy celowo oblewwały budynki benzyną i podpalały. Po tym 'impecie pożarowym' pożary wybucha ły także w następnych miesiacach, szczególnie we wrzesniu 1945 r. (17 pożarów). Od jesieni 1945 r. do czerwca 1946 r. miesięccznie wybuchało ponad 10 pożarów, których nie miał kto gasić. [s. 409]
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Kościk Elżbieta
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
|
|
|
1945 |
0 |
1945 |
|
luty |
kwiecień |
0 |
7 |
17 |
Dolnośląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
F. Biały, W. Pięczka, A. Restel, Pierwsze lata władzy ludowej, osadnictwo i zatrudnienie, [w:] Strzelin. Monografia geograficzno-historyczna miasta i powiatu. Pod re. E. Maleczyńskiej i S. Michalkiewicza, Wrocław, 1974,
Dosłowny zapis źródła:
W dniu 7 lutego9…) nastąpił silny atak lotnictwa radzieckiego na Strzelin. (…) Ostateczne jednak wyzwolenie miasta nastąpiło 17 kwietnia 1945 r. po ciężkich i zaciętych bojach. Strzelin i cały powiat przedstawiały jedno wielkie pobojowisko. Strzelin został zniszczony w 80%. Do zobrazowania ogromu zniszczeń może pozsłużyć fakt usunięcia z miasta w latach 1945-1964 prawie 200 tys. m3 gruzu'. (s. 161-164).
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Bogacz Teresa
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
|
|
1945 |
0 |
1946 |
maj 1945-listopad1946 |
|
|
0 |
0 |
0 |
Dolnośląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Wojciech Mrozowicz, Przemysław Wiszewski, Oleśnica od czasów najdawniejszych po współczesność, Wrocław, 2006,
Dosłowny zapis źródła:
(…) od maja 1945 r. do listopada 1946 r. [z powodu epidemii tyfusu] zmarło 1300 niemieckich mieszkańców Oleśnicy
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Kościk Elżbieta
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
|
Lato |
1945 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Dolnośląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Dosłowny zapis źródła:
Dopiero w sierpniu 1945 r. przybył do Strzelina pierwszy lekarz polski Jan Turzański, któryt przyjął zlecenie zorganizowania społecznej służby zdrowia. Najpilniejszym zadaniem tego okresu było opanowanie epidemii duru brzusznego.Zorganizowano Powiatową Kolumnę Sanitarną, rozpopczęto izolację chorych, wykrywanie żródła zarazy, przeprowadzono dezynfekcje. s.
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Bogacz Teresa
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
|
|
1945 |
0 |
1946 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Dolnośląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
T. Radosiński, A. Rostel, Rozwój społeczny i gospodarczy, [w:] Strzelin. Monografia geograficzno-historyczna miasta i powiatu: Pod red. E. Maleczyńskiej i S. Michalkiewicza, Wrocław, 1974,
Dosłowny zapis źródła:
Dopiero w sierpniu 1945 r. przybył do Strzelina pierwszy lekarz polski(…). Najpilniejszym zadaniem tego okresu było opanowanie epidemii duru brzusznego.(…) W Wiązowie, w budynku pofabrycznym, otwarto prowizoryczny szpital epidemiczny, który funkcjonował do września 1946 r., tj. do czasu wygaśnięcia epidemii'. (s. 224-225).
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Bogacz Teresa
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
|
|
1945 |
0 |
1946 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Dolnośląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Elżbieta Kaszuba, Jan Kęsik, Epidemia tyfusu w powiecie świdnickim w drugiej połowie 1945 i początkach 1946 roku, Od powietrza, głodu, ognia i wojny…. Klęski elementarne na przestrzeni wieków, pod red. Tomasza Głowińskiego i Elżbiety Kościk, Wrocław, 2013
Dosłowny zapis źródła:
Na Dolnym Śląsku masowe zachorowania na tyfus pojawiły się w lecie 1945 r. głównie w powiecie świdnickim oraz sąsiednim - jaworskim. Znaczne mniejszą skalę miały zachorowania w powiatach wałbrzyskim i legnickim. Wyjątek stanowiła jedynie wieś Pełcznica w powiecie wałbrzyskim, będąca przysiółkiem Świebodzic należących do powiatu świdnickiego. W pozostałych powiatach regionu występowały jedynie niewielkie ogniska tyfusu brzusznego, chociaż niekiedy kończyły się zgonami. [s. 198]
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Kościk Elżbieta
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1945 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Dolnośląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Wojciech Fabisiak, Krzysztof Popiński, Jakub Tyszkiewicz, Rościsław Żerelik, Dzieje Sobótki, Sobótka, 1999,
Dosłowny zapis źródła:
Walki toczące się w końcowych miesiącach wojny spowodowały uszkodznia w budynkach mieszkalnych, gospodarczych i urządzeniach komunalnych. Według powojennych szacunków siegały one 50%. [s. 110]
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Kościk Elżbieta
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Miasta |
|
|
1945 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Dolnośląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Oława. Zarys monografii miasta, pod red. Krystyna Matwijowskiego, Wrocław-Oława, 2004,
Dosłowny zapis źródła:
Miasto zostalo zniszczone w 30%, a jego centrum nawet w 50%. Ocalało tylko 600 budynków, a 270 zostalo poważnie uszkodzonych. Zdewastowane były zakłady przemyslowe, drogi, kanalizacja i sieć elektryczna. Były również zniszczone 2 mosty na Odrze i Oławie. W powiecie oławskim powyżej 15% zostały zniszczone 1863 zagrody, tj. 55% ogólnej ich liczby na omawianym terenie. [s. 226]
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Kościk Elżbieta
Postać digitalna:
|
| Masowe choroby zakaźne |
Epidemie |
|
|
1945 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Dolnośląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Jakub Tyszkiewicz, Powiat wrocławski w latach 1945-1998, [w:] Dzieje powiatu wrocławskiego, Wrocław-Sobótka, 2002,
Dosłowny zapis źródła:
Nieliczna grupa medyczna składająca się z ośmiu lekarzy niemieckich oraz dwóch polskich już latem 1945 r. musiała stawić czoło epidemii tyfusu brzusznego, która objęła przede wszystkim gminy Sobótkę, Smolec, Kąty Wrocławskie i Żurawinę(…). Do końca roku odnotowano 91 przypadków tej choroby'. (s. 302).
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Bogacz Teresa
Postać digitalna:
|
| Zniszczenia wojenne |
Wsi |
|
|
1945 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
Dolnośląskie |
Rozwiń
|
Nazwa źródła:
Adres bibliograficzny:
Strzelin. Monografia geograficzno-historyczna miasta i powiatu, pod red. E. Maleczyńskiej i S. Michalkiewicza, Wrocław-Warszawa, 1974,
Dosłowny zapis źródła:
Zaledwie piąta część użytków rolnych nie ucierpiała od działań wojennych. Dewastacji uległy zabudowania gospodarcze, inwentarz żywy i martwy, a ziemia zaminowana była w 85%. O ogromie zniszczeń dokonanych przez wycofujące się wojsko hitlerowskie świadczy fakt, że 80% zagród wiejskich powitu strzelińskiego było uszkodzonych w ponad 15%. Wieś pozbawiona była też wszelkich środków transportu (…) Inwentarz żywy uległ w czasie działań wojennych prawie calkowitej likwidacji. [s. 189]
Oryginalny zapis daty:
Naziwsko i imię zbierającego:
Kościk Elżbieta
Postać digitalna:
|
